Wo1okt
Vandaag in 2023 komt een einde aan de aardgaswinning uit het Groningenveld in de provincie Groningen in Noord-Nederland. De bodemdalingen en aardbevingen zorgden voor onzekerheid en angst bij de inwoners van de provincie Groningen. Het Groningenveld was het grootste aardgasveld van Europa en een van de grootste in de wereld. Het heeft een oppervlakte van ongeveer 900 vierkante kilometer. De resterende gasvoorraad werd in 2010 geschat op 2700 miljard m³ gas.
Delphine Boël is officieel prinses van België sinds 1 oktober 2020, vandaag dus vijf jaar geleden. Uit het arrest van het hof van beroep blijkt dat ze nu de familienaam van haar biologische vader, koning Albert II, zal dragen en dus door het leven mag gaan als ‘Delphine van Saksen-Coburg’.
Vijf jaar geleden, in 2020, legt Alexander De Croo, 494 dagen na de verkiezingen, de eed af van de regering De Croo I. Het was de tweede langste formatie in ons land. De Vlaamse liberaal kreeg de leiding over een diverse ploeg van veertien ministers en vijf staatssecretarissen uit zeven partijen, zonder N-VA. De regering telde tien vrouwen en voor het eerst een transgender. De regering De Croo I hield het maar één legislatuur vol.
Vandaag een halve eeuw geleden, op 1 oktober 1975, wordt de kerncentrale van Tihange 1 in gebruik genomen. Dat was de tweede centrale in ons land acht maanden na Doel 1. De sluiting van Tihange 1 is gepland voor vandaag in 2025. Tihange 2 werd als tweede kernreactor in ons land uit dienst genomen begin 2023. ENGIE en de Belgische regering tekenden eind 2023 een overeenkomst om de kernreactoren, Tihange 3 en Doel 4, met tien jaar te verlengen tot 2035. Na 22 jaar schrapte de Kamer, in mei van dit jaar (2025), de wet op de kernuitstap van 2003. Zo kunnen momenteel weer nieuwe kerncentrales gebouwd worden in ons land.
Op 1 oktober 1940, in het begin van de Tweede Wereldoorlog, krijgt Albert Einstein de Amerikaanse nationaliteit, vandaag 85 jaar geleden. Hij was gevlucht uit Nazi-Duitsland, omdat hij een Jood was. De FBI legde toch een dik dossier aan over hem, wegens extreem radicaal.
Morgen is het dag op dag 100 jaar geleden, in 1925, dat de televisie werd uitgevonden. Dat is voor morgen in een nieuwe TM.
Do2okt
In 2023 maakt de Amerikaanse turnster Simone Biles voor het eerst als vrouw ooit, de ‘Yurchenko double pike’. Die werd tot dan toe alleen door mannen uitgevoerd. Het was tijdens het wereldkampioenschap turnen in Antwerpen dat ze de sprong voor het eerst toonde, vandaag in 2023. De sprong kreeg intussen haar eigen naam, nl. de Biles Two.
Vandaag 30 jaar geleden, in 1990, vallen Tutsi’s van de Front Patriotique Rwandais, kortweg FPR, Rwanda binnen. Het zijn vooral de kinderen van Tutsi’s die in de jaren zestig uit Rwanda zijn gevlucht, die vandaag in 1990 Rwanda terug binnenvallen. Met behulp van Zaïrese, Belgische en Franse troepen blijft de regering Habyarimana in Rwanda overeind en kunnen ze de Tutsi’s verdrijven. In het voorjaar van 1994 werd hij vermoord.
Vandaag in 1971 stort een passagiersvliegtuig neer in Aarsele. Alle 63 inzittenden kwamen om het leven. Het Britse vliegtuig was op weg van London Heathrow naar Salzburg in Oostenrijk. Boven Aarsele hoorde men twee doffe knallen. De staart brak af en het vliegtuig boorde zich als een pijl meters diep in de drassige weide naast café De Steenoven in Wontergem, langs de drukke weg Tielt-Deinze. Rampenplannen bestonden toen nog niet wat voor verwarring zorgde bij de hulpdiensten, want het vliegtuig lag, zo goed als, op de grens van twee provincies.
John Baird lukte erin om een pop in een beweegbaar beeld over te brengen. Met andere woorden is op 2 oktober 1925 de televisie uitgevonden, vandaag dus exact 100 jaar geleden. Het duurde dan nog wel drie maanden, tot januari 1926, voor de eerste publieke demonstratie van de televisie in Londen plaatsvond.
125 jaar geleden, vandaag in het jaar 1900, trouwen koning Albert l en koningin Elisabeth, toen nog kroonprins Albert en de Duitse hertogin Elisabeth. Albert kennen we als onze koning in de Eerste Wereldoorlog. Hij was ook de koning die tijdens het bergklimmen in Marche-les-Dames om het leven kwam. Elisabeth was de derde koningin van ons land. Ze was zeer kunstminnend: ze beeldhouwde en speelde viool. De Koningin Elisabethwedstrijd is naar haar genoemd. Haar voornaam kreeg ze van haar doopmeter en nicht, de keizerin van Oostenrijk-Hongarije, beter bekend als Sisi die dezelfde voornaam had, Elisabeth dus. En kroonprinses Elisabeth is genoemd naar koningin Elisabeth.
Morgen is het 35 jaar geleden, in 1990, dat Oost- en West-Duitsland opnieuw één land zijn. Dat hoor je morgen in een nieuwe aflevering van de TM.
Vr3okt
In 2023 is republikein Kevin McCarthy weggestemd als voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden. Met de afzetting is Kevin McCarthy de kortszittende voorzitter van het Huis van Afgevaardigden ooit én ook de eerste voorzitter die wordt afgezet. Hij had al een record op zijn naam staan als kandidaat-voorzitter, die het meest aantal stemrondes nodig had om gekozen te worden tot voorzitter, nl. 15 stemrondes.
Een netwerk van internationale onderzoeksjournalisten publiceert, vandaag in 2021, de Pandora Papers over financiële constructies via belastingparadijzen, waarmee wereldleiders en politici zo belastingen onduiken. Twee bekende namen waren de gewezen Britse premier Tony Blair en acteur Volodymyr Zelensky, nu president van Oekraïene. In ons land ging het om meer dan 1200 mensen vooral uit de diamanthandel.
In 2014 overlijdt auteur Ward Ruyslinck, onder meer bekend van het boek ‘Het Reservaat’.
Vandaag 30 jaar geleden, in 1995, wordt de American-Football-speler en acteur OJ Simpson ‘niet’ schuldig bevonden voor dubbele moord op zijn ex en haar vriend. Het proces duurde 133 dagen en werd live op de Amerikaanse televisie uitgezonden. Een kwarteeuw later, begin 2020, bekende hij dan toch nog zijn vrouw te hebben vermoord uit zelfverdediging. Voor die bekentenis kon OJ Simpson niet worden veroordeeld, omdat hij eerder was vrijgesproken.
Vandaag 35 jaar geleden, in 1990, zijn Oost- en West-Duitsland opnieuw één land. 3 oktober is dan ook de nationale feestdag in Duitsland. 41 jaar lang waren het twee aparte landen als straf voor de oorlogsmisdaden van Hitler in de Tweede Wereldoorlog.
40 jaar geleden, vandaag in 1985, wordt Atlantis voor het eerst gelanceerd. Dat was de Space Shuttle waarmee Dirk Frimout naar de ruimte vloog, zeven jaar later in 1992. De Atlantis was ook de allerlaatste spaceshuttle in de ruimte in de zomer van 2011. Atlantis wordt nu tentoongesteld in het Kennedy Space Center.
De Moulin Rouge in Parijs opende voor het eerst de deuren in 1889. Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van 6 oktober hoor je maandag in een nieuwe aflevering van de TM. Mijn naam is DV. Graag tot maandag.
Vr4okt
Vandaag in 1830 verklaart België zich onafhankelijk en komt het tot een definitieve breuk tussen België en Nederland. 4 oktober was dan ook onze allereerste nationale feestdag en meteen ook de laatste, want negen maanden later, in 1831, werd de aanstelling van de eerste koning, op 21 juli, de nieuwe nationale feestdag.
In 1883 rijdt de Oriënt-Express voor het eerst. Dat was de beroemde luxetrein tussen Parijs en Istanboel. Het was een Belgisch initiatief van de Waalse ingenieur en industrieel Georges Nagelmackers. Hij kreeg voor de legendarische spoorwegverbinding de steun van koning Leopold II.
120 jaar geleden, vandaag in 1904, sterft de Franse beeldhouwer en ontwerper van het Vrijheidsbeeld, Frédéric Auguste Bartholdi. Het beeld staat in de Jardin du Luxembourg in Parijs. Het diende als voorbeeld voor het Amerikaanse vrijheidsbeeld in NY, waarvan de Franse ingenieur Gustave Eiffel de inwendige constructie ontwierp.
In 1992 stort een vrachtvliegtuig neer in de flats van de Bijlmermeer in Amsterdam. De Boeing 747 van New York naar Tel Aviv had net een tussenlanding gemaakt in Schiphol. Vrijwel onmiddellijk na het terug opstijgen brak motor drie af, wegens metaalmoeheid. Die rukte ook motor vier af. Met slechts de helft van het aantal motoren nog actief kregen de piloten de noodlanding niet onder controle en stortten dus neer. Vier bemanningsleden én 39 flatbewoners van de Bijlmermeer in Amsterdam kwamen hierbij om het leven.
In 2011 krijgen drie sterrenkundigen de Nobelprijs voor Natuurkunde voor hun onderzoek naar de alsmaar snellere uitdeining van het heelal. De oerknal van 13,8 miljard jaar geleden is immers nog altijd bezig. De Amerikanen Saul Perlmutter en Adam Reiss, en de Australiër Brian Schmidt, ontdekten dit eind jaren negentig aan de hand van de afstand tussen de supernova’s. Dat het heelal alsmaar uitdeint, was al in 1929 ontdekt, onder meer door Edwin Hubble. De opvatting tot 1998 was dat de uitdeing van het heelal alsmaar trager zou verlopen. De drie nobelprijswinaars van vandaag in 2011 waren op zoek aan welke snelheid die vertraging liep, maar tot hun eigen verbazing ontdekten ze dus dat het geen vertraging was maar een versnelling.
