Di1okt
Na ruim 60 jaar komt, vandaag net een jaar geleden (2023), een einde aan de aardgaswinning uit het Groningenveld in de Noord-Nederlandse provincie Groningen. De productie uit de vijf laatste actieve locaties van de oorspronkelijk 26, stopt definitief. Jarenlang werden in Groningen acties gevoerd tegen de aardgaswinning, omdat die voor bodemdalingen en veel aardbevingschade zorgde en bijgevolg dus onzekerheid en angst bij de inwoners van de provincie Groningen. Het Groningenveld was het grootste aardgasveld van Europa en een van de grootste in de wereld.
Delphine Boël is officieel prinses van België, vanaf vandaag in 2020. Uit het arrest van het hof van beroep blijkt dat ze nu de familienaam van haar biologische vader, koning Albert II, zal dragen en dus door het leven mag gaan als ‘Delphine van Saksen- Coburg Gotha’. Daarmee krijgt ze de erkenning van het vaderschap, de naam ‘van Saksen-Coburg’ en de titel ‘prinses van België’.
Op 1 oktober 1975 wordt de kerncentrale van Tihange 1 in gebruik genomen. Dat was de tweede centrale in ons land acht maanden na Doel 1. De sluiting van Tihange 1 is gepland voor 2025. Tihange 2 werd als tweede kernreactor in ons land uit dienst genomen begin vorig jaar (2023). ENGIE en de Belgische regering tekenden eind vorig jaar (2023) een overeenkomst om de kernreactoren, Tihange 3 en Doel 4, met tien jaar te verlengen tot 2035.
Vandaag precies 75 jaar geleden, in 1949, begint de Chinese Volksrepubliek o.l.v. Mao Zedong en dat in navolging van de Republiek China die in 1911 was opgericht. De naamsverandering kwam er nadat de communistische leider Mao Zedong de Chinese Burgeroorlog tussen communisten en nationalisten won. Het Rode Boekje was een publicatie van de regering van de Volksrepubliek China, uitgegeven 1964, met daarin 427 citaten van Mao Zedong.
Vandaag in 1940, in het begin van de Tweede Wereldoorlog dus, krijgt Albert Einstein de Amerikaanse nationaliteit. Hij was gevlucht uit Nazi-Duitsland, omdat hij een Jood was. De FBI legde toch een dik dossier aan over hem, wegens extreem radicaal. Hij werd ook verdacht van communistische sympathieën.
In de TM van morgen neem ik je onder meer mee naar 2 oktober 1971 als in Aarsele een passagiersvliegtuig neerstort. Meer hierover morgenavond tussen 5 en 7 in een nieuwe aflevering van de TM.
Wo2okt
Net een jaar geleden (2023) maakt de Amerikaanse turnster Simone Biles voor het eerst als vrouw ooit, de ‘Yurchenko double pike’. Die werd tot dan toe alleen door mannen uitgevoerd. Het was tijdens het wereldkampioenschap turnen in Antwerpen dat ze de sprong voor het eerst toonde, vandaag dus net een jaar geleden (2023). De sprong kreeg intussen haar eigen naam, nl. de Biles Two. Die was uiteraard te zien op de laatste Olympische spelen van voorbije zomer (2024) in Parijs. Biles behaalde er drie keer goud en één keer zilver.
Vandaag in 1971 stort een passagiersvliegtuig neer in Aarsele. Alle 63 inzittenden kwamen om het leven. Het Britse vliegtuig was op weg van London Heathrow naar Salzburg in Oostenrijk. Boven Aarsele hoorde men twee doffe knallen. De staart brak af en het vliegtuig boorde zich als een pijl meters diep in de drassige weide naast café De Steenoven in Wontergem, langs de drukke weg Tielt-Deinze. Rampenplannen bestonden toen nog niet wat voor verwarring zorgde bij de hulpdiensten, want het vliegtuig lag, zo goed als, op de grens van twee provincies.
Vandaag 80 jaar geleden, op 2 oktober 1944, begint de Slag om de Schelde. Antwerpen was begin september 1944 al bevrijd door de Britten, toch was de Tweede Wereldoorlog in de Antwerpse haven en de Scheldemonding nog lang niet voorbij. Langs die weg gebeurde immers de bevoorrading van de geallieerde legers. Duizenden sneuvelden nog in de Slag om de Schelde die vijf weken duurde. Er werden zelfs vliegende V-bommen gedropt op de haven. In de stad en de randgemeenten vielen 4000 slachtoffers.
In het jaar 1900 trouwen koning Albert l en koningin Elisabeth, toen nog kroonprins Albert en de Duitse hertogin Elisabeth. Albert kennen we als onze koning in de Eerste Wereldoorlog. Hij was ook de koning die tijdens het bergklimmen in Marche-les-Dames om het leven kwam. Elisabeth was de derde koningin van ons land. Ze was zeer kunstminnend: ze beeldhouwde en speelde viool. De Koningin Elisabethwedstrijd is naar haar genoemd. Haar voornaam kreeg ze van haar doopmeter en nicht, de keizerin van Oostenrijk-Hongarije, beter bekend als Sisi die dezelfde voornaam had, Elisabeth dus. En kroonprinses Elisabeth is genoemd naar koningin Elisabeth.
Net een jaar geleden (2023) is republikein Kevin McCarthy, voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, afgezet. Hij is de eerste keer in de Amerikaanse geschiedenis dat dit gebeurt. Hij is daarmee de kortst zittende voorzitter ooit. En de man had immers al een politiek record op zijn naam staan. Welk? Dat hoor je morgen in een nieuwe aflevering van de TM.
Do3okt
Net een jaar geleden (2023) is republikein Kevin McCarthy weggestemd als voorzitter van het Huis van Afgevaardigden. De motie van wantrouwen om McCarthy af te zetten, kwam van een rechts-radicale partijgenoot die boos was, omdat McCarthy het op een akkoord had gegooid met de Democraten om een shutdown van de overheid te vermijden. Met de afzetting is Kevin McCarthy de kortszittende voorzitter van het Huis van Afgevaardigden ooit én ook de eerste voorzitter die wordt afgezet. Eerder had hij al een record op zijn naam staan als kandidaat-voorzitter, die het meest aantal stemrondes nodig had om gekozen te worden tot voorzitter, nl. 15 stemrondes.
Een netwerk van internationale onderzoeksjournalisten publiceert, vandaag in 2021, de Pandora Papers over financiële constructies via belastingparadijzen, waarmee wereldleiders en politici zo belastingen onduiken. Twee bekende namen waren de gewezen Britse premier Tony Blair en acteur Volodymyr Zelensky, nu president van Oekraïene. In ons land ging het om meer dan 1200 mensen vooral uit de diamanthandel, waaronder meer dan 50 diamantairs.
Vandaag tien jaar geleden, in 2014, overlijdt auteur Ward Ruyslinck, onder meer bekend van het boek ‘Het Reservaat’.
In 1995 wordt de American-Football-speler en acteur OJ Simpson niet schuldig bevonden voor dubbele moord op zijn ex en haar vriend. Het proces duurde 133 dagen en werd live op de Amerikaanse televisie uitgezonden. Begin 2020 bekende hij dan toch nog zijn vrouw te hebben vermoord uit zelfverdediging. Voor die bekentenis kan OJ Simpson niet worden veroordeeld, omdat hij eerder is vrijgesproken.
Vandaag in 1990 zijn Oost- en West-Duitsland opnieuw één land. 3 oktober is dan ook de nationale feestdag in Duitsland. 41 jaar lang waren het twee aparte landen als straf voor de oorlogsmisdaden van Hitler in de Tweede Wereldoorlog.
3 oktober is de sterfdag van Franciscus van Assisi in 1226. Twee jaar later werd hij al heiligverklaard. Het duurde tot 2013 als voor het eerst een paus de naam Franciscus aannam. Franciscus van Assisi werd 44.
In 1883 vertrekt de eerste Oriënt-Express. Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van 4 oktober hoor je morgen in een nieuwe aflevering van de TM. Mijn naam is DV. Tot morgen.
Vr4okt
Vandaag in 1830 verklaart België zich onafhankelijk en komt het tot een definitieve breuk tussen België en Nederland. 4 oktober was dan ook onze allereerste nationale feestdag en meteen ook de laatste, want negen maanden later, in 1831, werd de aanstelling van de eerste koning, op 21 juli, de nieuwe nationale feestdag.
In 1883 rijdt de Oriënt-Express voor het eerst. Dat was de beroemde luxetrein tussen Parijs en Istanboel. Het was een Belgisch initiatief van de Waalse ingenieur en industrieel Georges Nagelmackers. Hij kreeg voor de legendarische spoorwegverbinding de steun van koning Leopold II.
120 jaar geleden, vandaag in 1904, sterft de Franse beeldhouwer en ontwerper van het Vrijheidsbeeld, Frédéric Auguste Bartholdi. Het beeld staat in de Jardin du Luxembourg in Parijs. Het diende als voorbeeld voor het Amerikaanse vrijheidsbeeld in NY, waarvan de Franse ingenieur Gustave Eiffel de inwendige constructie ontwierp.
In 1992 stort een vrachtvliegtuig neer in de flats van de Bijlmermeer in Amsterdam. De Boeing 747 van New York naar Tel Aviv had net een tussenlanding gemaakt in Schiphol. Vrijwel onmiddellijk na het terug opstijgen brak motor drie af, wegens metaalmoeheid. Die rukte ook motor vier af. Met slechts de helft van het aantal motoren nog actief kregen de piloten de noodlanding niet onder controle en stortten dus neer. Vier bemanningsleden én 39 flatbewoners van de Bijlmermeer in Amsterdam kwamen hierbij om het leven.
In 2011 krijgen drie sterrenkundigen de Nobelprijs voor Natuurkunde voor hun onderzoek naar de alsmaar snellere uitdeining van het heelal. De oerknal van 13,8 miljard jaar geleden is immers nog altijd bezig. De Amerikanen Saul Perlmutter en Adam Reiss, en de Australiër Brian Schmidt, ontdekten dit eind jaren negentig aan de hand van de afstand tussen de supernova’s. Dat het heelal alsmaar uitdeint, was al in 1929 ontdekt, onder meer door Edwin Hubble. De opvatting tot 1998 was dat de uitdeing van het heelal alsmaar trager zou verlopen. De drie nobelprijswinaars van vandaag in 2011 waren op zoek aan welke snelheid die vertraging liep, maar tot hun eigen verbazing ontdekten ze dus dat het geen vertraging was maar een versnelling.