Maandag is het net een jaar geleden (2023) dat de Palestijnse organisatie Hamas een massale verrassingsaanval uitvoert op Israël. Onder andere meer dan 260 festivalgangers kwamen om het leven. Meer hierover maandag in een nieuwe TM.
Do5okt
Een Russische actrice en een regisseur-cameraman worden vandaag in 2021 gelanceerd met de Sojoez op weg naar het Amerikaanse ruimtestation ISS. Ze waren 10 dagen aan boord van het ISS om een half uur op te nemen voor de langspeelfilm Vyzov, wat ‘Uitdaging’ betekent in het NL. Het was de eerste keer dat er opnames voor een langspeelfilm in de ruimte werden gemaakt. In de film Vyzov of ‘The Challenge’ in het Engels, wordt een ruimtevaarder onwel, waardoor een chirurg de ruimte in moet om hem te behandelen.
Op 5 oktober 2011 overlijdt Steve Jobs aan alvleesklierkanker. Hij richtte samen met schoolvriend Steven Wozniak en vriend Ronald Wayne, het bedrijf Apple Computer op in 1977. Een manager was hij niet en een ingenieur al evenmin. Steve Jobs was een designer en stond bekend om zijn eigen voorkeuren en bemoeienissen met de kleinste details van een product tot en met de verpakking van het kleinste onderdeel. Steve Jobs werd 56.
Eén week na Het Nieuwsblad, in 2003, brengt ook Het Laatste Nieuws een betalende zondagskrant uit, vandaag dus 20 jaar geleden. Het was een sportkrant. Al na twee weken stopte Het Laatste Nieuws met hun zondagskrant. Het aantal verkooppunten bij de bakkers was te klein om als grote nationale krant alle lezers te bereiken. Bovendien wou HLN haar goede relatie met de klassieke verkooppunten van hun krant niet in gevaar brengen.
105 jaar geleden, op 5 oktober 1918, overlijdt Roland Garros, de dag voor zijn 30ste verjaardag. Vijf jaar eerder in 1913 vloog de 24-jarige vliegtuigpionier als eerste over de Middellandse Zee. Enkele maanden later brak de Eerste Wereldoorlog uit. Hij trad als vrijwilliger in het leger en werd er de eerste gevechtspiloot in de geschiedenis. In Hulste bij Harelbeke, in 1915, werd Roland Garros na een noodlanding opgepakt en als krijgsgevangene opgesloten. Drie jaar later, in 1918, kon bij ontsnappen. In datzelfde jaar, vandaag in 1918, op het einde van de oorlog dus, overleed Roland Garros tijdens een luchtgevecht. Wanneer in 1927 een groot tennisstadion in Parijs werd aangelegd, kreeg dit zijn naam.
Morgen tijdreizen we onder meer naar 6 oktober 1927 als de eerste sprekende film in première gaat. Welke film dat was, hoor je morgen in een nieuwe TM.
Ma6okt
De Moulin Rouge in Parijs opent vandaag voor het eerst de deuren in 1889. De extravagante shows en de French-Cancan met sexy danseressen, lokten vooral kunstenaars naar de ‘Rode Molen’ in de wijk Montmartre. Kunstenaar Toulouse-Lautrec was er klant. Hij maakte onder meer posteraffiches voor de Moulin Rouge. In 1915 brandde het gebouw af. Het duurde maar liefst zes jaar tot in 1921 voor de deuren terug opengingen, maar daar had ook de Eerste Wereldoorlog wat mee te maken.
Vandaag in 1927 gaat de eerste sprekende film in première. ‘The Jazz Singer’ werd dan ook aanzien als de eerste geluidsfilm. Helemaal juist is dit niet, want de techniek van geluidsfilms bestond al. Alleen was ‘The Jazz Singer’ de eerste sprekende film met succes bij het brede publiek.
In 1977 overlijdt Jotie T’Hooft aan een overdosis cocaïne. Hij werd 21. Een voorbeeldige schooljongen kon zijn talent niet kwijt op de schoolbanken en revolteerde dan maar zwaar. Op zijn 14e was hij al verslaafd. En op zijn 17e ondernam hij een eerste zelfmoordpoging. Hij vond zijn toevlucht in poëzie en literatuur. Zijn schoonvader was de directeur van uitgeverij Manteau. Die bezorgde hem een job als lector en publiceerde ook zijn eerste gedichtenbundel.
Op 6 oktober 1990 komt de eerste aflevering van FC De Kampioenen op tv, vandaag precies 35 jaar geleden. Dankzij de toen populaire Jacques Vermeire won de nieuwe tv-serie mondjesmaat kijkers. In de eerste aflevering was Pico de allereerste die in beeld kwam. Van FC de kampioenen waren drie seizoenen gepland. Na 21 seizoenen bereikten De Kampioenen in 2011 eindelijk hun volwassenheid en werd er een punt gezet achter de opnames.
Op 6 oktober 2010 wordt Instagram gelanceerd, vandaag 15 jaar geleden. Na twee jaar, in april 2012, kocht Facebook Instagram mét zijn twaalf personeelsleden op, voor ongeveer 1 miljard dollar. Intussen zag Facebook, gebruikers afhaken en verhuizen naar Instagram, maar finaal zijn de inkomsten dus voor hetzelfde bedrijf, nl. Facebook, dat sinds eind 2021 het bedrijf Meta is.
Op 7 oktober 2023 voert de Palestijnse organisatie Hamas een massale verrassingsaanval uit op Israël. Dat is voor morgen in een nieuwe TM. Graag tot dan.
Di7okt
Vandaag in 2023 voert de Palestijnse organisatie Hamas een massale verrassingsaanval uit op Israël. Ze vuurde vanuit de Gazastrook meer dan 2000 raketten af op Israël. Gewapende militanten staken de grens over en vielen Israëlieten aan. Onder meer op het muziekfestival Supernova in Israël kwamen meer dan 260 festivalgangers om het leven. Hamas strijdt voor de vrijheid van de Palestijnen en tegen de Israëlische bezetting op de heilige plaatsen. Een belangrijk doel van de verrassingsaanval van Hamas was Israëlieten te gijzelen, om die dan te ruilen tegen Palestijnse gevangenen. Israël reageerde met luchtaanvallen op doelen van Hamas in de Gazastrook. Het was het begin van de oorlog tussen Israël en Hamas, die nog altijd bezig is.
Vandaag precies 40 jaar geleden, in 1985, kapen Palestijnse terroristen het Italiaanse cruiseschip Achille Lauro. Ze eisten de vrijlating van 50 Palestijnen in Israëlische gevangenissen. Vier zwaargewapende Palestijnse kapers vermoordden een dag later, op 8 oktober 1985, de 69-jarige Joods-Amerikaanse passagier Leon Klinghoffer. Ze gooiden hem in zijn rolstoel overboord.
De Russische satelliet Loena 3 maakt als eerste foto’s van de achterkant van de maan vandaag in 1959. De maan draait rond haar eigen as én draait rond de aarde, maar toch zien we altijd dezelfde kant van de maan. De aantrekkingskracht van de aarde op de maan zorgt er immers voor dat de snelheid waarmee de maan rond de aarde draait, evenlang duurt als de snelheid rond haar eigen as, beiden dus 27 dagen.
De Amerikaanse horror-schrijver Edgar Allan Poe overlijdt in 1849. Zijn verhalen waren zeer analytisch met een mix van horror, mysterie en romantiek. Hij legde de basis voor de latere Sherlock Holmes-verhalen.
In 2023 liep Kelvin Kiptum een nieuw wereldrecord op de marathon. Meer hierover morgen in een nieuwe aflevering van de TM, zelfde uur. Mijn naam is DV. Graag tot morgen.
Wo8okt
Kelvin Kiptum loopt een nieuw wereldrecord op de marathon vandaag in 2023. Op de marathon van Chicago liep hij de 40 km in 2 uur en 35 seconden. Het record staat nog altijd op zijn naam. Hij verbeterde drie keer het wereldrecord en dat in zijn drie enige marathons die hij liep. Begin 2024 kwam Kiptum om het leven in een auto-ongeluk in Kenia.
Op 8 oktober 2018 is Eliane Liekendael overleden. De procureur-generaal raakte publiek bekend toen ze op de eerste dag van het Agusta-helikopter-schandaal, vluchtte voor de televisiecamera’s en fotografen, en zich hierdoor vastliep op de deur van de lift. De eerste Belgische vrouwelijke procureur-generaal van het Hof van Cassatie haalde onderzoeksrechter Jean-Marc Connerotte van de zaak-Dutroux in het zogenaamde ‘spaghetti-arrest’. Connerotte was ingegaan op een uitnodiging voor een spaghettifeestje bij familie van enkele slachtoffers van Dutroux. Volgens de advocaten van Marc Dutroux stelde onderzoeksrechter Connerotte zich hierdoor partijdig op.
Op 8 oktober in jaar 2000 vinden in ons land de laatste locale verkiezingen plaats die door de federale overheid zijn georganiseerd, vandaag dus een kwarteeuw geleden. Het ging om de gemeenteraad en de provincieraad die de bevoegdheid werden van de drie gewesten. Die eerste verkiezingen voor de gemeenteraad en de provincieraad vonden dan, dag op dag zes jaar later plaats, in 2006. Algemeen gezien was het kartel CD&V/N-VA de winnaar voor heel Vlaanderen.
Célestin Freinet overlijdt in 1966. In 1920 stond hij voor het eerst voor de klas. Hij merkte op dat de leerlingen niet erg geïnteresseerd waren in de leerstof, maar wel zeer enthousiast reageerden als het over hun eigen leefwereld ging. Daarom begon hij elke les vanuit het alledaagse leven van de leerlingen en niet vanuit de abstracte intelligentie. Samen met zijn vrouw Élise begon hij een eigen school, het Freinetonderwijs.
In 1958 plant de Zweedse chirurg, Ake Senning, de eerste pacemaker in. Dat was bij de 43-jarige Arne Larsson. Het apparaat moest na een paar uur al vervangen worden. Pacemakers worden gevoed door een batterij. Larsson kreeg, in 43 jaar tijd, 26 keer een nieuwe pacemaker. Hij leefde een normaal gezond leven. Hij werd 86.