Maandag is het net een jaar geleden (2023) dat de Palestijnse organisatie Hamas een massale verrassingsaanval uitvoert op Israël. Onder andere meer dan 260 festivalgangers kwamen om het leven. Meer hierover maandag in een nieuwe TM.
Do5okt
Een Russische actrice en een regisseur-cameraman worden vandaag in 2021 gelanceerd met de Sojoez op weg naar het Amerikaanse ruimtestation ISS. Ze waren 10 dagen aan boord van het ISS om een half uur op te nemen voor de langspeelfilm Vyzov, wat ‘Uitdaging’ betekent in het NL. Het was de eerste keer dat er opnames voor een langspeelfilm in de ruimte werden gemaakt. In de film Vyzov of ‘The Challenge’ in het Engels, wordt een ruimtevaarder onwel, waardoor een chirurg de ruimte in moet om hem te behandelen.
Op 5 oktober 2011 overlijdt Steve Jobs aan alvleesklierkanker. Hij richtte samen met schoolvriend Steven Wozniak en vriend Ronald Wayne, het bedrijf Apple Computer op in 1977. Een manager was hij niet en een ingenieur al evenmin. Steve Jobs was een designer en stond bekend om zijn eigen voorkeuren en bemoeienissen met de kleinste details van een product tot en met de verpakking van het kleinste onderdeel. Steve Jobs werd 56.
Eén week na Het Nieuwsblad, in 2003, brengt ook Het Laatste Nieuws een betalende zondagskrant uit, vandaag dus 20 jaar geleden. Het was een sportkrant. Al na twee weken stopte Het Laatste Nieuws met hun zondagskrant. Het aantal verkooppunten bij de bakkers was te klein om als grote nationale krant alle lezers te bereiken. Bovendien wou HLN haar goede relatie met de klassieke verkooppunten van hun krant niet in gevaar brengen.
105 jaar geleden, op 5 oktober 1918, overlijdt Roland Garros, de dag voor zijn 30ste verjaardag. Vijf jaar eerder in 1913 vloog de 24-jarige vliegtuigpionier als eerste over de Middellandse Zee. Enkele maanden later brak de Eerste Wereldoorlog uit. Hij trad als vrijwilliger in het leger en werd er de eerste gevechtspiloot in de geschiedenis. In Hulste bij Harelbeke, in 1915, werd Roland Garros na een noodlanding opgepakt en als krijgsgevangene opgesloten. Drie jaar later, in 1918, kon bij ontsnappen. In datzelfde jaar, vandaag in 1918, op het einde van de oorlog dus, overleed Roland Garros tijdens een luchtgevecht. Wanneer in 1927 een groot tennisstadion in Parijs werd aangelegd, kreeg dit zijn naam.
Morgen tijdreizen we onder meer naar 6 oktober 1927 als de eerste sprekende film in première gaat. Welke film dat was, hoor je morgen in een nieuwe TM.
Vr6okt
De Moulin Rouge in Parijs opent vandaag voor het eerst de deuren in 1889. De extravagante shows en de French-Cancan met sexy danseressen, lokten vooral kunstenaars naar de ‘Rode Molen’ in de wijk Montmartre. Kunstenaar Toulouse-Lautrec was er klant. Hij maakte onder meer posteraffiches voor de Moulin Rouge. In 1915 brandde het gebouw af. Het duurde maar liefst zes jaar tot in 1921 voor de deuren terug open gingen, maar daar had ook de Eerste Wereldoorlog wat mee te maken.
Vandaag in 1927 gaat de eerste sprekende film in première. ‘The Jazz Singer’ werd dan ook aanzien als de eerste geluidsfilm. Helemaal juist is dit niet, want de techniek van geluidsfilms bestond al. Alleen was ‘The Jazz Singer’ de eerste sprekende film met succes bij het grote publiek.
In 1977 overlijdt Jotie T’Hooft aan een overdosis cocaïne. Hij werd 21. Een voorbeeldige schooljongen kon zijn talent niet kwijt op de schoolbanken en revolteerde dan maar zwaar. Op zijn 14e was hij al verslaafd. En op zijn 17e ondernam hij een eerste zelfmoordpoging. Hij vond zijn toevlucht in poëzie en literatuur. Zijn schoonvader was de directeur van uitgeverij Manteau. Die bezorgde hem een job als lector en publiceerde ook zijn eerste gedichtenbundel. Heb je donkere gedachten bij het horen van dit bericht? Neem dan gratis contact op met de zelfmoordlijn op 1813.
Op 6 oktober 2010 wordt Instagram gelanceerd. Met de app kan je foto’s en video’s met filters bewerken en delen. Na twee jaar, in april 2012, kocht Facebook Instagram mét zijn twaalf personeelsleden op, voor ongeveer 1 miljard dollar. Intussen zag Facebook gebruikers afhaken en verhuizen naar Instagram, maar finaal zijn de inkomsten dus voor hetzelfde bedrijf, nl. Facebook, dat sinds eind 2021 het bedrijf Meta is.
In 2018 overlijdt de Spaanse operazangeres Montserrat Caballé, vandaag dus 5 jaar geleden. Haar sopraanstem werd buiten het operapubliek bekend in het duet met Freddie Mercury van Queen in het nummer Barcelona uit 1987. Het nummer werd geschreven voor de Olympische Spelen in 1992. Tegen dan was Freddie Mercury al een jaar overleden aan aids. Montserrat Caballé overleed vandaag in 2018.
Maandag is het 45 jaar geleden, in 1978, dat Jacques Brel is overleden aan longkanker. Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van 9 oktober hoor je maandag in een nieuwe TM. Graag tot dan.
Ma7okt
Vandaag net een jaar geleden (2023) voert de Palestijnse organisatie Hamas een massale verrassingsaanval uit op Israël. Ze vuurde vanuit de Gazastrook meer dan 2000 raketten af op doelen in Israël. Gewapende militanten staken de grens over en vielen Israëlieten aan. Onder meer op het muziekfestival Supernova in Israël kwamen meer dan 260 festivalgangers om het leven. Hamas strijdt voor de vrijheid van de Palestijnen en tegen de Israëlische bezetting op de heilige plaatsen. Een belangrijk doel van de verrassingsaanval van Hamas was Israëlieten te gijzelen, om die dan te ruilen tegen Palestijnse gevangenen. Israël reageerde met luchtaanvallen op Hamas-doelen in de Gazastrook. Het was het begin van de oorlog tussen Israël en Hamas, die nog altijd bezig is.
In 1985 kapen vier Palestijnse terroristen het Italiaanse cruiseschip Achille Lauro. Ze doen dat in de Middellandse Zee voor de kust van Egypte. Ze eisten de vrijlating van 50 Palestijnen in Israëlische gevangenissen. De vier zwaar gewapende Palestijnse kapers vermoordden een dag later, op 8 oktober 1985, de 69-jarige Joods-Amerikaanse passagier Leon Klinghoffer. Ze gooiden hem in zijn rolstoel overboord. De kapers stopten hun actie na twee dagen onderhandelen in ruil voor een vrije doorgang. Ze werden met een Egyptische vliegtuig naar Tunesië gevlogen, maar het werd onderschept door Amerikaanse gevechtsvliegtuigen. Het vliegtuig landde uiteindelijk in Sicilië, waar de kapers werden gearresteerd door de Italiaanse politie.
De Russische satelliet Loena 3 maakt als eerste foto’s van de achterkant van de maan vandaag 65 jaar geleden, in 1959. De maan draait rond haar eigen as én draait rond de aarde, maar toch zien we altijd dezelfde kant van de maan. Dat komt omdat de snelheid waarmee de maan rond de aarde draait, evenlang duurt als de snelheid rond haar eigen as, beiden dus 27 dagen.
De Amerikaanse horror-schrijver Edgar Allan Poe overlijdt in 1849, vandaag 175 jaar geleden. Zijn verhalen waren zeer analytisch met een mix van horror, mysterie en romantiek. Hij legde de basis voor de latere Sherlock Holmes-verhalen. Zijn grootste angst was levend begraven te worden. Het komt dan ook veel voor in zijn verhalen al dan niet vermomd. Edgar Allan Poe werd slechts 40 jaar oud.
Morgen is het net een jaar geleden (2023) dat Kelvin Kiptum zaliger een nieuw wereldrecord liep op de marathon. Zaliger, want de atleet is dit jaar (2024) overleden. Meer hierover meer morgen in een nieuwe TM.
Di8okt
Kelvin Kiptum loopt een nieuw wereldrecord op de marathon, vandaag precies een jaar geleden (2023). Op de marathon van Chicago liep hij de 40 km in 2 uur en 35 seconden. Kiptum is daarmee de eerste persoon die de marathon drie keer onder de twee uur en twee minuten loopt en dat bovendien in zijn enige drie marathons. Begin dit jaar kwam Kiptum bij een auto-ongeluk in Kenia om het leven.
Op 8 oktober 2018 is Eliane Liekendael overleden. Je weet wel, de procureur-generaal die op de eerste dag van het Agusta-helikopter-schandaal, vluchtte voor de televisiecamera’s en fotografen, en zich hierdoor vastliep op de deur van de lift. De eerste Belgische vrouwelijke procureur-generaal van het Hof van Cassatie raakte wereldbekend door het ‘spaghetti-arrest’, waarin ze vroeg om onderzoeksrechter Jean-Marc Connerotte van de zaak-Dutroux te halen, nadat die was ingegaan op de uitnodiging voor een spaghettifeestje bij familie van enkele slachtoffers van Dutroux.
Op 8 oktober in jaar 2000 vinden in ons land de laatste verkiezingen plaats die door de federale overheid zijn georganiseerd. Het gaat om de gemeenteraad en de provincieraad die de bevoegdheid werden van de drie gewesten. Die eerste verkiezingen voor de gemeenteraad en de provincieraad vonden dan, dag op dag zes jaar later plaats, in 2006. Algemeen gezien was het kartel CD&V/N-VA de winnaar voor heel Vlaanderen. VLD was de grote verliezer.
Célestin Freinet overlijdt in 1966. In 1920 stond hij voor het eerst voor de klas. Hij merkte op dat de leerlingen niet erg geïnteresseerd waren in de leerstof, maar wel zeer enthousiast reageerden als het over hun eigen leefwereld ging. Daarom begon hij zijn lessen vanuit het alledaagse leven van de leerlingen en niet vanuit de abstracte intelligentie. Freinet kreeg echter tegenstand van de rijke klasse. Na 13 jaar werd hij, in 1933, ontslagen als leraar. Samen met zijn vrouw Élise begon hij dan maar een eigen school, het Freinetonderwijs.