In 2009 krijgt de Amerikaanse president Obama de Nobelprijs voor de Vrede en daar is hij niet zo gelukkig mee. Hoe dat kwam, hoor je morgen in een nieuwe TM, zelfde uur.
Do9okt
Op 9 oktober 2013 is gewezen premier Wilfried Martens overleden aan alvleesklierkanker. In ons land leidde hij negen regeringen. De regering Martens VIII keurde de abortuswet goed, waarvoor koning Boudewijn tijdelijk moest aftreden om de wet gestemd te krijgen. Zijn regeringen overleefden ook een aantal dramatische gebeurtenissen, zoals het Heizeldrama en de terreurcampagnes van de CCC en de Bende van Nijvel. Vanaf 1990 was hij ook voorzitter van de Europese Volkspartij. In 2008 hertrouwde hij met politica en partijgenoot Miet Smet. Wilfried Martens koos voor euthanasie. Hij kreeg een staatsbegrafenis.
In 2009 krijgt de kersverse Amerikaanse president Obama de Nobelprijs voor de Vrede. Hij ontving die voor zijn “uitzonderlijke inspanningen voor de versterking van de internationale diplomatie en de samenwerking tussen de volkeren”. Er was verbazing en kritiek, omdat Obama in negen maanden presidentschap nog weinig had bereikt. Obama zelf voelde zich daar ook niet goed bij. De gewezen directeur van het Noorse Nobelinstituut verklaarde, in 2015, dat het hem speet dat de Vredesprijs in 2009 was uitgereikt aan Obama. Volgens hem was de prijs bedoeld als een steuntje in de rug voor de ambitieuze plannen van de Amerikaanse president, maar Obama maakte zijn belofte uiteindelijk niet geheel waar.
9 oktober is de sterfdag van voetballer Ludo Coeck in 1985, vandaag 40 jaar geleden. De gewezen kapitein van de Rode Duivels en ook van Anderlecht was 30 toen hij om het leven kwam bij een auto-ongeluk. Het Ludo Coeck-stadion van Berchem is naar hem genoemd.
In 1978 is Jacques Brel overleden. Vier jaar eerder werd longkanker vastgesteld. De chansonnier, geboren in Schaarbeek, beschouwde zichzelf als een Franstalige Vlaming. In zijn liedjesteksten lachtte hij met pastoors en flaminganten en pleitte hij voor een republikeins België. Drie van zijn vele nummers zijn Ne me quitte pas, Marieke en Mijn Vlakke Land. Vele artiesten hebben liedjes van hem gecoverd.
In 1817 opent de rijksuniversiteit van Gent. Dat was dus 13 jaar vòòr de onafhankelijkheid van ons land. De universiteit van Gent werd gesticht op verzoek van de Nederlandse koning Willem I. Hij wou daarmee de intellectuele achterstand van het Zuiden, wij dus, wegwerken. In het eerste jaar telde de universiteit van Gent 190 studenten en 16 professoren.
In 2004 is Superman, Christopher Reeve, overleden. Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van 10 oktober hoor je morgen in een nieuwe TM.
Vr10okt
In 2018 start het gerecht een onderzoek naar fraude, witwassen en matchfixing in de Jupiler Pro Leqgue. De betrokken voetbalclubs waren Anderlecht, Club Brugge, Genk, Standard, Kortrijk, Kv Mechelen en Lokeren. Ivan Leko werd opgepakt, trainer van Club Brugge, samen met Herman Van Holsbeeck, oud-manager bij Anderlecht, en twee makelaars Mogi Bayat en Dejan Veljkovic. Ook twee scheidsrechters werden opgepakt. In het onderzoek bleek Veljkovic de spelersmakelaar te zijn die voor matchfixing zorgde in de degradatiestrijd tussen Kv Mechelen en Waasland-Beveren. Uiteindelijk werd Kv Mechelen en enkele bestuurders veroordeeld, maar degradeerde de club niet, wegens een interpretatie van het reglement.
10 oktober is de sterfdag van Christopher Reeve in 2004. Een dag eerder was hij in coma geraakt na een hartstilstand. Negen jaar lang, sinds 1995, zat Superman in een rolstoel na een val van zijn paard. Christopher Reeve werd 52.
Regisseur en acteur Orson Welles overlijdt op 10 oktober 1985, vandaag 40 jaar geleden. Hij werd op slag beroemd met het radio-hoorspel War of the Worlds. Het zorgde voor ongerustheid bij de luisteraars die dachten dat ze werden aangevallen door Marsmannetjes. We leze en schrijve, Halloween 1938.
Het zit vooraan in het nieuws van 10 oktober 1974. Twee Belgen ontvangen de Nobelprijs voor Geneeskunde. Christian de Duve en Albert Claude kregen de prijs voor hun belangrijke vooruitgang op het vlak van de kankerbestrijding. François Englert is voorlopig de laatste Belgische Nobelprijswinnaar. Englert kreeg de prijs voor de ontdekking van het Higgs-deeltje, ook wel het Godsdeeltje genoemd.
Het is voorpaginanieuws op 10 oktober 1963: Edith Piaf is overleden. Non, je ne regrette rien, Milord en La Vie en rose zijn drie van haar klassiekers. Dat laatste schreef ze tijdens de Tweede Wereldoorlog. De Franse zangeres was populair bij de Duitse bezetter. Edith Piaf werd 47. Ze ligt begraven in Père-Lachaise in Parijs.
Voor het eerst in ons land mag Vlaams Belang na de gemeenteraadsverkiezingen besturen. Forza Ninove met Guy D’haeseleer behaalde een nipte absolute meerderheid. Dat is voor maandag 13 oktober in een nieuwe TM.
Vr11okt
In 2022 is Angela Lansbury overleden. De Brits-Amerikaanse actrice was wereldberoemd in haar rol van de gepensioneerde lerares Engels, Jessica Fletcher. In de detectiveserie Murder, She Wrote schreef Jessica Fletcher detectiveverhalen. Ze raakte altijd ongewild betrokken in een moordonderzoek dat ze dan ook wel telkens kon oplossen. Angela Lansbury speelde ook Miss Marple in The Mirror Crack’d van Agatha Christie. Angela Lansbury werd 96.
Vandaag precies 15 jaar geleden, op 11 oktober 2009, wordt Pater Damiaan heiligverklaard voor zijn werk als missionaris bij de leprapatiënten op het melaatseneiland Molokai. Zijn komst betekende een keerpunt voor de 800 tot 1000 melaatsen. Er kwamen twee dorpen, degelijke huizen en een school. De levensomstandigheden verbeterden. Pater Damiaan was 49 toen hij zelf stierf aan lepra. 4,5 jaar eerder werd de ziekte bij hem vastgesteld. Vermoedelijk was hij al acht jaar besmet, dus drie jaar na zijn aankomst op het eiland. In 1994 werd Damiaans graf in Leuven geopend om zijn rechterhand weg te nemen. Dat werd als relikwie teruggebracht naar Kalawao en herbegraven in het oorspronkelijke graf.
In 1984 maakt Kathryn Sullivan als eerste Amerikaanse vrouw een ruimtewandeling, vandaag 40 jaar geleden. Ze deed dit vanuit het Internationaal Ruimtestation ISS. In totaal heeft ze drie ruimtevluchten op haar naam staan.
Op de vooravond van de Tweede Wereldoorlog, vandaag in 1939, laat Albert Einstein aan de Amerikaanse president Franklin Roosevelt weten dat Nazi-Duitsland in staat is om een atoombom te ontwikkelen. Einstein was dan nog geen Amerikaanse burger. Door het nieuws van Einstein gaf de Amerikaanse president de opdracht het Manhattanproject op te starten. Onderleiding van Oppenheimer werden de twee atoombommen gemaakt die in 1945 op Hiroshima en Nagasaki werden gedropt. Einstein was niet rechtstreeks betrokken bij de ontwikkeling ervan. Toch voelde hij zich schuldig.
In 1850 overlijdt Louise-Marie d’Orléans, de eerste koningin van ons land. In de zomer van 1832 trouwde ze met weduwnaar koning Leopold I. Het was een verstandshuwelijk om de politieke overeenkomst tussen de drie Europese grootmachten van toen, Duitsland, Frankrijk en Engeland, tevreden te stellen.
Maandag is het precies 110 jaar geleden, in 1914, dat het Duitse leger de stad Tielt inneemt om van daaruit het opperbevel over het Vierde Duitse leger te voeren. Meer hierover maandag in een nieuwe TM.
Do12okt
Keniaan Eliud Kipchoge duikt als eerste ooit onder de magische grens van 2 uur op de marathon, weliswaar niet-officieel, want met hem liepen zogenaamde hazen mee die hem uit de wind zetten, en liep hij achter een wagen die voortdurend de ideale looplijn op de grond projecteerde. Hij liep die officieuze marathon, vandaag in 2019, in 1u 59 min en 40 sec.
12 oktober 2009 is de sterfdag van de flamboyante wielrenner Frank Vandenbroucke. Hij was met vakantie in Senegal. Na een nachtje met een prostituee in een ander hotel werd hij dood teruggevonden. De dame gaf toe dat ze hem had bestolen, maar dat hij nog wel leefde toen zij de kamer verliet. De autopsie maakte duidelijk dat Frank Vandenbroucke was overleden aan een longembolie. Dat is de blokkade van een longslagader. Hij werd 34.
In 2003 wint Formule 1-piloot Michael Schumacher zijn zesde wereldtitel, vandaag dus 20 jaar geleden. Hij werd daarmee recordhouder. Het jaar daarop deed hij dat nog eens over. Lewis Hamilton heeft er intussen ook al zeven, evenveel dus.
In 1798 begint in Overmere de Boerenkrijg, vandaag 225 jaar geleden. Dat was een opstand van Vlaamse boeren, Brigands zoals ze werden genoemd, tegen de Franse bezetter. Het eerste fysieke geweld was op 21 en 22 oktober op de Grote Markt in Mechelen, maar na twee dagen werden de Boerenkrijgers al verdreven uit de stad. De schermutselingen verlegden zich dan meermaals naar andere gemeenten en duurde uiteindelijk 1,5 maand tot 5 december 1798 in Hasselt.