In 1958 plant de Zweedse chirurg, Ake Senning, de eerste pacemaker in. Dat was bij de 43-jarige Arne Larsson. Het apparaat moest na een paar uur al vervangen worden. Pacemakers worden gevoed door een batterij. Larsson kreeg, in 43 jaar tijd, 26 keer een nieuwe pacemaker. Hij leefde een normaal gezond leven. Hij werd 86.
Morgen is het 15 jaar geleden, in 2009, dat de Amerikaanse president Obama de Nobelprijs voor de Vrede krijgt en daar niet zo gelukkig mee is. Hoe dat kwam, hoor je morgen in een nieuwe TM.
Wo9okt
Op 9 oktober 2013 is gewezen premier Wilfried Martens overleden aan alvleesklierkanker. Hij hertrouwde met politica en partijgenoot Miet Smet. In ons land leidde hij als eerste minister negen regeringen. Zijn regering keurde de abortuswet goed, waarvoor koning Boudewijn tijdelijk moest aftreden om de wet gestemd te krijgen. Zijn regeringen overleefden ook een aantal dramatische gebeurtenissen, zoals het Heizeldrama en de terreurcampagnes van de CCC en de Bende van Nijvel.Vanaf 1990 was Martens ook voorzitter van de Europese Volkspartij.
In 2009 krijgt de kersverse Amerikaanse president Obama de Nobelprijs voor de Vrede, vandaag exact 15 jaar geleden. Hij ontving die voor zijn “uitzonderlijke inspanningen voor de versterking van de internationale diplomatie en de samenwerking tussen de volkeren”. Er was verbazing en kritiek, omdat Obama in negen maanden presidentschap nog weinig had bereikt. Obama zelf voelde zich daar ook niet goed bij. De gewezen directeur van het Noorse Nobelinstituut verklaarde, in 2015, dat het hem speet dat de Vredesprijs in 2009 was uitgereikt aan Obama. Volgens hem was de prijs bedoeld als een steuntje in de rug voor de ambitieuze plannen van de Amerikaanse president, maar Obama maakte zijn belofte uiteindelijk niet geheel waar.
Dag op dag 15 jaar geleden, in 2009, overlijdt Dré Steemans, beter bekend als Felice. Hij overleed onverwachts in zijn slaap aan een hartinfarct een week na zijn 55e verjaardag. Felice blijft vereeuwigd aan het kookprogramma 1000 Seconden met Herwig Van Hove en ook aan het muzikale spelprogramma Het Swingpaleis.
In 1978 is Jacques Brel overleden. Vier jaar eerder werd longkanker vastgesteld. De chansonnier, in Schaarbeek geboren, beschouwde zichzelf als een Franstalige Vlaming. In zijn liedjesteksten lachtte hij met pastoors en flaminganten en pleitte hij voor een republikeins België. Drie van zijn vele nummers zijn Ne me quitte pas, Marieke en Mijn Vlakke Land. Vele artiesten hebben liedjes van hem gecoverd.
In 1817 opent de rijksuniversiteit van Gent. Dat was dus 13 jaar vòòr de onafhankelijkheid van ons land. De universiteit van Gent werd gesticht op verzoek van de Nederlandse koning Willem I. Hij wou daarmee de intellectuele achterstand van het Zuiden, wij dus, wegwerken. In het eerste jaar telde de universiteit van Gent 190 studenten en 16 professoren.
Morgen is het precies 20 jaar geleden, in 2004, dat Superman, Christopher Reeve, is overleden. Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van 10 oktober hoor je morgen in een nieuwe TM.
Do10okt
In 2021 stappen tienduizenden betogers mee in de klimaatmars BackToTheClimate in Brussel. Ze doen dat op de vooravond van de Europese top en de klimaatconferentie in Glasgow. De betogers eisten een krachtiger beleid om de klimaatopwarming te stoppen en de toekomst van de aarde veilig te stellen.
In 2018 start het gerecht een onderzoek naar fraude, witwassen en matchfixing in de Jupiler Pro Leqgue. De betrokken voetbalclubs waren Anderlecht, Club Brugge, Genk, Standard, Kortrijk, Kv Mechelen en Lokeren. Ivan Leko werd opgepakt, trainer van Club Brugge, samen met Herman Van Holsbeeck, oud-manager bij Anderlecht, en twee makelaars Mogi Bayat en Dejan Veljkovic. Ook twee scheidsrechters werden opgepakt. In het onderzoek bleek Veljkovic de spelersmakelaar te zijn die voor matchfixing zorgde in de degradatiestrijd tussen Kv Mechelen en Waasland-Beveren. Uiteindelijk werd Kv Mechelen en enkele bestuurders veroordeeld, maar degradeerde de club niet, wegens een interpretatie van het reglement.
10 oktober is de sterfdag van Christopher Reeve in 2004, vandaag 20 jaar geleden. Een dag eerder was hij in coma geraakt na een hartstilstand. Al negen jaar, sinds 1995, zat Superman in een rolstoel na een val van zijn paard. Christopher Reeve werd 52.
Het zit vooraan in het nieuws van 10 oktober 1974, vandaag een halve eeuw geleden. Twee Belgen ontvangen de Nobelprijs voor Geneeskunde. Christian de Duve en Albert Claude kregen de prijs voor hun belangrijke vooruitgang op het vlak van de kankerbestrijding. François Englert is de elfde en voorlopig de laatste Belgische Nobelprijswinnaar. Englert kreeg de prijs voor de ontdekking van het Higgs-deeltje, ook wel het Godsdeeltje genoemd.
Het is voorpaginanieuws op 10 oktober 1963, want dan is Edith Piaf overleden. Non, je ne regrette rien, Milord en La Vie en rose zijn drie van haar klassiekers. Dat laatste schreef ze tijdens de Tweede Wereldoorlog. De Franse zangeres was ook populair bij de Duitse bezetter. Edith Piaf werd 47. Ze ligt begraven op Père-Lachaise in Parijs.
Op 10 oktober in 1939 overlijdt Eleanor Rigby, vandaag 85 jaar geleden. Ze werd vereeuwigd in het gelijknamige nummer van The Beatles. Eleanor Rigby werd 44.
Morgen is het exact 85 jaar geleden, in 1939, dat Albert Einstein aan de Amerikaanse president Roosevelt laat weten dat Nazi-Duitsland in staat is om een atoombom te ontwikkelen. Meer hierover morgen in een nieuwe TM.
Vr11okt
In 2022 is Angela Lansbury overleden. De Brits-Amerikaanse actrice was wereldberoemd in haar rol van de gepensioneerde lerares Engels, Jessica Fletcher. In de detectiveserie Murder, She Wrote schreef Jessica Fletcher detectiveverhalen. Ze raakte altijd ongewild betrokken in een moordonderzoek dat ze dan ook wel telkens kon oplossen. Angela Lansbury speelde ook Miss Marple in The Mirror Crack’d van Agatha Christie. Angela Lansbury werd 96.
Vandaag precies 15 jaar geleden, op 11 oktober 2009, wordt Pater Damiaan heiligverklaard voor zijn werk als missionaris bij de leprapatiënten op het melaatseneiland Molokai. Zijn komst betekende een keerpunt voor de 800 tot 1000 melaatsen. Er kwamen twee dorpen, degelijke huizen en een school. De levensomstandigheden verbeterden. Pater Damiaan was 49 toen hij zelf stierf aan lepra. 4,5 jaar eerder werd de ziekte bij hem vastgesteld. Vermoedelijk was hij al acht jaar besmet, dus drie jaar na zijn aankomst op het eiland. In 1994 werd Damiaans graf in Leuven geopend om zijn rechterhand weg te nemen. Dat werd als relikwie teruggebracht naar Kalawao en herbegraven in het oorspronkelijke graf.
In 1984 maakt Kathryn Sullivan als eerste Amerikaanse vrouw een ruimtewandeling, vandaag 40 jaar geleden. Ze deed dit vanuit het Internationaal Ruimtestation ISS. In totaal heeft ze drie ruimtevluchten op haar naam staan.
Op de vooravond van de Tweede Wereldoorlog, vandaag in 1939, laat Albert Einstein aan de Amerikaanse president Franklin Roosevelt weten dat Nazi-Duitsland in staat is om een atoombom te ontwikkelen. Einstein was dan nog geen Amerikaanse burger. Door het nieuws van Einstein gaf de Amerikaanse president de opdracht het Manhattanproject op te starten. Onderleiding van Oppenheimer werden de twee atoombommen gemaakt die in 1945 op Hiroshima en Nagasaki werden gedropt. Einstein was niet rechtstreeks betrokken bij de ontwikkeling ervan. Toch voelde hij zich schuldig.
In 1850 overlijdt Louise-Marie d’Orléans, de eerste koningin van ons land. In de zomer van 1832 trouwde ze met weduwnaar koning Leopold I. Het was een verstandshuwelijk om de politieke overeenkomst tussen de drie Europese grootmachten van toen, Duitsland, Frankrijk en Engeland, tevreden te stellen.
Maandag is het precies 110 jaar geleden, in 1914, dat het Duitse leger de stad Tielt inneemt om van daaruit het opperbevel over het Vierde Duitse leger te voeren. Meer hierover maandag in een nieuwe TM.
Do12okt
Keniaan Eliud Kipchoge duikt als eerste ooit onder de magische grens van 2 uur op de marathon, weliswaar niet-officieel, want met hem liepen zogenaamde hazen mee die hem uit de wind zetten, en liep hij achter een wagen die voortdurend de ideale looplijn op de grond projecteerde. Hij liep die officieuze marathon, vandaag in 2019, in 1u 59 min en 40 sec.
12 oktober 2009 is de sterfdag van de flamboyante wielrenner Frank Vandenbroucke. Hij was met vakantie in Senegal. Na een nachtje met een prostituee in een ander hotel werd hij dood teruggevonden. De dame gaf toe dat ze hem had bestolen, maar dat hij nog wel leefde toen zij de kamer verliet. De autopsie maakte duidelijk dat Frank Vandenbroucke was overleden aan een longembolie. Dat is de blokkade van een longslagader. Hij werd 34.
In 2003 wint Formule 1-piloot Michael Schumacher zijn zesde wereldtitel, vandaag dus 20 jaar geleden. Hij werd daarmee recordhouder. Het jaar daarop deed hij dat nog eens over. Lewis Hamilton heeft er intussen ook al zeven, evenveel dus.
In 1798 begint in Overmere de Boerenkrijg, vandaag 225 jaar geleden. Dat was een opstand van Vlaamse boeren, Brigands zoals ze werden genoemd, tegen de Franse bezetter. Het eerste fysieke geweld was op 21 en 22 oktober op de Grote Markt in Mechelen, maar na twee dagen werden de Boerenkrijgers al verdreven uit de stad. De schermutselingen verlegden zich dan meermaals naar andere gemeenten en duurde uiteindelijk 1,5 maand tot 5 december 1798 in Hasselt.
Volgens de geschiedenisboeken is 12 oktober 1492 de dag waarop Columbus voet zet op Amerikaanse bodem en de geschiedenis ingaat als de ontdekker van Amerika. Zoals bekend, was het niet zijn bedoeling om Amerika te ontdekken, maar via een westelijke route rond de aarde te varen naar India in het oosten. Uiteraard was het eerste vaste land dat hij in het westen tegenkwam Amerika, terwijl hij ervan overtuigd was rond de wereld gevaren te hebben tot in India in het oosten. Hij noemde die mensen daar dan ook Indianen. Zijn leven lang heeft Columbus ontkent Amerika te hebben ontdekt. Zijn ontdekking was nochtans een keerpunt in de geschiedenis van Europa. Door het koloniseren van het nieuw ontdekte land Amerika werd Europa dan het meest overheersende continent in de wereld.
Morgen zijn we vrijdag de 13de en dat brengt ongeluk. Waarvan komt dat eigenlijk? Je hoort het morgen in een nieuwe TM.
Vr13okt
In 2021 maakt de gewezen acteur William Shatner op 90-jarige leeftijd eens een echte ruimtevlucht. Hij was de acteur die bekend werd als captain Kirk in Star Trek. Hij deed de vlucht, van minder dan een kwartier, als ruimtetoerist in de Blue Origin van Amazon-stichter Jeff Bezos. Hij is daarmee de oudste persoon ooit in de ruimte.
Dario Fo overlijdt in 2016. De Italiaanse regisseur en schrijver werd weleens de ‘meest getalenteerde politieke clown van Europa’ genoemd. Van hem kennen we onder meer ‘Mistero Buffo’ en ‘Het eerste mirakel van ‘t Kindeke Jezus’ wat in ons land door een dan nog jonge Jan Decleir werd gespeeld.
In 2016 wordt de Nobelprijs voor Literatuur toegekend aan Bob Dylan voor het scheppen van nieuwe poëtische uitdrukkingsvormen in de zang. De toekenning zorgde voor zeer uiteenlopende reacties.
30 jaar geleden, vandaag in 1993, wordt de Nobelprijs voor de Vrede toegekend aan de Zuid-Afrikaanse president Frederik De Klerk en zijn latere opvolger Nelson Mandela, voor het werk dat ze gedaan hebben om het apartheidsregime af te schaffen en de basis te leggen voor een nieuw democratisch Zuid-Afrika.
Precies 50 jaar geleden, vandaag in 1973, wordt Eddy Merckx voor de tweede keer betrapt op doping. Dat was na zijn overwinning in de Ronde van Lombardije. De ploegdokter was, ironisch genoeg, dezelfde arts van de Italiaanse Wielerfederatie die Merckx, vier jaar eerder in 1969, voor de eerste keer betrapte op doping, in de Ronde van Italië was dat. Net als in 1969 werd Merckx vandaag in 1973 gediskwalificeerd, alweer in het voordeel van Italiaan Gimondi.
En tot slot is het vandaag vrijdag de 13de. Het ongeluk dat hoort bij vrijdag de 13e ontstaat op 13 oktober 1307. Dan werden alle tempeliers in Frankrijk op bevel van Philips de Schone gearresteerd voor ketterij, op grond van valse beschuldigingen. Tempeliers waren Christelijke kruisvaarders, die als een klein onderdeel van de Kruistochten, een Heilige Oorlog voerden tegen de moslims van het Heilige Land Palestina. Niettegenstaande de tempeliers bij hun terugkomst uit Jeruzalem alle macht kregen van de paus, bestempelde hij later dat de temperlies te veel macht kregen en duivelaanbidders waren. God had de paus de opdracht gegeven de ketters van de ‘Orde van de Tempeliers’ te zuiveren en de Orde te vernietigen. Wat dus ook gebeurde op vrijdag 13 oktober 1307.
Ziezo. Zegt de naam Andras Pandy u nog iets? Op 16 oktober 1997 werd deze seriemoordenaar opgepakt. Je hoort het maandag in een nieuwe TM.
Ma14okt
In 2012, doorbreekt Felix Baumgartner als eerste mens de geluidsmuur in valsnelheid. De Oostenrijkse skydiver en basejumper deed dit in een vrije val van 39 km hoog boven Roswell in New Mexico. Dat was drie keer hoger dan de hoogste routes van passagiersvliegtuigen. Zijn val duurde 10 min aan een maximale valsnelheid van 1342 km/u.
De sprong van Felix Baumgartner gebeurde op de 65ste verjaardag van de eerste piloot die met zijn straaljager de geluidsmuur doorbrak. Dat was vandaag in 1947. Dan slaagde de Amerikaanse piloot Chuck Yeager erin om als eerste de geluidsmuur te doorbreken met zijn Bell X-One. Het vliegtuig met raketaandrijving werd gelanceerd vanaf de buik van een B-29. Tijdens de vlucht werd een snelheid van 1.078 km/u bereikt op 12,8 km hoogte. Wat dus niet rapper was dan de vrije val van Felix Baumgartner, 65 jaar later, vandaag in 2012.
In 1914 neemt het Duitse leger de stad Tielt in om van daaruit het opperbevel over het Vierde Duitse leger te voeren, vandaag exact 110 jaar geleden. Tielt werd daardoor één groot militair Duits kamp gedurende de Eerste Wereldoorlog. De stad werd letterlijk een stukje Duitsland in België. Tielt had een rechtstreekse spoorlijn naar het front, wat de aan- en afvoer van Duitse soldaten vergemakkelijkte. Bovendien lag de stad op de juiste afstand om uit de gevaarzone te blijven. In Tielt werden heel wat belangrijke Duitse beslissingen genomen in de Eerste Wereldoorlog. De bekendste was ongetwijfeld de eerste gasaanval bij Ieper in 1917. Het Duitse opperbevel verbleef in Tielt exact dag op dag vier jaar van 14 oktober 1914 tot 14 oktober 1918.
Op 14 oktober 1066 verslaat de Franse hertog Willem de Veroveraar, de laatste Angelsaksische koning Harold II, in de Slag bij Hastings. Willem de Veroveraar werd hierdoor koning van Engeland en bleef dit 21 jaar tot in 1087. De Slag bij Hastings was de eerste belangrijke Frans-Normandische overwinning in de verovering van Engeland. Het Tapijt van Bayeux, dat 70 m lang is en een halve meter hoog, toont als het ware in een stripverhaal de aanzet tot de slag, de uiteindelijke strijd en de overwinning.
Tien dagen in de maand oktober in 1582 hebben nooit bestaan. Hoe dat kan, hoor je morgen in een nieuwe TM.
Di15okt
In 1564 overlijdt de arts Andreas Vesalius, vandaag 460 jaar geleden. Hij was de auteur van het eerste complete boek over de menselijke anatomie.
Paus Gregorius de 13e beslist vandaag in 1582, om de Juliaanse kalender na meer dan 1600 jaar, af te schaffen. De laatste dag van de oude Juliaanse kalender was 4 oktober 1582. Dan werden tien dagen geschrapt. 5 oktober 1582 werd dus vervangen door 15 oktober 1582 in de nieuwe Gregoriaanse kalender. Op die manier voerde paus Gregorius een tijdscorrectie door. De paus heeft er zijn naam alvast mee vereeuwigd. De volgende kalendercorrectie is gepland voor het jaar 3333.
Napoleon Bonaparte komt in 1815 aan op het eiland St-Helena in de Atlantische Oceaan. Zoals bekend, was hij naar hier verbannen, nadat hij de Slag bij Waterloo had verloren. Eerder had hij in Frankrijk 100 dagen de macht opnieuw in handen genomen, nadat hij terugkeerde van zijn eerste verbanning naar het eiland Elba. Zijn laatste gevangenschap dat vandaag in 1815 begon op St-Helena, duurde 5,5 jaar tot hij stierf in 1821.
Op 15 oktober 1894 werd de Joods-Franse officier Alfred Dreyfus gearresteerd op grond van valse documenten, vandaag dag op dag 130 jaar geleden. Hij werd beschuldigd van spionage voor het Duitse keizerrijk. Het feit dat hij een jood was, had daar alles mee te maken. Vier jaar later, in 1898, verscheen in een Franse krant de beroemde open brief J’accuse van schrijver Emile Zola tegen de president van Frankrijk. Volgens Emile Zola was Alfred Dreyfus onschuldig tot levenslang veroordeeld. Hij maakte meteen ook bekend wie wèl de spion was, nl een majoor van het Franse leger. Een jaar later, in 1899, kreeg Dreyfus gratie en werd hij vrijgelaten.
In 1990 krijgt Sovjetleider Mikhael Gorbatsjov de Nobelprijs voor de Vrede voor zijn pogingen om de spanningen van de Koude Oorlog te verminderen en zijn land open te stellen. De Koude Oorlog ontstond na de Tweede Wereldoorlog en was een periode van gewapende vrede tussen de communistische en de kapitalistische wereld, zeg maar tussen Rusland en Amerika, tussen oost en west.
Morgen hebben we het onder meer over de Tunesische terrorist die twee Zweedse voetbalsupporters doodschiet in Brussel, vorig jaar (2023). Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van 16 oktober hoor je morgen in een nieuwe TM.
Wo16okt
Net een jaar geleden (2023) schiet Abdessalem Lassoued in Brussel drie Zweedse voetbalsupporters neer. Twee overleefden de aanslag niet. De wedstrijd tussen België en Zweden in het Koning Boudewijnstadion werd tijdens de rust gestaakt wegens de aanslag. Al gauw bleek dat de Tunesiër zonder verblijfsvergunning in ons land was. Al 2,5 jaar voor zijn terreuraanslag van vandaag net een jaar geleden (2023), was de Tunesische terrorist, in februari 2021, uit ons rijksregister geschrapt en had hij het bevel gekregen ons land te verlaten. Vier dagen na de aanslag nam minister van Justitie, Vincent Van Quickenborne, ontslag.