Volgens de geschiedenisboeken is 12 oktober 1492 de dag waarop Columbus voet zet op Amerikaanse bodem en de geschiedenis ingaat als de ontdekker van Amerika. Zoals bekend, was het niet zijn bedoeling om Amerika te ontdekken, maar via een westelijke route rond de aarde te varen naar India in het oosten. Uiteraard was het eerste vaste land dat hij in het westen tegenkwam Amerika, terwijl hij ervan overtuigd was rond de wereld gevaren te hebben tot in India in het oosten. Hij noemde die mensen daar dan ook Indianen. Zijn leven lang heeft Columbus ontkent Amerika te hebben ontdekt. Zijn ontdekking was nochtans een keerpunt in de geschiedenis van Europa. Door het koloniseren van het nieuw ontdekte land Amerika werd Europa dan het meest overheersende continent in de wereld.
Morgen zijn we vrijdag de 13de en dat brengt ongeluk. Waarvan komt dat eigenlijk? Je hoort het morgen in een nieuwe TM.
Ma13okt
Voor het eerst in ons land mag Vlaams Belang besturen na de gemeenteraadsverkiezingen. Forza Ninove van Guy D’haeseleer behaalt een nipte absolute meerderheid bij de gemeenteraadsverkiezingen van vandaag in 2024. D’haeseleer werd burgemeester van Ninove. Op 20 mei 2025 werden in het onderzoek naar mogelijke ronseling met volmachten acht Forza-leden opgepakt, maar niet gearresteerd. Onder hen schepen Dany Goessens en schepen Malika Sclacmender, de stiefdochter van burgemeester D’haeseleer.
Vandaag in 2021 maakt de gewezen acteur William Shatner op 90-jarige leeftijd voor een keer een échte ruimtevlucht. Als acteur werd hij bekend als captain Kirk van starship Enterprise in Star Trek, dat ruimtevluchten maakte in het verre universum. William Shatner deed zijn échte ruimtevlucht in minder dan een kwartier als ruimtetoerist in de Blue Origin van Amazon-stichter Jeff Bezos. Hij is daarmee de oudste persoon ooit in de ruimte.
In 2016 wordt de Nobelprijs voor Literatuur toegekend aan Bob Dylan voor het scheppen van nieuwe poëtische uitdrukkingsvormen in de zang. De toekenning zorgde voor zeer uiteenlopende reacties.
Vandaag in 1993 wordt de Nobelprijs voor de Vrede toegekend aan de Zuid-Afrikaanse president Frederik De Klerk en zijn latere opvolger Nelson Mandela, als erkenning voor hun inspanningen om het apartheidsregime af te schaffen en de basis te leggen voor een democratisch Zuid-Afrika.
Vandaag in 1973 wordt Eddy Merckx voor de tweede keer betrapt op doping. Dat was na zijn overwinning in de Ronde van Lombardije. Merckx had van zijn ploegdokter een hoestsiroop tegen een bronchitis gekregen. De ploegdokter was, ironisch genoeg, dezelfde arts van de Italiaanse Wielerfederatie die Merckx, vier jaar eerder in 1969, voor de eerste keer betrapte op doping, in de Ronde van Italië was dat. Net als in 1969 werd Merckx vandaag in 1973 gediskwalificeerd, alweer in het voordeel van Italiaan Gimondi.
Tot zover de TM van 13 oktober. Morgen brengt de nieuwsredactie een nieuwe TM. Op 14 oktober 1066 wordt een Fransman, Willem de Veroveraar, koning van Engeland. Hoe dat kan, hoor je morgen in een nieuwe TM.
Di14okt
In 2024 is 14 oktober de sterfdag van de Amerikaanse psycholoog Philip Zimbardo. Zijn onderzoek behandelde vooral vragen, zoals ‘Waarom stellen goede mensen slechte daden?’, ‘Waarom doen slimme mensen domme dingen?’ en ‘Waarom doen gewone mensen onverwachte dingen?’. Hij was ook de man achter het controversiële gevangenisexperiment, waarbij 24 studenten als proefpersonen de rol van 12 bewakers en van 12 gevangenen kregen. Achteraf werd duidelijk dat hij zijn eigen onderzoek enorm had gestuurd om het gewenste resultaat te krijgen. Zimbardo wou met zijn onderzoek aantonen dat een gevangenis het slechtste in de mens naar boven haalt, maar dat is dus niet per definitie zo.
In 2012 doorbreekt Felix Baumgartner als eerste mens de geluidsmuur in valsnelheid. De Oostenrijkse skydiver en basejumper deed dit in een vrije val van 39 km hoog boven Roswell in New Mexico. Dat was drie keer hoger dan de hoogste routes van passagiersvliegtuigen. Zijn val duurde 10 min aan een maximale valsnelheid van 1342 km/u.
In 1914 neemt het Duitse leger de stad Tielt in om van daaruit het opperbevel over het Vierde Duitse leger te voeren. Tielt werd daardoor één groot militair Duits kamp gedurende de Eerste Wereldoorlog. De stad werd letterlijk een stukje Duitsland in België. Tielt had immers een rechtstreekse spoorlijn naar het front, wat de aan- en afvoer van Duitse soldaten vergemakkelijkte. Bovendien lag de stad op de juiste afstand om uit de gevaarzone te blijven. In Tielt werden heel wat belangrijke Duitse beslissingen genomen in de Eerste Wereldoorlog, zoals de eerste gasaanval bij Ieper in 1917.
Op 14 oktober 1066 verslaat de Franse hertog Willem de Veroveraar, de laatste Angelsaksische koning Harold II, in de Slag bij Hastings. Een Fransman, Willem de Veroveraar, werd hierdoor koning van Engeland en bleef dit 21 jaar tot in 1087. De Slag bij Hastings was de eerste belangrijke Frans-Normandische overwinning in de verovering van Engeland. Het Tapijt van Bayeux, dat 70 m lang is en een halve meter hoog, toont als het ware in een stripverhaal, de aanzet tot de slag, de uiteindelijke strijd en de overwinning.
Morgen is het precies 210 jaar geleden, in 1815, dat Napoleon Bonaparte aankomt op het eiland St-Helena. Morgen zelfde tijd meer hierover.
Wo15okt
Paus Gregorius de 13e beslist vandaag in 1582, om de Juliaanse kalender, na meer dan 1600 jaar, af te schaffen. De laatste dag van de Juliaanse kalender was 4 oktober 1582. Dan werden tien dagen geschrapt. 5 oktober 1582 werd dus vervangen door 15 oktober 1582 in de Gregoriaanse kalender. Op die manier voerde paus Gregorius een tijdscorrectie door.
Napoleon Bonaparte komt in 1815 aan op het eiland St-Helena in de Atlantische Oceaan, vandaag dus 210 jaar geleden. Zoals bekend, was hij naar St-Helena verbannen, nadat hij de Slag bij Waterloo had verloren. Eerder al had hij in Frankrijk 100 dagen de macht opnieuw in handen genomen, nadat hij was terugkeerd van zijn eerste verbanning naar het eiland Elba. Zijn tweede en laatste gevangenschap dat op 15 oktober 1815 begon op St-Helena, duurde 5,5 jaar tot hij er stierf in 1821.
15 jaar geleden, vandaag in 2010, is het boren van de langste treintunnel ter wereld klaar. De 57 km-lange Gotthard-tunnel in Zwitserland verbindt de noordkant van de Alpen in Duitsland, met de zuidkant van de Alpen in Italië. De Zwitsers namen de kosten volledig op zich.
In 2020 is econoom Fons Verplaetse overleden, vandaag vijf jaar geleden. Hij was ere-gouverneur van de Nationale Bank. Als gouverneur bereidde hij België voor op de invoering van de euro. Zijn naam blijft ook verbonden aan Poupehan, een dorpje in de Ardennen. Toen was Fons Verplaetse kabinetsmedewerker van premier Wilfried Martens. In Poupehan had hij zijn buitenverblijf. Vijf jaar lang, van 1982 tot 1987, vonden er regelmatig vergaderingen plaats tussen de premier en enkele vertrouwelingen, over de economische crisis van toen.
De Keniaanse atlete Ruth Chepngetich schrijft geschiedenis, vandaag net een jaar geleden in 2024. Ze bracht het wereldrecord marathon voor vrouwen voor het eerst onder de 2 uur en 10 minuten. Haar recordtijd van 2 uur, 9 minuten en 56 seconden liep ze tijdens de Chicago Marathon, wat bijna twee minuten sneller was dan het vorige record.
Morgen tijdreizen we onder meer naar 1846 voor de eerste geslaagde algemene verdoving bij een chirurgische ingreep. Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van 16 oktober hoor je morgen in een nieuwe TM op RT.
Do16okt – 2:51
Net een jaar geleden, in 2024, is Liam James Payne overleden. Hij werd in 2010 bekend als zanger van de Brits-Ierse boysband One Direction. In die periode kampte hij met alcoholisme. Eind 2023 verklaarde hij volledig nuchter te zijn na een periode in een afkickkliniek. Liam Payne overleed op 31-jarige leeftijd na een val van een hotelbalkon. One Direction kennen we onder meer van ‘Best Song Ever’, ‘Night Changes’ en ‘One Way or Another’.
In 2023 schiet Abdessalem Lassoued in Brussel drie Zweedse voetbalsupporters neer. Twee overleefden de aanslag niet. De wedstrijd tussen België en Zweden in het Koning Boudewijnstadion werd tijdens de rust gestaakt wegens de aanslag. Al gauw bleek dat de Tunesiër zonder verblijfsvergunning in ons land was. 2,5 jaar voor zijn terreuraanslag van vandaag in 2023, was de Tunesische terrorist, in februari 2021, uit ons rijksregister geschrapt en had hij het bevel gekregen ons land te verlaten. Vier dagen na de aanslag nam minister van Justitie, Vincent Van Quickenborne, ontslag.
Op 16 oktober 1997 wordt seriemoordenaar Andras Pandy opgepakt. Samen met zijn dochter Agnes werd hij vijf jaar later, in 2002, veroordeeld tot levenslang voor de moord op zes vrouwen, één moordpoging en verkrachting van drie van zijn dochters en adoptiedochters. Hij liet de lichamen oplossen in een sterk zuur. Andras Pandy, die een dominee was van Hongaarse afkomst, had een incest-relatie met zijn dochter Agnes. Zij stapte al begin 1990 naar de politie om de verdwijning van enkele familieleden te melden. Pas zeven jaar later, in de nasleep van de zaak-Dutroux, ging de bal aan het rollen.