Op 16 oktober 1997 wordt seriemoordenaar Andras Pandy opgepakt. Samen met zijn dochter Agnes werd hij vijf jaar later, in 2002, veroordeeld tot levenslang voor de moord op zes vrouwen, één moordpoging en verkrachting van drie van zijn dochters en adoptiedochters. Hij liet de lichamen oplossen in een sterk zuur. Andras Pandy, die een dominee was van Hongaarse afkomst, had een incest-relatie met zijn dochter Agnes. Zij stapte al begin 1990 naar de politie om de verdwijning van enkele familieleden te melden. Pas zeven jaar later, in de nasleep van de zaak-Dutroux, ging de bal aan het rollen.
Vandaag 40 jaar geleden, op 16 oktober 1984, krijgt bisschop Desmond Tutu de Nobelprijs voor de Vrede. Hij was de eerste zwarte aartsbisschop van de Anglicaanse kerk in Kaapstad in Zuid-Afrika. Hij kreeg de Nobelprijs voor zijn inspanningen in de strijd tegen de apartheid.
105 jaar geleden, vandaag in 1919, wordt de bekende witte basiliek Sacré-Coeur op Montmartre in Parijs ingewijd. De basiliek werd gebouwd ter herinnering aan de 58.000 gesneuvelden van de Frans-Duitse Oorlog van 1870 en ‘71. De bouw duurde net geen 40 jaar tot in 1914, maar dan brak de Eerste Wereldoorlog uit. De inwijding van de Sacré-Coeur werd dan maar uitgesteld tot na de oorlog, vandaag in 1919.
Vandaag in 1846 vindt voor het eerst een geslaagde chirurgische ingreep plaats onder algemene verdoving. Dat was bij de Amerikaanse tandarts William Morton. Hij deed dit met ether. De eerste proeven met ether liepen fout, zelfs met de dood tot gevolg. Bij de allereerste geslaagde experimenten sliepen de patiënten zo diep dat William Morton dacht dat ze overleden waren.
Morgen is het precies 210 jaar geleden, in 1814, dat London een ernstig alcoholprobleem heeft. Hoe dat kwam, hoor je morgen in een nieuwe TM, zelfde uur.
Do17okt
Een aardbeving van 7,1 op de schaal van Richter treft San Francisco in 1989, vandaag 35 jaar geleden. Er vielen 60 slachtoffers. De meeste gebouwen in San Francisco waren schokbestendig sinds de grote aardbeving van 1906, waarbij meer dan 3000 doden vielen ook wel door de grote brand van de aardgasleidingen toen.
De OPEC draait de oliekraan naar het Westen dicht op 17 oktober 1973. Dat was dan ook het begin van de oliecrisis. OPEC zijn de olieproducerende en exporterende landen. Die gebruikte de olie als wapen tegen het Westen. De oliecrisis was een wereldwijd opzettelijk gecreëerd tekort aan aardolie. Elke maand pompten de olielanden 5% minder olie naar boven om het aanbod zo klein mogelijk te houden. Daardoor steeg de olieprijs met maar liefst 70%. In ons land werden zes autoloze zondagen georganiseerd. En er was geen school op zaterdagvoormiddag om het brandstofverbruik in de wintermaanden te beperken. De olieboycot eindigde in het voorjaar van 1974. Vijf jaar later was er al een nieuwe oliecrisis.
De Poolse componist en pianist Frédéric Chopin is overleden in 1849, vandaag 175 jaar geleden.
Op 17 oktober 1814 beleeft London een serieus alcoholprobleem, vandaag 210 jaar geleden. Een tsunami van anderhalf miljoen liter bier raasde door de straten van een sloppenwijk in London. Acht mensen verdronken in het bier. De aanleiding was de ontploffing van 1200 houten vaten met gistend bier. Het duurde weken om al het bier uit de ondergelopen kelders in de sloppenwijk weg te pompen en de stank in de straten weg te krijgen. Ondanks de vele schade werd de brouwer toch vrijgesproken door de rechter. De slachtoffers konden daardoor hun schadevergoeding wel vergeten.
420 jaar geleden, vandaag in 1604, ziet de Duitse astronoom Johannes Kepler in het sterrenbeeld van de Slangendrager een supernova. Dat is de ontploffing van een ster. In 2000 jaar waren er in ons melkwegstelsel al acht ster-explosies die we vanop aarde konden zien. Die van vandaag in 1604 is voorlopig nog altijd de laatste in ons melkwegstelsel. Vroeg of laat gebeurt dit ook met onze ster, zeg maar onze zon en planeten. Tegen dan zal de mens al lang uitgestorven zijn op aarde.
Morgen is het precies 90 jaar geleden, in 1934, dat de allereerste Lottotrekking plaatsvindt. In de TM van morgen hoor je hier meer over.
Vr18okt
In 2021 is Colin Powell overleden. De Amerikaanse oud-militair was onder meer veiligheidsadviseur in de regering van president Reagan en minister van Buitenlandse Zaken onder president Bush. Hij was de eerste Afro-Amerikaan met deze positie. In 2003 hield minister Powell zijn bekende toespraak voor de Verenigde Naties om er de eerste Golfoorlog met Irak te verdedigen door te bewijzen dat de Iraakse president Saddam Hoessein over massavernietigingswapens beschikte. Later bleken die bewijzen vals te zijn. Na zijn aftreden noemde Powell die toespraak zelfs “de grootste misstap uit zijn leven”.
Vandaag vijf jaar geleden, in 2019, vindt de eerste ruimtewandeling plaats die ‘alleen’ door vrouwen wordt uitgevoerd, dus zonder dat daar een mannelijke astronaut bij is. Christina Koch en Jessica Meir werkten ongeveer zes uur aan de buitenkant van het internationaal ruimtestation ISS. Die eerste vrouwelijke ruimtewandeling was al gepland in het voorjaar (maart) van datzelfde jaar 2019, maar werd toen afgeblazen, omdat er geen twee ruimtepakken in maatje ‘medium’ beschikbaar waren.
In 1934 vindt de allereerste Lottotrekking plaats, vandaag precies 90 jaar geleden. Er werden biljetten verkocht aan 100 frank, 2,5 euro nu. Dat was toen ongeveer een tiende van een maandloon van een arbeider. Je kon met die allereerste Lotto één miljoen frank verdienen, omgerekend 25 000 euro. De eerste inkomsten van de Lottotrekking dienden om de kolonie Belgisch Kongo van geld te voorzien.
De Belgische regering annexeert Kongo-Vrijstaat. Dat gebied was tussen 1885 en vandaag in 1908, privé-eigendom van koning Leopold II. Die privé-eigendom was wel 76 keer groter dan België. In de pers verschenen alarmerende berichten over slavernij, ontvoering, marteling, verkrachting, onthoofding en platbranden van dorpen door het huurlingenleger van koning Leopold II. De helft van de bevolking van Kongo stierf. Onder internationale druk werd dan ook Kongo-Vrijstaat overgenomen door de Belgische staat mét goedkeuring van Leopold II, en omgedoopt tot Belgisch-Congo.
Nog twee keer slapen en dan zijn wij er terug met een nieuwe TM. Op 21 oktober is het precies tien jaar geleden, in 2014, dat de gehandicapte Zuid-Afrikaanse sprinter Oscar Pistorius, veroordeeld wordt voor de dood van zijn vriendin Reeva Steenkamp. Meer hierover hoor je maandag in een nieuwe TM.
Do19okt
Vorig jaar (2022) is de Marokkaans-Belgische acteur Noureddine Farihi overleden. We kennen hem het best als Mo in de serie Thuis. Hij overleed aan kanker. Noureddine Farihi werd 65.
In 1987 is 19 oktober een maandag. Die dag ging de geschiedenis in als Zwarte Maandag. Dat had alles te maken met een beurs-crash door een plotselinge sterke daling van de aandelenkoersen. Dat kwam nadat de Amerikaanse minister James Baker zich kritisch had uitgelaten over het economische beleid van Duitsland. De Dow Jones maakte meteen een duik van maar liefst 22,6%. Het duurde een jaar en drie maanden vooraleer de Dow Jones opnieuw op het normale niveau zat.
Twee studenten organiseren in 1985 voor de allereerste keer The Night of the Proms in het sportpaleis in Antwerpen. Het was meteen een succes met meer dan 13.000 bezoekers. John Miles, Thijs van Leer en Toots Thielemans waren de verrassingsgasten van die eerste editie. John Miles, van de wereldhit Music was my first Love, kwam elk jaar terug tot aan zijn overlijden in 2021.
Dichter en schrijver Paul Snoek overlijdt in 1981. Hij stierf in een auto-ongeluk in Egem. Hij was manisch-depressief en zo waren ook zijn gedichten. Zijn pseudoniem was afkomstig van de naam van zijn moeder, Paula Snoeck. Hij werd 47.
Vandaag in 1958 sluit Expo’58 de deuren. Sinds de opening, een half jaar eerder, bezochten meer dan 41 miljoen mensen de wereldtentoonstelling in Brussel. Het Atomium, dat een ijzerkristal uitbeeldt, was de blikvanger. Het stond symbool voor de staalindustrie in ons land. De bedoeling was het Atomium terug af te breken na de Expo, maar tegen de verwachting in werd het een toeristische trekpleister. Tijdens de expo ontdekten de Congolezen dat er ook blanken waren die géén baas waren en ook minderwaardig werk deden, zoals zij in Congo. Er waren zelfs blanken die de Congolezen bedienden, in een restaurant bijvoorbeeld.
Op 19 oktober 1745 overlijdt Jonathan Swift. Hij leed aan de ziekte van Menière. De symptomen van de ziekte zijn draaiduizeligheid, gehoorverlies en tinnitus. Het meest bekende werk van Jonathan Swift was Gulliver’s Travels wat oorspronkelijk een boek voor volwassenen was. Van hem kwamen de gevleugelde woorden: “Iedereen wil lang leven, maar niemand wil oud zijn.” Jonathan Swift werd 77.
Morgen is het precies een jaar geleden (2022) dat de Britse premier Liz Truss aftreedt. Ze is de kortst zittende premier ooit in het Verenigd Koninkrijk. Dit en nog meer uit de geschiedenis van 20 oktober hoor je morgen in een nieuwe aflevering van de TM.
Vr20okt
Het is net een jaar geleden (2022) dat Liz Truz aftreedt. Slechts 45 dagen was ze premier van het Verenigd Koninkrijk. Ze is de kortst zittende premier die het Verenigd Koninkrijk tot nu toe heeft gehad. Ze lag al vrij snel onder vuur wegens haar economische en financiële beleid. Ze was de laatste premier die de eed aflegde bij Queen Elizabeth. Haar ontslag diende ze in bij King Charles, vandaag in 2022. Ze werd opgevolgd door Rishi Sunak.