Vandaag in 1846 vindt voor het eerst een geslaagde chirurgische ingreep plaats onder algemene verdoving. Dat was bij de Amerikaanse tandarts William Morton. Hij deed dit met ether. De eerste proeven met ether liepen fout, zelfs met de dood tot gevolg. Bij de allereerste geslaagde experimenten sliepen de patiënten zo diep dat William Morton dacht dat ze overleden waren.
In 1814 stroomt anderhalf miljoen liter bier door de straten van London. Hoe dat kwam, hoor je morgen in een nieuwe TM, zelfde uur.
Vr17okt
In 2021 is Sien Diels overleden. De Vlaamse actrice was het meest bekend van het Nederlandse kinderprogramma Sesamstraat. Het personage heette ook Sien. In Sesamstraat had ze een feministisch tintje en probeerde ze meermaals genderpatronen te doorbreken. In haar begincarrière was Sien ook freelance actrice in het Tieltse theatergezelschap Malpertuis.
De OPEC draait de oliekraan naar het Westen dicht op 17 oktober 1973. Dat was dan ook het begin van de oliecrisis. OPEC zijn de olieproducerende en exporterende landen. Die gebruikte de olie als wapen tegen het Westen. De oliecrisis was een wereldwijd opzettelijk gecreëerd tekort aan aardolie. Elke maand pompten de olielanden 5% minder olie naar boven om het aanbod zo klein mogelijk te houden. Daardoor steeg de olieprijs met maar liefst 70%. In ons land werden zes autoloze zondagen georganiseerd. En er was geen school op zaterdagvoormiddag om het brandstofverbruik in de wintermaanden te beperken. De olieboycot eindigde in het voorjaar van 1974 en had dus een hele winter geduurd. Vijf jaar later was er al een nieuwe oliecrisis.
Op 17 oktober 1814 beleeft London een serieus alcoholprobleem. Een tsunami van anderhalf miljoen liter bier raasde door de straten van een sloppenwijk in London. Acht mensen verdronken in het bier. De aanleiding was de ontploffing van 1200 houten vaten met gistend bier. Het duurde weken om al het bier uit de ondergelopen kelders in de sloppenwijk weg te pompen en de stank in de straten weg te krijgen. Ondanks de vele schade werd de brouwer toch vrijgesproken door de rechter. De slachtoffers konden daardoor hun schadevergoeding wel vergeten.
Vandaag in 1604 ziet de Duitse astronoom Johannes Kepler in het sterrenbeeld van de Slangendrager een supernova. Dat is de ontploffing van een ster. Die was zo helder dat hij zelfs overdag zichtbaar was. Ons melkwegstelsel telt in 2000 jaar tijd al acht ster-explosies die we vanop aarde konden zien. Die van vandaag in 1604 is voorlopig nog altijd de laatste in ons melkwegstelsel. Ooit gebeurt dit ook met onze ster, zeg maar onze zon en planeten. Tegen dan zal de mens al lang uitgestorven zijn op aarde.
Maandag is het exact 30 jaar geleden, in 1995, dat Willy Claes aftreedt als secretaris-generaal van de Navo. Hij deed dit wegens zijn betrokkenheid bij het Agusta-helicopter-schandaal. Hoe zat dat ook alweer? Je hoort het maandag in een nieuwe TM.
Vr18okt
In 2021 is Colin Powell overleden. De Amerikaanse oud-militair was onder meer veiligheidsadviseur in de regering van president Reagan en minister van Buitenlandse Zaken onder president Bush. Hij was de eerste Afro-Amerikaan met deze positie. In 2003 hield minister Powell zijn bekende toespraak voor de Verenigde Naties om er de eerste Golfoorlog met Irak te verdedigen door te bewijzen dat de Iraakse president Saddam Hoessein over massavernietigingswapens beschikte. Later bleken die bewijzen vals te zijn. Na zijn aftreden noemde Powell die toespraak zelfs “de grootste misstap uit zijn leven”.
Vandaag vijf jaar geleden, in 2019, vindt de eerste ruimtewandeling plaats die ‘alleen’ door vrouwen wordt uitgevoerd, dus zonder dat daar een mannelijke astronaut bij is. Christina Koch en Jessica Meir werkten ongeveer zes uur aan de buitenkant van het internationaal ruimtestation ISS. Die eerste vrouwelijke ruimtewandeling was al gepland in het voorjaar (maart) van datzelfde jaar 2019, maar werd toen afgeblazen, omdat er geen twee ruimtepakken in maatje ‘medium’ beschikbaar waren.
In 1934 vindt de allereerste Lottotrekking plaats, vandaag precies 90 jaar geleden. Er werden biljetten verkocht aan 100 frank, 2,5 euro nu. Dat was toen ongeveer een tiende van een maandloon van een arbeider. Je kon met die allereerste Lotto één miljoen frank verdienen, omgerekend 25 000 euro. De eerste inkomsten van de Lottotrekking dienden om de kolonie Belgisch Kongo van geld te voorzien.
De Belgische regering annexeert Kongo-Vrijstaat. Dat gebied was tussen 1885 en vandaag in 1908, privé-eigendom van koning Leopold II. Die privé-eigendom was wel 76 keer groter dan België. In de pers verschenen alarmerende berichten over slavernij, ontvoering, marteling, verkrachting, onthoofding en platbranden van dorpen door het huurlingenleger van koning Leopold II. De helft van de bevolking van Kongo stierf. Onder internationale druk werd dan ook Kongo-Vrijstaat overgenomen door de Belgische staat mét goedkeuring van Leopold II, en omgedoopt tot Belgisch-Congo.
Nog twee keer slapen en dan zijn wij er terug met een nieuwe TM. Op 21 oktober is het precies tien jaar geleden, in 2014, dat de gehandicapte Zuid-Afrikaanse sprinter Oscar Pistorius, veroordeeld wordt voor de dood van zijn vriendin Reeva Steenkamp. Meer hierover hoor je maandag in een nieuwe TM.
Do19okt
Vorig jaar (2022) is de Marokkaans-Belgische acteur Noureddine Farihi overleden. We kennen hem het best als Mo in de serie Thuis. Hij overleed aan kanker. Noureddine Farihi werd 65.
In 1987 is 19 oktober een maandag. Die dag ging de geschiedenis in als Zwarte Maandag. Dat had alles te maken met een beurs-crash door een plotselinge sterke daling van de aandelenkoersen. Dat kwam nadat de Amerikaanse minister James Baker zich kritisch had uitgelaten over het economische beleid van Duitsland. De Dow Jones maakte meteen een duik van maar liefst 22,6%. Het duurde een jaar en drie maanden vooraleer de Dow Jones opnieuw op het normale niveau zat.
Twee studenten organiseren in 1985 voor de allereerste keer The Night of the Proms in het sportpaleis in Antwerpen. Het was meteen een succes met meer dan 13.000 bezoekers. John Miles, Thijs van Leer en Toots Thielemans waren de verrassingsgasten van die eerste editie. John Miles, van de wereldhit Music was my first Love, kwam elk jaar terug tot aan zijn overlijden in 2021.
Dichter en schrijver Paul Snoek overlijdt in 1981. Hij stierf in een auto-ongeluk in Egem. Hij was manisch-depressief en zo waren ook zijn gedichten. Zijn pseudoniem was afkomstig van de naam van zijn moeder, Paula Snoeck. Hij werd 47.
Vandaag in 1958 sluit Expo’58 de deuren. Sinds de opening, een half jaar eerder, bezochten meer dan 41 miljoen mensen de wereldtentoonstelling in Brussel. Het Atomium, dat een ijzerkristal uitbeeldt, was de blikvanger. Het stond symbool voor de staalindustrie in ons land. De bedoeling was het Atomium terug af te breken na de Expo, maar tegen de verwachting in werd het een toeristische trekpleister. Tijdens de expo ontdekten de Congolezen dat er ook blanken waren die géén baas waren en ook minderwaardig werk deden, zoals zij in Congo. Er waren zelfs blanken die de Congolezen bedienden, in een restaurant bijvoorbeeld.
Op 19 oktober 1745 overlijdt Jonathan Swift. Hij leed aan de ziekte van Menière. De symptomen van de ziekte zijn draaiduizeligheid, gehoorverlies en tinnitus. Het meest bekende werk van Jonathan Swift was Gulliver’s Travels wat oorspronkelijk een boek voor volwassenen was. Van hem kwamen de gevleugelde woorden: “Iedereen wil lang leven, maar niemand wil oud zijn.” Jonathan Swift werd 77.
Morgen is het precies een jaar geleden (2022) dat de Britse premier Liz Truss aftreedt. Ze is de kortst zittende premier ooit in het Verenigd Koninkrijk. Dit en nog meer uit de geschiedenis van 20 oktober hoor je morgen in een nieuwe aflevering van de TM.
Ma20okt
In 1995 treedt Willy Claes af als secretaris-generaal van de Navo, vandaag dag op dag 30 jaar geleden. Hij deed dit wegens zijn betrokkenheid bij de Agusta-affaire. De socialistische partij van Willy Claes had steekpenningen ontvangen om de aankoop van de Agusta-helikopter voor het Belgisch leger te bevorderen. Partijgenoot Frank Vandenbroucke, op dat ogenblik minister van Buitenlandse Zaken in de federale regering, nam eerder al ontslag, omdat hij voorstelde om het ontvangen smeergeld te verbranden. Willy Claes werd veroordeeld tot drie jaar voorwaardelijk, speelde voor vijf jaar zijn burgerrechten kwijt en betaalde een boete van 60.000 frank, omgerekend € 1500.
Op 20 oktober 1996 vindt de Witte Mars plaats in Brussel. Dit was naar aanleiding van Dutroux die dan twee maanden eerder was gearresteerd. 350 000 mensen kleurden de straten met witte ballonnen en petjes. Ze protesteerden voor een beter gerecht en voor een betere bescherming van kinderen. De regering Dehaene luisterde naar de massale noodkreet, want de gemeentelijke politie en de federale rijkswacht smolten samen, en Child Focus werd opgericht.
Net een jaar geleden, op 20 oktober 2024, is Fethullah Gülen overleden. Hij was een Turks islamitische geleerde, prediker en leider van de Gülen-beweging. Hij leefde sinds 1999 in de Verenigde Staten in een zelfopgelegde ballingschap. De relatie tussen Gülen en de Turkse president Erdoğan begon als een sterke alliantie, maar veranderde in een bittere vijandschap. Hun relatie verslechterde in 2011, toen Gülen’s aanhangers een corruptieonderzoek begonnen tegen Erdoğan en zijn naaste kring, waarbij grote sommen geld werden ontdekt bij politici, onder meer bij Erdoğan’s eigen zoon. Dit leidde tot een breuk tussen de twee, waarbij Erdoğan een heksenjacht begon tegen de Gülenisten. De situatie escaleerde na de mislukte staatsgreep in 2016, waarvan Erdoğan beweerde dat deze door Gülen was georganiseerd. Gülen heeft dit altijd ontkend. Sindsdien zijn de Gülenisten volgens Erdoğan’s regering terroristen.
Op 21 oktober 1805 verslaat de Britse admiraal Nelson de Frans-Spaanse vloot in de Slag bij Trafalgar, morgen dus dag op dag 220 jaar geleden. Hierdoor kwam een einde aan de plannen van Napoleon om Engeland binnen te vallen. Hoe zat dat ook alweer met Nelson die zijn standbeeld heeft op Trafalgar Square in London. Dat is voor morgen in een nieuwe TM, zelfde uur.
Di21okt
In 2021 schiet acteur Alec Baldwin een cameravrouw van 42 dood op de set van de westernfilm Rust. Dat gebeurde met een wapen dat had moeten geladen zijn met losse flodders. Baldwin had het niet gecontroleerd en had dit overgelaten aan de jonge en minder ervaren wapenmeester. Bovendien had Baldwin niet moeten schieten, want het ging om een allereerste repetitie en zelfs niet eens een opname. Alec Baldwin werd aanvankelijk aangeklaagd voor onvrijwillige doodslag. In 2024 werd de zaak tegen Baldwin stopgezet, omdat bewijsmateriaal was achtergehouden waaruit bleek dat hij niet schuldig was. Baldwin spande inmiddels zelf een rechtszaak aan tegen de aanklagers en rechercheurs, wegens kwaadwillige vervolging en schending van zijn burgerrechten. De wapenmeester van de film, die een wapen met losse flodders had moeten bezorgen aan de acteur, kreeg een celstraf van anderhalf jaar.
De gehandicapte Zuid-Afrikaanse sprinter Oscar Pistorius wordt tot vijf jaar gevangenisstraf veroordeeld vandaag in 2014. Hij kreeg die celstraf voor doodslag, niet voor moord, op zijn vriendin Reeva Steenkamp die hij op valentijnsdag, een jaar eerder in 2013, in het toilet met drie kogels doodde. Hij dacht een inbreker te hebben neergeschoten. Hij ging in beroep, maar kreeg strafverméérdering tot zes jaar, één jaar meer dus. De openbare aanklager ging ook in beroep, omdat die vond dat het om ‘moord’ ging en niet om ‘doodslag’. Het hooggerechtshof veroordeelde Pistorius dan eind 2017 wél voor moord. Hij kreeg dan dertien jaar en vijf maanden, wat dus 8,5 jaar meer was dan zijn eerste veroordeling van vandaag in 2014.
45 jaar geleden, vandaag in 1980, overlijdt Hans Asperger. De Oostenrijkse kinderarts was de eerste die in 1944 een definitie publiceerde over het syndroom dat later naar hem werd genoemd. Het syndroom van Asperger is een ontwikkelingsstoornis onder meer gekenmerkt door beperkingen in de sociale interacties en een beperkt repertoire aan interesses en activiteiten. Het maakt deel uit van het autismespectrumstoornis.
Op 21 oktober 1805 verslaat de Britse admiraal Nelson de Frans-Spaanse vloot van Napoleon in de Slag bij Trafalgar, dag op dag 220 jaar geleden. Nelson kwam hierbij wel om het leven. De Britse vloot was opmerkelijk kleiner dan de Franse, maar het Franse leger was niet zo sterk op zee. Met de Slag bij Trafalgar kwam er een definitief einde aan de plannen van Napoleon om Engeland binnen te vallen. Nelson heeft zijn standbeeld op Trafalgar Square in London.
In 2019 is paralympiër Marieke Vervoort overleden. Morgen meer hierover in een nieuwe TM.
Wo22okt
In 2019 is paralympiër Marieke Vervoort overleden. Ze koos voor euthanasie. In haar boek ‘De andere kant van de medaille’ bracht ze de impact van haar slepende spierziekte op haar leven. Daarin liet ze ook weten te kiezen voor euthanasie als de medicatie niet meer zou helpen. Marieke Vervoort werd 40. Ze nam twee keer deel aan de Paralympische Spelen. In London, in 2012, behaalde ze goud en zilver. Vier jaar later, in 2016, in Rio, was dat zilver en brons. Twee keer, in 2012 en 2015, was ze ‘Paralympiër van het Jaar’. In 2013 kreeg ze van de koning en de koningin de titel van Grootofficier in de Kroonorde. Dat was naar aanleiding van haar goud en zilver op de Paralympische Spelen in London.
Tien jaar geleden, op 22 oktober 2015, ontvangt dictator Mugabe de ‘Confucius Vredeprijs’, zeg maar de ‘Chinese versie van de Nobelprijs voor de Vrede’, maar hij weigert die. De keuze voor Mugabe was op zijn minst opmerkelijk te noemen, omdat hij al jaren verdacht werd van geweld en martelpraktijken. Hij was dan al 35 jaar aan de macht zonder eerlijke verkiezingen. Mugabe overleed in 2019.
In 1964 weigert filosoof Jean-Paul Sartre de Nobelprijs voor Literatuur. Hij vreesde dat de prijs hem op een voetstuk zou plaatsen, waardoor hij dan beroofd zou worden van zijn vrijheid. Jean-Paul Sartre profileerde zich radicaal links.
Jezus Christus keert terug naar de aarde op 22 oktober 1844. Dat was toch wat predikant William Miller voorspelde. De zogenaamde Wederkomst van Jezus inspireerde toen duizenden volgelingen. Sommigen hadden zelfs al hun bezittingen weggegeven. Toen Jezus niet verscheen op 22 oktober 1844 was er een grote teleurstelling.
Boven Parijs maakt André-Jacques Garnerin de eerste officiële parachutesprong. We leze en schrijve 1797. Hij deed dat vanuit een luchtballon. Hij landde veilig op de grond. Ruim 300 jaar eerder al, in 1483, maakte Leonardo da Vinci een ontwerp van een parachute in de vorm van een piramide.
Morgen duikt de nieuwsredactie in de geschiedenis van 23 oktober met onder meer de grootste betoging in ons land ooit, nl. anti-rakettenbetoging in 1983. Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van 23 oktober hoor je morgen in een nieuwe aflevering van de TM. Blijf bij ons, blijf bij RT.
Do23okt
Ondernemer Roger De Clerck, beter bekend als Boer De Clerck van de internationale textielgroep Beaulieu, overlijdt in 2015, vandaag dus tien jaar geleden.
In 1983 vindt op 23 oktober in Brussel de grootste betoging ooit plaats in ons land. Meer dan 400 000 mensen stapten mee in de tweede vredesbetoging. Ze protesteerden tegen de plaatsing van de Amerikaanse kernraketten in Florennes en andere locaties in West-Europa, maar ook tegen de plaatsing van de Russische kernraketten die gericht waren op het Westen. In 1983 waren we in de Koude Oorlog, waarbij Oost en West de wapens op elkaar hadden gericht in een gewapende vrede. Ondanks het grote protest besliste de regering Martens toch om 20 kruisraketten te plaatsen op de vliegbasis in Florennes. Vier jaar later, in 1987, gingen de geplaatste kruisraketten uiteindelijk dan toch nog terug richting Amerika als gevolg van een akkoord tussen Amerika en Rusland. Maar er liggen nog wel altijd kernwapens in ons land, nl. in Kleine Brogel.
Vandaag in 1966 is de klassier ‘Hey Joe’ van Jimi Hendrix opgenomen in een Britse studio. Het was een cover van folkartiest Billy Roberts, die het zelf nog niet had opgenomen, maar gelukkig voor hem wel de rechten in handen had. Of hij ‘Hey Joe’ ook heeft geschreven blijft een mysterie. Het was uiteindelijk de versie van folkartiest Tim Rose waar Jimi Hendrix echt enthousiast van werd en besloot om het zelf ook op te nemen. Bijna drie jaar na de opname van vandaag in 1966 wordt het nummer het laatste lied van het Woodstockfestival in 1969.
60 jaar geleden, op 23 okt 1965, is eerste aflevering van de jeugdserie Johan & de Alverman op de televisie te zien met in de hoofdrollen Frank Aendenboom en Jef Cassiers. In de serie trouwde Johan met Rosita. Acteur Frank Aendenboom trouwde ook in het echt leven met zijn tegenspeelster Rosemarie Bergmans.
Vandaag in 1958 verschijnt de eerste Smurfenstrip. De Belgische stripreeks is bedacht door Peyo en Yvan Delporte. De reeks begon als een spin-off van een andere strip van Peyo, waarin de Smurfen een bijrol hadden in het verhaal ‘De fluit met zes smurfen’. Een jaar later, in 1959, kregen de Smurfen een eigen strip.
In 1929 crasht de beurs van Wall Street. Die dag ging de geschiedenis in als Zwarte Donderdag. Je verneemt er meer over morgen in een nieuwe TM.
Vr24okt
Op 24 oktober 1929 crasht de beurs van Wall Street. Die dag ging de geschiedenis in als Zwarte Donderdag. Het echte dieptepunt kwam in het begin van de zomer van 1932, drie jaar later dus. Het was meteen het begin van een wereldwijde crisis in de jaren dertig en veertig die een kwarteeuw duurde. Door de crisis konden velen hun leningen niet terugbetalen, waardoor banken failliet gingen. De beurskoers van Wall Street herstelde zich pas in 1954. Dat was dus bijna een kwarteeuw later én al bijna tien jaar na de Tweede Wereldoorlog.