In 2021 bereikt de cryptomunt Bitcoin de hoogste waarde tot dan toe, nl. 66 000 dollar, gelijk aan bijna 57 000 euro. Cryptomunt is een digitale munteenheid, die bestaat uit nulletjes en ééntjes, en is daardoor een eigen klasse in de financiële wereld, omdat die niet afhankelijk is van de banken. Maar de waarde wisselt nogal sterk. Een van de verklaringen voor de hoogste waardestijging vandaag in 2021 is dat de Amerikaanse autoriteiten toestemming hebben gegeven bitcoin te gebruiken voor de handel in fondsen die de koers van een index volgen. Hierdoor is de bitcoin voor een grotere groep beleggers interessant geworden.
Op 20 oktober 1996 vindt de Witte Mars plaats in Brussel. Dit was naar aanleiding van Dutroux die dan twee maanden eerder was gearresteerd. 350 000 mensen kleurden de straten met witte ballonnen en petjes. Ze protesteerden voor een beter gerecht en voor een betere bescherming van kinderen. De regering Dehaene luisterde naar de massale noodkreet, want de gemeentelijke politie en de federale rijkswacht smolten samen, en Child Focus werd opgericht.
In 1995 treedt Willy Claes af als secretaris-generaal van de Navo. Hij deed dit wegens zijn betrokkenheid bij de Agusta-affaire. De socialistische partij van Willy Claes had steekpenningen ontvangen om de aankoop van de Agusta-helikopter voor het Belgisch leger te bevorderen. Partijgenoot Frank Vandenbroucke, op dat ogenblik minister van Buitenlandse Zaken in de federale regering, nam eerder al ontslag, omdat hij voorstelde om het ontvangen smeergeld te verbranden. Willy Claes werd veroordeeld tot drie jaar voorwaardelijk, speelde voor vijf jaar zijn burgerrechten kwijt en betaalde een boete van 60.000 frank, omgerekend € 1500. Hij ging in beroep bij het Europees Hof, maar kreeg geen gelijk.
Maandag is het 40 jaar geleden, in 1983, dat de grootste betoging ooit in ons land plaatsvindt, nl de tweede vredesbetoging met meer dan 400 000 mensen. Je hoort er meer over maandag in een nieuwe TM.
Ma21okt
In 2021 schiet acteur Alec Baldwin een cameravrouw van 42 dood op de set van de westernfilm Rust. Dat gebeurde met een wapen dat had moeten geladen zijn met losse flodders. Baldwin had het niet gecontroleerd en had dit overgelaten aan de jonge en minder ervaren wapenmeester. Bovendien had hij niet moeten schieten, want het ging nog maar om een eerste repetitie en zelfs niet eens een opname. Alec Baldwin werd uiteindelijk niet vervolgd, omdat alles op een ongeluk leek. Maar de openbaar aanklager maakte enkele maanden later bekend dat Baldwin toch voor de rechter zal moeten komen voor ‘dood door schuld’. Het kwam tot een proces in januari 2024. Dat werd vroegtijdig gestopt op 12 juli van dit jaar, wegens achtergehouden bewijsmateriaal waaruit bleek dat Alec Baldwin niet schuldig was.
Blade Runner, dat is de gehandicapte Zuid-Afrikaanse sprinter Oscar Pistorius, wordt tot vijf jaar gevangenisstraf veroordeeld in 2014, vandaag tien jaar geleden. Hij kreeg die celstraf voor doodslag, niet voor moord, op zijn vriendin Reeva Steenkamp die hij op valentijnsdag, een jaar eerder in 2013, in het toilet met drie kogels doodde. Hij ging in beroep, maar kreeg strafverméérdering tot zes jaar, één jaar meer dus. De openbare aanklager ging ook in beroep, omdat die vond dat het om moord ging en niet om doodslag. Het hooggerechtshof veroordeelde Pistorius dan eind 2017 wél voor moord. Hij kreeg dan dertien jaar en vijf maanden, wat dus 8,5 jaar meer was dan zijn eerste veroordeling, vandaag in 2014. Pistorius ging dan nog maar eens in beroep, maar dat werd afgewezen. Sinds januari van dit jaar (2024) is hij voorwaardelijk vrij.
65 jaar geleden, vandaag in 1959, opent het Guggenheim Museum in New York. Het was ontworpen door architect Frank Lloyd Wright, die vier maanden voor de opening overleed. De kunstwerken worden tentoongesteld langs een spiraalvormige helling. Middenin is een grote lichtkoepel. Sinds 2019 staat het museum op de lijst van het Unesco Werelderfgoed.
145 jaar geleden, vandaag in 1879, demonstreert Thomas Edison de eerste elektrische gloeilamp. De uitvinding is wel niet aan één iemand toe te schrijven. Het was een proces van zeker tien uitvinders. Edison was vooral een commerçant die patenten kocht en zo uitvindingen op zijn naam kon schrijven. Zo had hij ongeveer 1400 uitvindingen op zijn naam. De gloeilamp was daarvan zijn meest bekende.
Morgen is het priecies vijf jaar geleden, in 2019, dat paralympiër Marieke Vervoort is overleden. Morgen meer hierover in een nieuwe TM.
Di22okt
Dag op dag vijf jaar geleden, in 2019, is paralympiër Marieke Vervoort overleden. Ze koos voor euthanasie. In haar boek ‘De andere kant van de medaille’ bracht ze de impact van haar slepende spierziekte op haar leven. Daarin liet ze ook weten te kiezen voor euthanasie als de medicatie niet meer zou helpen. Marieke Vervoort nam twee keer deel aan de Paralympische Spelen. In London, in 2012, behaalde ze goud en zilver. In Rio, in 2016, was dat zilver en brons. Twee keer, in 2012 en 2015, was ze Paralympiër van het Jaar. In 2013 kreeg ze van de koning en de koningin de titel van Grootofficier in de Kroonorde. Dat was naar aanleiding van haar goud en zilver op de Paralympische Spelen in London. Marieke Vervoort werd 40.
Op 22 oktober 2015 ontvangt dictator Mugabe de ‘Confucius Vredeprijs’, zeg maar de ‘Chinese versie van de Nobelprijs voor de Vrede’, maar hij weigert die. De keuze voor Mugabe was op zijn minst opmerkelijk te noemen, omdat hij al jaren verdacht werd van geweld en martelpraktijken. Hij was dan al 35 jaar aan de macht zonder eerlijke verkiezingen. Mugabe overleed in 2019.
In 1964 weigert filosoof Jean-Paul Sartre de Nobelprijs voor Literatuur, vandaag 60 jaar geleden. Hij vreesde dat de prijs hem op een voetstuk zou plaatsen, waardoor hij dan beroofd zou worden van zijn vrijheid. Jean-Paul Sartre profileerde zich radicaal links.
Jezus Christus keert terug naar de aarde op 22 oktober 1844, vandaag dus 180 jaar geleden. Dat was toch wat predikant William Miller voorspelde. De zogenaamde Wederkomst van Jezus inspireerde toen duizenden volgelingen. Sommigen hadden zelfs al hun bezittingen weggegeven. Toen Jezus niet verscheen op 22 oktober 1844 was er een grote teleurstelling.
Boven Parijs maakt André-Jacques Garnerin de eerste officiële parachutesprong. We leze en schrijve 1797. Hij deed dat vanuit een luchtballon. Hij landde veilig op de grond. Ruim 300 jaar eerder al, in 1483, maakte Leonardo da Vinci een ontwerp van een parachute in de vorm van een piramide.
Morgen duikt de nieuwsredactie van de TM in de geschiedenis van 23 oktober met onder meer de grootste betoging in ons land ooit, nl. anti-rakettenbetoging in 1983. Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van 23 oktober hoor je morgen in een nieuwe aflevering van de TM.
Wo23okt
Op zondagochtend 23 oktober om 9 uur in het jaar 4004 voor X heeft de schepping plaatsgevonden. Dat was toch wat de Ierse aartsbisschop James Ussher berekende in 1650. Zijn boek gaf een opsomming van de tijdstippen waarop de Bijbelse gebeurtenissen plaatsvonden. Maar sinds de ontdekking van de grotten van Lascaux weten we beter. Zoals bekend, dateren de oudste rotswandschilderingen van Lascaux van 15 000 jaar voor Christus.
Vandaag in 1966 is de klassier Hey Joe van Jimi Hendrix opgenomen in een Britse studio. Het was een cover van folkartiest Billy Roberts, die het zelf nog niet had opgenomen, maar gelukkig voor hem wel de rechten in handen had. Of hij Hey Joe ook heeft geschreven blijft een mysterie. Het was uiteindelijk de versie van folkartiest Tim Rose waar Jimi Hendrix echt enthousiast van werd en besloot om het zelf ook op te nemen. Bijna drie jaar na de opname van vandaag in 1966 wordt het nummer het laatste lied van het Woodstockfestival in 1969. And the rest is history.
In 1983, vindt op 23 oktober in Brussel de grootste betoging ooit plaats in ons land. Meer dan 400 000 mensen stapten mee in de tweede vredesbetoging. Ze protesteerden tegen de plaatsing van de Amerikaanse kernraketten in Florennes en andere locaties in West-Europa, maar ook tegen de plaatsing van de Russische kernraketten die gericht waren op het Westen. In 1983 waren we immers in de Koude Oorlog, waarbij Oost en West de wapens op elkaar hadden gericht in een gewapende vrede. Ondanks het grote protest besliste de regering-Martens toch om 20 kruisraketten te plaatsen op de vliegbasis in Florennes. Vier jaar later, in 1987, gingen de geplaatste kruisraketten uiteindelijk dan toch nog terug richting Amerika als gevolg van een akkoord tussen Amerika en Rusland. Maar er liggen nog wel altijd kernwapens in ons land, in Kleine Brogel.
In 2004 ontspoort in Japan een hogesnelheidstrein door een aardbeving, vandaag precies 20 jaar geleden. Dat was voor Japan de eerste keer in de 40 jaar dat de hogesnelheidstrein bestond. Japan was immers, in 1964, het eerste land ter wereld met een hogesnelheidstrein. De treinen staan wereldwijd bekend om hun stiptheid. De vertragingen worden gemeten in seconden per jaar.
Morgen is het precies 95 jaar geleden, in 1929, dat de beurs van Wall Street crasht. Die dag ging de geschiedenis in als Zwarte Donderdag. Je verneemt er meer over morgen in een nieuwe TM.
Do24okt
In 2021 kroont Lotte Kopecky zich tot wereldkampioene in de puntenkoers op het WK baanwielrennen in Roubaix. Ze overtroefde de concurrentie in een zenuwslopende race en sloot haar fantastisch WK af met goud en 2x zilver. Ze deed dit nog eens over in 2023 in Glasgow. En nog in Glasgow werd Lotte Kopecky wereldkampioene op de weg.
De Amerikaanse acteur James Michael Tyler is overleden aan kanker in 2021. Hij was bekend in zijn rol als Gunther in Friends. In het begin heette hij in de serie ’the guy from the coffee house’. Pas later kreeg hij de naam Gunther.
Precies tien jaar geleden, in 2014, doet Amerikaan Alan Eustace een vrije val zonder parachute vanop 41 km hoogte. Daarmee werd het twee jaar oud record van Oostenrijker Felix Baumgartner verbroken met 2 km. De vrije val duurde bijna 4,5 min en hij haalde een valsnelheid van 1300 km/u waarmee hij dus door de geluidmuur ging.
In 2012 raakt bekend dat Ford Genk sluit. Dat was dan de grootste werkgever in Limburg. Twee jaar later, in december 2014, werd de volledige productie overgeplaatst naar het Spaanse Valencia. 4210 werknemers verloren hun werk bij Ford en nog eens 1736 bij de toeleveranciers, samen goed voor 6000 arbeiders en bedienden.
In 1957 overlijdt heel plots mode-ontwerper Christian Dior. Het was zijn assistent, Yves Saint Laurent, die dan de leiding van het bedrijf overnam. Christian Dior werd 52.
Louis Renault van het gelijknamige automerk overlijdt in 1944, vandaag 80 jaar geleden.
Op 24 oktober 1929 crasht de beurs van Wall Street, dag op dag 95 jaar geleden. Die dag ging de geschiedenis in als Zwarte Donderdag. Het echte dieptepunt kwam in het begin van de zomer van 1932, drie jaar later dus. Het was meteen het begin van een wereldwijde crisis in de jaren dertig en veertig die een kwarteeuw duurde. Door de crisis konden velen hun leningen niet terugbetalen, waardoor banken failliet gingen. De beurskoers van Wall Street herstelde zich pas in 1954. Dat was dus bijna een kwarteeuw later én al bijna tien jaar na de Tweede Wereldoorlog.
We maken de TM klaar voor een nieuwe duik in de geschiedenis morgen zelfde tijd. Dan tijdreizen we onder meer naar 1972 als Eddy Merckx het werelduurrecord in Mexico breekt. Je hoort er meer over morgen in een nieuwe TM.
Vr25okt
Gentenaar Keizer Karel V doet in 1555 troonsafstand als keizer van het Heilig Roomse Rijk, aartshertog van Oostenrijk, de eerste koning van Spanje en leider van de Nederlanden en dus ook van ons land. Het volk vond dit jammer, want de keizer was wel populairder dan zijn oudste zoon Filips, beter bekend als Filips de Schone, die Keizer Karel opvolgde in Spanje en de Nederlanden. Het Heilige Roomse Rijk ging naar zijn jongste broer Ferdinand van Oostenrijk. Het Europees rijk van Keizer Karel was groter dan het vroegere Romeinse Rijk. Het werd dan ook een van de eerste wereldrijken van de nieuwe tijd genoemd.
Vandaag in 1962 wordt voor het eerst in ons land energie op het elektriciteitsnet gezet dat afkomstig is van een kerncentrale. Twee maanden eerder was daarvoor in Mol de eerste drukwaterreactor van West-Europa opgestart. De reactor van Mol was ook de eerste die werd ontmanteld in West-Europa. Dat was na een kwarteeuw in 1987. Het was eigenlijk de voorloper van de kerncentrales in Doel en Tihange.
In 1972 verbetert Eddy Merckx het werelduurrecord. Op de piste in Mexico reed hij in één uur 49 km en 431 m. Het record bleef 12 jaar overeind tot Francesco Moser, in 1984, het record brak met een speciaal ontworpen fiets. Nog eens 16 jaar later, in het jaar 2000, besloot de UCI het record van Merckx in eer te herstellen. Verbeteringen van dit record worden alleen erkend als ze op een soortgelijke fiets worden gereden als die van Merckx. De Brit Chris Boardman verbeterde het werelduurrecord met tien meter in het jaar 2000. Vijf jaar later, in 2005, was de Tsjech Ondřej Sosenka de laatste die het werelduurrecord met een traditionele wielerfeest verbeterde. Hij reed in één uur 49 km en 700 m, wat 269 meter verder is dan Eddy Merckx vandaag in 1972.
25 oktober is de sterfdag van auteur Gerard Walschap in 1989, vandaag 35 jaar geleden. Walschap was de schrijver van onder meer Houtekiet en van Een mens van goede wil. Hij studeerde eerst voor priester, maar stopte de opleiding vroegtijdig. Zijn boek ‘De Familie Roothooft’ was katholiek bedoeld, maar hij kreeg hiervoor veel tegenwind van de katholieke clerus. Dit kwetste hem zo erg dat hij een overtuigd vrijzinnige werd. In mei 1975 kreeg hij de titel van baron.
Maandag is het net een jaar geleden (2023) dat acteur Matthew Perry is overleden. Hij ging de geschiedenis in als Chandler is de tv-serie Friends. Meer hierover maandag in een nieuwe TM.
Do26okt
Op 26 oktober 1965 ontvangen The Beatles een koninklijke onderscheiding van de Britse Queen Elizabeth. De Fab4, zoals ze ook werden genoemd, bestond dan nog maar drie jaar. Het waren dan nog vier brave jongens met typische haarsnit allemaal in hetzelfde maatpakje met das. Ze hadden dan, in 1965, al wel twee films gemaakt. En in de belangrijkste Amerikaanse hitlijst, de BillBoard Hot 100, hadden The Beatles de vijf eerste plaatsen ingenomen, wat een absoluut record was.
Fons Oerlemans vertrekt vandaag in 1974 met zijn zelfgebouwde vlot vanuit Safi in Marokko voor zijn eerste tocht over de Atlantische Oceaan. Hij deed dit samen met twee vrienden. De zeereis duurde drie maanden. Die was niet zonder gevaar, want er was geen medische hulp en de weersomstandigheden waren niet goed. In (16) januari 1975 kwam het drietal veilig aan in Trinidad.
In 2002 bestormen Russische militairen het Dubrovka-theater in Moskou. Drie dagen al werden daar 922 mensen gegijzeld door 40 Tsjetsjeense terroristen. Ze eisten de terugtrekking van de Russische strijdkrachten uit Tsjetsjenië. Bij de bestorming spoot de speciale eenheid van de militairen via het ventilatiesysteem een gas naar binnen dat gebruikt wordt in de anesthesie. Het product was vele keren sterker dan morfine. 39 terroristen en 129 gegijzelden kwamen hierbij om het leven, omdat er een te hoge dosis in het gebouw werd gespoten. Slechts één terrorist overleefde dit.
In 2021 is Josh Cavallo de eerste profvoetballer in de wereld die zich out. De Australiër van Adelaide (ei) United kreeg voor deze bekentenis lof in de media, maar tegenwind in de sociale media. Voetbal is traditioneel een machowereld en heel wat supporters hebben het moeilijk dat voetballers ook homo kunnen zijn.
In 2017 roept Catalonië de onafhankelijkheid uit. De Catalaanse premier Puigdemont werd uit zijn ambt gezet en vluchtte naar ons land. Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van 27 oktober hoor je morgen in een nieuwe aflevering van de TM op RT.
Vr27okt
In 2017 roept Catalonië de onafhankelijkheid uit. Dat was naar aanleiding van een referendum. 90% van de Catalanen stemden voor afscheiding van Spanje, maar niet eens de helft van de Catalanen had aan het referendum deelgenomen. Omdat dit referendum niet in overleg met de Spaanse regering was gebeurd, was het illegaal. Daarom liet de Spaanse regering de Catalaanse regering oppakken. De Catalaanse premier Puigdemont werd uit zijn ambt gezet en vluchtte naar België. De Spaanse regering begon een rechtszaak tegen de Catalaanse regering, wat internationaal veel verontwaardiging opriep. In de Spaanse grondwet is geregeld dat Catalonië een autonome regio is binnen Spanje met eigen bevoegdheden, maar die werden tijdelijk opgeschort. Catalonië is één van de rijkste regio’s van Spanje en profiteert van het toerisme aan onder meer de Costa Brava. Barcelona is de tweede grootste stad van Spanje.
Het is vandaag precies 20 jaar geleden, in 2003, dat de Zillion de deuren sluit. De discotheek in Antwerpen was zes jaar eerder, in 1997, opgericht door Frank Verstraeten, een computergenie met een neus voor zaken, een fascinatie voor het nachtleven en een ongezonde bewijsdrang. Met zijn eigen discotheek overtrof hij torenhoog de concurrentie. In de Zillion dansten naaktdanseressen. De discotheek werd met meerdere criminele activiteiten in verband gebracht. Een home jacking bij Verstraeten thuis, was het begin van het einde. De discotheek werd afgebroken.
In 1922 overlijdt priester-dichter Hugo Verriest. Hij was een van de belangrijkste cultuurflaminganten en een vertrouweling van de Vlaamse Beweging. Hij was leerling van Guido Gezelle en leraar van Albrecht Rodenbach. Hugo Verriest was pastoor van Wakken en Ingooigem. Hij ijverde hard voor het Nederlands in het middelbaar en het hoger onderwijs in heel Vlaanderen. Hugo Verriest ligt begraven aan de kerk in Ingooigem naast Stijn Streuvels. Aan de kerk van Deerlijk staat een standbeeld van hem.
De metro van New York opent vandaag in 1904. Dat was de vierde metro in de wereld. De eerste kwam er in London in 1863. Dan volgde Istanboel in 1875. Gevolgd door de metro van Parijs in het jaar 1900. En de vierde is dus New York, vandaag in 1904, vier jaar na Parijs.
Maandag is het 85 jaar geleden dat de aarde werd aangevallen door wezens van de planeet Mars. Dat was toch wat op de Amerikaanse radio te horen was. Hoe dat precies zat, hoor je maandag in een nieuwe TM.