In 1945 wordt de VN opgericht, vandaag precies 80 jaar geleden. Dan heette de internationale organisatie nog officieel ‘United Nations Organization’, kortweg UNO, maar al snel werd dit in het dagelijkse gebruik ingekort tot ‘United Nations’, de ‘Verenigde Naties’ dus.
In 2003 vindt de allerlaatste vlucht van de Concorde plaats. Dat was een rechtstreeks gevolg van de crash drie jaar eerder, in de zomer van 2000, net buiten de luchthaven van Parijs. 113 mensen kwamen hierbij om het leven. Een vlucht van Londen naar New York duurde minder dan vier uur. Een vlucht met een Airbus of Boeing duurt twee keer zolang.
In 2012 raakt bekend dat Ford Genk sluit. Dat was dan de grootste werkgever in Limburg. Twee jaar later, in december 2014, werd de volledige productie overgeplaatst naar het Spaanse Valencia. 4210 werknemers verloren hun werk bij Ford en nog eens 1736 bij de toeleveranciers, samen goed voor 6000 arbeiders en bedienden.
In 2014 doet Amerikaan Alan Eustace een vrije val zonder parachute vanop 41 km hoogte. Daarmee werd het twee jaar oude record van Oostenrijker Felix Baumgartner verbroken met 2 km. Eustace deed de vrije val boven Roswell in New Mexico. De vrije val duurde bijna 4,5 min en hij haalde een valsnelheid van 1300 km/u, waarmee hij dus door de geluidmuur ging.
We maken de TM klaar voor een nieuwe duik in de geschiedenis maandag zelfde tijd. Dan tijdreizen we onder meer naar 2017 als Catalonië de onafhankelijkheid uitroept. De Catalaanse premier Puigdemont werd door de Spaanse regering uit zijn ambt gezet en vluchtte naar België. Dat is voor maandag in een nieuwe TM.
Vr25okt
Gentenaar Keizer Karel V doet in 1555 troonsafstand als keizer van het Heilig Roomse Rijk, aartshertog van Oostenrijk, de eerste koning van Spanje en leider van de Nederlanden en dus ook van ons land. Het volk vond dit jammer, want de keizer was wel populairder dan zijn oudste zoon Filips, beter bekend als Filips de Schone, die Keizer Karel opvolgde in Spanje en de Nederlanden. Het Heilige Roomse Rijk ging naar zijn jongste broer Ferdinand van Oostenrijk. Het Europees rijk van Keizer Karel was groter dan het vroegere Romeinse Rijk. Het werd dan ook een van de eerste wereldrijken van de nieuwe tijd genoemd.
Vandaag in 1962 wordt voor het eerst in ons land energie op het elektriciteitsnet gezet dat afkomstig is van een kerncentrale. Twee maanden eerder was daarvoor in Mol de eerste drukwaterreactor van West-Europa opgestart. De reactor van Mol was ook de eerste die werd ontmanteld in West-Europa. Dat was na een kwarteeuw in 1987. Het was eigenlijk de voorloper van de kerncentrales in Doel en Tihange.
In 1972 verbetert Eddy Merckx het werelduurrecord. Op de piste in Mexico reed hij in één uur 49 km en 431 m. Het record bleef 12 jaar overeind tot Francesco Moser, in 1984, het record brak met een speciaal ontworpen fiets. Nog eens 16 jaar later, in het jaar 2000, besloot de UCI het record van Merckx in eer te herstellen. Verbeteringen van dit record worden alleen erkend als ze op een soortgelijke fiets worden gereden als die van Merckx. De Brit Chris Boardman verbeterde het werelduurrecord met tien meter in het jaar 2000. Vijf jaar later, in 2005, was de Tsjech Ondřej Sosenka de laatste die het werelduurrecord met een traditionele wielerfeest verbeterde. Hij reed in één uur 49 km en 700 m, wat 269 meter verder is dan Eddy Merckx vandaag in 1972.
25 oktober is de sterfdag van auteur Gerard Walschap in 1989, vandaag 35 jaar geleden. Walschap was de schrijver van onder meer Houtekiet en van Een mens van goede wil. Hij studeerde eerst voor priester, maar stopte de opleiding vroegtijdig. Zijn boek ‘De Familie Roothooft’ was katholiek bedoeld, maar hij kreeg hiervoor veel tegenwind van de katholieke clerus. Dit kwetste hem zo erg dat hij een overtuigd vrijzinnige werd. In mei 1975 kreeg hij de titel van baron.
Maandag is het net een jaar geleden (2023) dat acteur Matthew Perry is overleden. Hij ging de geschiedenis in als Chandler is de tv-serie Friends. Meer hierover maandag in een nieuwe TM.
Do26okt
Op 26 oktober 1965 ontvangen The Beatles een koninklijke onderscheiding van de Britse Queen Elizabeth. De Fab4, zoals ze ook werden genoemd, bestond dan nog maar drie jaar. Het waren dan nog vier brave jongens met typische haarsnit allemaal in hetzelfde maatpakje met das. Ze hadden dan, in 1965, al wel twee films gemaakt. En in de belangrijkste Amerikaanse hitlijst, de BillBoard Hot 100, hadden The Beatles de vijf eerste plaatsen ingenomen, wat een absoluut record was.
Fons Oerlemans vertrekt vandaag in 1974 met zijn zelfgebouwde vlot vanuit Safi in Marokko voor zijn eerste tocht over de Atlantische Oceaan. Hij deed dit samen met twee vrienden. De zeereis duurde drie maanden. Die was niet zonder gevaar, want er was geen medische hulp en de weersomstandigheden waren niet goed. In (16) januari 1975 kwam het drietal veilig aan in Trinidad.
In 2002 bestormen Russische militairen het Dubrovka-theater in Moskou. Drie dagen al werden daar 922 mensen gegijzeld door 40 Tsjetsjeense terroristen. Ze eisten de terugtrekking van de Russische strijdkrachten uit Tsjetsjenië. Bij de bestorming spoot de speciale eenheid van de militairen via het ventilatiesysteem een gas naar binnen dat gebruikt wordt in de anesthesie. Het product was vele keren sterker dan morfine. 39 terroristen en 129 gegijzelden kwamen hierbij om het leven, omdat er een te hoge dosis in het gebouw werd gespoten. Slechts één terrorist overleefde dit.
In 2021 is Josh Cavallo de eerste profvoetballer in de wereld die zich out. De Australiër van Adelaide (ei) United kreeg voor deze bekentenis lof in de media, maar tegenwind in de sociale media. Voetbal is traditioneel een machowereld en heel wat supporters hebben het moeilijk dat voetballers ook homo kunnen zijn.
In 2017 roept Catalonië de onafhankelijkheid uit. De Catalaanse premier Puigdemont werd uit zijn ambt gezet en vluchtte naar ons land. Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van 27 oktober hoor je morgen in een nieuwe aflevering van de TM op RT.
Ma27okt
Sophie Wilmès is de eerste vrouwelijke premier in ons land, weliswaar tijdelijk en waarnemend, van een federale regering in lopende zaken. Dat was op 27 oktober 2019. Ze kwam in de plaats van premier Charles Michel van MR die voorzitter werd van de Europese Raad. Een cadeau was het niet echt voor Wilmès, want een paar maanden later belandde ons land in de corona-pandemie.
In 2017 roept Catalonië de onafhankelijkheid uit. Dat was naar aanleiding van een referendum. 90% van de Catalanen stemden voor afscheiding van Spanje, maar niet eens de helft van de Catalanen had aan het referendum deelgenomen. Omdat dit referendum niet in overleg met de Spaanse regering was gebeurd, was het illegaal. De Catalaanse premier Puigdemont werd uit zijn ambt gezet en vluchtte naar België. In de Spaanse grondwet is geregeld dat Catalonië een autonome regio is binnen Spanje met eigen bevoegdheden, maar die werden tijdelijk opgeschort. Catalonië is één van de rijkste regio’s van Spanje en profiteert van het toerisme aan onder meer de Costa Brava. Barcelona is de tweede grootste stad van Spanje.
In 2003 sluit de Zillion de deuren. De discotheek in Antwerpen was zes jaar eerder, in 1997, opgericht door Frank Verstraeten, een computergenie met een neus voor zaken, een fascinatie voor het nachtleven en een ongezonde bewijsdrang. De discotheek werd geleidelijk met meerdere criminele activiteiten in verband gebracht. Een home jacking bij Verstraeten thuis was het begin van het einde.
Leo Fender maakt vandaag zijn eerste gitaarversterker en geeft die meteen zijn naam. We leze en schrijve 1946. Leo Fender was de uitvinder van de elektrische basgitaar en van de Fender Stratocaster, wellicht de meest verkochte elektrische gitaar ooit. Hij kon zelf geen gitaar spelen.
In 1922 overlijdt priester-dichter Hugo Verriest. Hij was een van de belangrijkste cultuurflaminganten en een vertrouweling van de Vlaamse Beweging. Hij was leerling van Guido Gezelle en leraar van Albrecht Rodenbach. Hugo Verriest was pastoor van Wakken en Ingooigem. Hij ijverde hard voor het Nederlands in het middelbaar en het hoger onderwijs in heel Vlaanderen. Hugo Verriest ligt begraven aan de kerk in Ingooigem naast Stijn Streuvels. Aan de kerk van Deerlijk staat zijn standbeeld.
Morgen duiken we in de geschiedenis van de kranten en de journaals van 28 oktober. Daarin zien we dat Marc Zückerberg in 2003 de webpagina FaceMash lanceert, de voorloper van Facebook is dat. Fijn dat je bij ons was. Morgen nog eens? Je bent alvast welkom!
Di28okt
Op 28 oktober 2003 lanceert Marc Zückerberg vanuit zijn slaapkamer de webpagina FaceMash. Het was een webpagina om medestudenten te beoordelen op hun uiterlijke. Het was eigenlijk een misplaatste studentengrap die met de huidige #metoo niet in dank afgenomen zou worden. Hoewel, drie maanden later richtte Marc Zückerberg met enkele studenten ‘facebook.com’ op. Negen maanden later hadden ze al één miljoen gebruikers. En na een jaar waren dat er al drie miljoen. Volgens Copilot telt Facebook momenteel wereldwijd ongeveer 2,9 miljard maandelijkse actieve gebruikers (2025).
In 1989 gaat de steenkoolmijn van Beringen dicht. Het was een van de zeven mijnen van het Kempense steenkoolbekken. Slechts een klein deel van de steenkolenlagen werd er ontgonnen. Op het terrein is nu het Vlaams Mijnmuseum ingericht.
Op 28 oktober 1986 beslissen vier politieke kopstukken van de Socialistische Partij, in een besloten groep, dat de partij niet kan ingaan op de vraag voor een kapitaalsverhoging voor de krant De Morgen. Twee dagen later werd de krant door de raad van Beheer dan maar failliet verklaard. Toch lag er de volgende dag een krant in de winkel. Die heette niet De Morgen, maar De Moord. Daarin riep hoofdredacteur Paul Goossens op om de krant te redden. Wat ook gebeurde.
In 1977 brengt de Britse groep The Sex Pistols de LP ‘Never Mind the Bollocks’ uit. Het was meteen het begin van de punk. Bekende nummers van The Sex Pistols waren God save the Queen, Pretty Vacant, EMI en Anarchy in the UK.
In 1962 komt vandaag een einde aan de Cubacrisis, ook wel de Oktobercrisis of de Cubaanse Rakettencrisis genoemd. 13 dagen lang werd gevreesd voor een atoomoorlog tussen Amerika en de Sovjet-Unie. Dat was het gevolg van een conflict over Russische nucleaire wapens in Cuba. Cuba was immers communistisch geworden onder Fidel Castro en had bij de Russen militaire steun gezocht en gekregen. Samen met Che Quevara probeerde Castro met Sovjet-materiaal, de Verenigde Staten te doen geloven dat het de Russen waren die Amerika aanvielen om zo een Derde Wereldoorlog uit te lokken. Uiteindelijk haalde Sovjetleider Chroesjtsjov de Russische raketten, gericht op Washington, terug uit Cuba. In alle stilte haalde ook Kennedy de VS-raketten uit Turkije, gericht op Moskou, weg.
In 1914, in de Eerste Wereldoorlog, wordt de IJzervlakte onder water gezet in opdracht van koning Albert l. Morgen meer hierover in een nieuwe TM.
Wo29okt
Het zit vooraan in het nieuws vandaag in 2018. Een 737 MAX stort neer in de Javazee. Alle 181 passagiers en acht bemanningsleden komen om het leven. De 737 MAX was een gloednieuw vliegtuig. Toch stortte deze binnenlandse vlucht van de Indonesische luchtvaartmaatschappij neer 12 min na het opstijgen. Toen vijf maanden later, in maart 2019, opnieuw een 737 MAX, 6 min na het opstijgen neerstortte, werden om veiligheidsredenen wereldwijd, alle soortgelijke toestellen twee jaar aan de grond gehouden.
Het is voorpaginanieuws vandaag in 2017. Acteur Kevin Spacey heeft grensoverschrijdend gedrag vertoond tegenover een jongen van 14. Die jongen was acteur Anthony Rapp, bekend van de tv-serie Star Trek. Spacey herinnerde zich niets meer. Hij verontschuldigde zich door te zeggen dat hij homoseksueel was. Hij werd meteen uit de cast van House of Cards gezet, niettegenstaande hij er de hoofdrol speelde. In de zomer van 2019 werd hij vrijgesproken van sexueel misbruik, omdat Anthony Rapp weigerde nog verder te getuigen.
Het weerbericht van 29 oktober in 1950 is wit met 6 cm sneeuw in de Ardennen, vandaag dus 75 jaar geleden.
29 oktober 1939 is het de sterfdag van Albrecht von Württemberg. De Duitse hertog was bevelhebber van het Vierde Duitse leger tijdens de Eerste Wereldoorlog. Hij verbleef daarom vier jaar in de Hoogstraat in Tielt, waar het oppercommando van het Vierde Duitse leger was gekazerneerd. Het was ook in Tielt dat het historische bevel werd gegeven voor de gasaanval bij Ieper in april 1915.
Op 29 oktober 1914 geeft koning Albert I het bevel om de Ijzervlakte onder water te zetten. Zoals bekend, liep het Duitse leger, op weg naar de Noordfranse havens, vast aan de Ijzer. In vier jaar oorlog werd het onder water zetten geregeld herhaald. Hierdoor werden minder Belgische soldaten doodgeschoten, maar niettemin stierven ze wel door een slechte hygiëne en gezondheid in de natte grond van de Westhoek.
Morgen is het net 70 jaar geleden, in 1955, dat stripfiguur Jommeke voor het eerst verschijnt. Meer hierover morgen in een nieuwe TM. Mijn naam is DV. Graag tot morgen.
Do30okt – 2:50
Tussen Lex Hofman en Filip Dupré flitsen we ook vandaag weer door de geschiedenis van de dag. Dit gebeurde chronologisch in de geschiedenis van 30 oktober.
Op 30 oktober 1910 overlijdt Henri Dunant, vandaag 115 jaar geleden. Deze Zwitserse bankier was de oprichter van het Rode Kruis en mede-auteur van het handvest ‘The Young Men’s Christian Association’, kortweg YMCA. Dat is een van de grootste oecumenisch-christelijke jongerenorganisatie van de wereld. De organisatie telt meer dan 60 miljoen leden. Henri Dunant kreeg de Nobelprijs voor de Vrede in 1901.
30 oktober is een witte dag in 1941, want dan ligt er 5 cm sneeuw.
In 1944 worden de gaskamers in Auschwitz voor de laatste keer gebruikt. Daar werden in de Tweede Wereldoorlog naar schatting 1,3 miljoen mensen naar gedeporteerd. Ongeveer 1,1 miljoen van hen kwam om het leven in dit Poolse concentratiekamp. Ongeveer 200.000 mensen hebben Auschwitz wel overleefd.
Stripfiguur Jommeke verschijnt in 1955 voor het eerst. 30 oktober is dan ook zijn verjaardag. Hij viert dus vandaag zijn 70ste verjaardag. In de strip daarentegen is hij maar 10 jaar en 4 maanden oud. Dat was toch wat zijn geestelijke vader Jef Nys zei. Hoewel, in het album De Grasmobiel liet hij Jommeke zelf zeggen dat hij elf jaar oud was. De naam Jommeke is afgeleid van Jomme, een volksfiguur van rond de tachtig uit Wilrijk, de gemeente van Jef Nys. Jomme komt van Guillaume wat Willem betekent. Jommeke heet dus eigenlijk Willem. Leuk om weten is dat hij vanaf het album Holeman ook een gsm heeft.
In 2009 overlijdt acteur Manu Verreth, beter bekend als Jomme Dockx in de tv-serie De Collega’s.
15 jaar geleden, vandaag in 2010, is de Nederlandse schrijver Harry Mulisch overleden. Hij was de zoon van een gescheiden Duits-Joodse moeder en een Oostenrijks-Hongaarse vader die collaboreerde tijdens de Tweede Wereldoorlog. Daarom zei hij van zichzelf: “Ik bén de Tweede Wereldoorlog!” De Ontdekking van de Hemel werd in 2007 uitgeroepen tot het beste Nederlandstalige boek aller tijden. Zijn laatste roman Siegfried was in 2001.
Op 31 oktober 1953 wordt tv-geschiedenis geschreven in ons land. De Belgische nationale omroep NIR zendt voor het eerst het journaal uit. Meer hierover morgen in een nieuwe TM.
Do31okt
In 1517 spijkert Maarten Luther zijn 95 stellingen aan de slotkapel van Wittenberg. Hij klaagde de wantoestanden aan in de katholieke Kerk. Vooral de handel in aflaten pikte hij niet. Met de aflaten konden rijke mensen hun vergiffenis van hun zonden afkopen bij de paus. Zo werd de Kerk schatrijk. Luther vond het onrechtvaardig dat de rijken geen boete moesten doen na hun biecht zoals de anderen. De stellingen van Luther leidden tot de oprichting van het protestantisme.
In 1953 wordt tv-geschiedenis geschreven in ons land. Om halfacht ’s avonds zendt de Belgische nationale omroep NIR voor het eerst het journaal uit. Het journaal heette Panorama en was een weekoverzicht. Ongeveer een honderdtal Vlamingen hadden toen een televisie
In 1992 geeft de kerk eindelijk toe een fout te hebben gemaakt in de wetenschap. Paus Johannes Paulus II bevestigde, namens de Kerk, dat Galileo Galilei, 359 jaar eerder, gelijk had door te stellen dat de aarde niet het centrum was van het heelal. Galilei werd in 17e eeuw door de Kerk hiervoor veroordeeld én verbannen. Hij bouwde nochtans alleen maar verder op de bestaande theorie van Copernicus, die stelde dat de aarde rond de zon draait en niet de zon rond de aarde.
Het meisje Danica May Camacho uit de Filippijnen is symbolisch vandaag, 31 oktober in 2011, de zeven miljardste geboorte op aarde. Intussen zijn we al 13 jaar verder en telt de wereldbevolking meer dan acht miljard mensen. Drie miljard mensen wonen gelijkverdeeld in China en India. Wetenschappers beweren dat de bevolking niet hoger dan negen miljard zal komen, omdat de gezinnen kleiner worden en vrouwen wereldwijd meer kiezen voor een actieve loopbaan.
In 2020 is Sean Connery overleden. De Schotse filmacteur werd wereldberoemd als de eerste James Bond.
In 2020 stapte VRT-filmjournalist en recensent Ward Verrijcken uit het leven. Het nieuws kwam totaal onverwachts, ook voor mensen uit zijn directe omgeving. Een maand eerder kreeg hij de diagnose ‘bipolaire stoornis’, ook bekend als manisch-depressief. Hij werd 47. Als je donkere gedachten hebt bij het horen van dit bericht, weet dan dat er dag en nacht iemand luistert op 1813 of online.
Morgen zelfde tijd zijn wij er weer. Dan flitsen we onder meer naar 1955 voor het begin van de Vietnamoorlog. Tot morgen.