Ma28okt
Net een jaar geleden (2023) is de Amerikaans-Canadese acteur Matthew Perry overleden. Hij werd wereldberoemd in de rol van Chandler in de tv-serie Friends. Na een jetsky-ongeluk in 1997 raake hij verslaafd aan pijnstillers. Daarnaast worstelde hij ook met een drugs- en alcoholverslaving. Hij werd dood teruggevonden in zijn jacuzzi. Matthew Perry werd 54.
Op 28 oktober 2003 lanceert Marc Zückerberg vanuit zijn slaapkamer de webpagina FaceMash. Het was een webpagina om medestudenten te beoordelen op hun uiterlijke. Er werden telkens twee foto’s getoond met de vraag: ‘Who’s hotter?’ Het was eigenlijk een misplaatste studentengrap die met de huidige #metoo niet in dank afgenomen zou worden. Hoewel, drie maanden later richtte Marc Zückerberg met enkele studenten ‘facebook.com’ op. Negen maanden later hadden ze al één miljoen gebruikers. En na een jaar waren dat er al drie miljoen.
In 1989 gaat de steenkoolmijn van Beringen dicht, vandaag 35 jaar geleden. Het was een van de zeven mijnen van het Kempense steenkoolbekken. Slechts een klein deel van de steenkolenlagen werd er ontgonnen. De mijn zelf lag in de deelgemeente Koersel. Op het terrein is nu het Vlaams Mijnmuseum ingericht.
In 1977, brengt de Britse groep The Sex Pistols de LP Never Mind the Bollocks uit. Het was meteen het begin van de punk. Bekende nummers van The Sex Pistols waren God save the Queen, Pretty Vacant, EMI en Anarchy (kie) in the UK.
In 1962 komt vandaag een einde aan de Cubacrisis, ook wel de Oktobercrisis of de Cubaanse Rakettencrisis genoemd. 13 dagen lang werd gevreesd voor een atoomoorlog tussen Amerika en Rusland. Dat was het gevolg van een conflict over Russische nucleaire wapens in Cuba. Cuba was immers communistisch geworden onder Fidel Castro en had bij Rusland militaire steun gezocht en gekregen. Samen met Che Quevara probeerde Castro met Sovjet-materiaal, de Verenigde Staten te doen geloven dat het Rusland was die Amerika aanviel en zo een Derde Wereldoorlog wou uitlokken. Uiteindelijk haalde Chroesjtsjov de Russische raketten, gericht op Washington, terug uit Cuba. In alle stilte haalde ook Kennedy de VS-raketten uit Turkije, gericht op Moskou, weg.
Morgen is het 110 jaar geleden, in 1914, dat de IJzervlakte in de Eerste Wereldoorlog onder water wordt gezet in opdracht van koning Albert l. Morgen meer hierover in een nieuwe TM.
Di29okt
Het zit vooraan in het nieuws vandaag in 2018. Een 737 MAX stort neer in de Javazee. Alle 181 passagiers en acht bemanningsleden komen om het leven. Eén van hen was de Italiaanse wielrenner Andrea Manfredi. De 737 MAX was een gloednieuw vliegtuig. Toch stortte deze binnenlandse vlucht van de Indonesische luchtvaartmaatschappij 12 min na het opstijgen neer. Toen vijf maanden later, in maart 2019, opnieuw een 737 MAX, 6 min na het opstijgen neerstortte, werden om veiligheidsredenen wereldwijd, alle soortgelijke toestellen twee jaar aan de grond gehouden.
Het is voorpaginanieuws vandaag in 2017. Steracteur Kevin Spacey heeft grensoverschrijdend gedrag vertoond tegenover een jongen van 14. Die jongen was acteur Anthony Rapp, bekend van de tv-serie Star Trek. Spacey herinnerde zich niets meer. Hij verontschuldigde zich door te zeggen dat hij homoseksueel was. Hij werd meteen uit de cast van House of Cards gezet, niettegenstaande hij er de hoofdrol speelde. In de zomer van 2019 werd hij vrijgesproken van sexueel misbruik, omdat Anthony Rapp weigerde nog verder te getuigen.
Het weerbericht van 29 oktober 1950 is wit met 6 cm sneeuw in de Ardennen.
29 oktober 1939 is de sterfdag van Albrecht von Württemberg. De Duitse hertog was bevelhebber van het Vierde Duitse leger tijdens de Eerste Wereldoorlog. Hij verbleef daarom vier jaar in de Hoogstraat in Tielt, waar het oppercommando van het Duitse leger was gekazerneerd. Het was ook daar dat het historische bevel werd gegeven voor de gasaanval bij Ieper in april 1915.
Op 29 oktober 1914 geeft koning Albert I het bevel om de Ijzervlakte onder water te zetten, vandaag precies 110 jaar geleden. Zoals bekend, liep het Duitse leger, op weg naar de Noordfranse havens, vast aan de Ijzer. In de vier jaar oorlog werd het onder water zetten geregeld herhaald. Hierdoor werden minder Belgische soldaten doodgeschoten, maar niettemin stierven ze wel door een slechte hygiëne en gezondheid in de natte grond van de Westhoek.
Zoals bekend, dropte Amerika twee keer een atoombom: op Hiroshima en Nagasaki. Maar ook Rusland heeft zijn atoombom. Dat was op 30 oktober 1961. Meer hierover morgen in een nieuwe TM.
Wo30okt
Op 30 oktober 1910 overlijdt Henri Dunant. Deze Zwitserse bankier was de oprichter van het Rode Kruis en mede-auteur van het handvest The Young Men’s Christian Association, kortweg YMCA. Dat is de grootste oecumenisch-christelijke jongerenorganisatie van de wereld met ongeveer 45 miljoen leden. Henri Dunant kreeg de Nobelprijs voor de Vrede in 1901.
Op 30 oktober 1938, wordt onze aarde aangevallen door wezens van de planeet Mars. Dat was toch wat op de Amerikaanse radio te horen was. Het duurde een tijd voor de mens van eind jaren 30 besefte dat het alleen maar om een hoorspel ging naar aanleiding van Halloween. Sommigen sloegen in paniek, anderen vluchtten de kerk in om zich voor te bereiden op de dood. Schrijver Orson Welles verontschuldigde zich voor de paniekaanval bij de Amerikanen, want het was helemaal niet zijn bedoeling om paniek te zaaien. Hij wou alleen maar een goed en spannend verhaal op de radio brengen. Zijn hoorspel was gebaseerd op het verhaal van Georges Wells, The War of the Worlds uit 1898.
In 1944 worden de gaskamers in Auschwitz voor de laatste keer gebruikt, vandaag dag op dag 80 jaar geleden. Daar werden in de Tweede Wereldoorlog naar schatting 1,3 miljoen mensen naar gedeporteerd. Ongeveer 1,1 miljoen van hen kwam om het leven in dit Poolse concentratiekamp.
Vandaag in 1961 dropt de Sovjet-Unie de grootste atoombom ooit. De Tsaarbom, zoals die in het Westen werd genoemd, werd gedropt boven de Russische eilandengroep Nova Zembla. De Russische waterstofbom was velen keer sterker dan de Amerikaanse atoombom die op Hiroshima was gegooid, 16 jaar eerder in 1945. De paddenstoelwolk bereikte een hoogte van 64 km.
Vandaag 15 jaar geleden, in 2009, overlijdt acteur Manu Verreth, beter bekend als Jomme Dockx in de tv-serie De Collega’s.
In 2010 is de Nederlandse schrijver Harry Mulisch overleden. Hij was de zoon van een gescheiden Duits-Joodse moeder en een Oostenrijks-Hongaarse vader die collaboreerde tijdens de Tweede Wereldoorlog. Daarom zei hij van zichzelf: “Ik bén de Tweede Wereldoorlog!” De ontdekking van de hemel werd in 2007 uitgeroepen tot het beste Nederlandstalige boek aller tijden.
Op 31 oktober 1953 wordt tv-geschiedenis geschreven in ons land. Om halfacht ’s avonds zendt de Belgische nationale omroep NIR voor het eerst het journaal uit. Meer hierover morgen in een nieuwe TM.
Do31okt
In 1517 spijkert Maarten Luther zijn 95 stellingen aan de slotkapel van Wittenberg. Hij klaagde de wantoestanden aan in de katholieke Kerk. Vooral de handel in aflaten pikte hij niet. Met de aflaten konden rijke mensen hun vergiffenis van hun zonden afkopen bij de paus. Zo werd de Kerk schatrijk. Luther vond het onrechtvaardig dat de rijken geen boete moesten doen na hun biecht zoals de anderen. De stellingen van Luther leidden tot de oprichting van het protestantisme.
In 1953 wordt tv-geschiedenis geschreven in ons land. Om halfacht ’s avonds zendt de Belgische nationale omroep NIR voor het eerst het journaal uit. Het journaal heette Panorama en was een weekoverzicht. Ongeveer een honderdtal Vlamingen hadden toen een televisie
In 1992 geeft de kerk eindelijk toe een fout te hebben gemaakt in de wetenschap. Paus Johannes Paulus II bevestigde, namens de Kerk, dat Galileo Galilei, 359 jaar eerder, gelijk had door te stellen dat de aarde niet het centrum was van het heelal. Galilei werd in 17e eeuw door de Kerk hiervoor veroordeeld én verbannen. Hij bouwde nochtans alleen maar verder op de bestaande theorie van Copernicus, die stelde dat de aarde rond de zon draait en niet de zon rond de aarde.
Het meisje Danica May Camacho uit de Filippijnen is symbolisch vandaag, 31 oktober in 2011, de zeven miljardste geboorte op aarde. Intussen zijn we al 13 jaar verder en telt de wereldbevolking meer dan acht miljard mensen. Drie miljard mensen wonen gelijkverdeeld in China en India. Wetenschappers beweren dat de bevolking niet hoger dan negen miljard zal komen, omdat de gezinnen kleiner worden en vrouwen wereldwijd meer kiezen voor een actieve loopbaan.
In 2020 is Sean Connery overleden. De Schotse filmacteur werd wereldberoemd als de eerste James Bond.
In 2020 stapte VRT-filmjournalist en recensent Ward Verrijcken uit het leven. Het nieuws kwam totaal onverwachts, ook voor mensen uit zijn directe omgeving. Een maand eerder kreeg hij de diagnose ‘bipolaire stoornis’, ook bekend als manisch-depressief. Hij werd 47. Als je donkere gedachten hebt bij het horen van dit bericht, weet dan dat er dag en nacht iemand luistert op 1813 of online.
Morgen zelfde tijd zijn wij er weer. Dan flitsen we onder meer naar 1955 voor het begin van de Vietnamoorlog. Tot morgen.