Vr1nov
Vandaag exact 1180 geleden, in het jaar 844, verplaatst paus Gregorius IV Allerheiligen van het voorjaar naar het najaar. Allerheiligen viel aanvankelijk op 13 mei. Paus Gregorius verplaatste Allerheiligen naar 1 november. Dit was niet dezelfde paus van de Greogoriaanse kalender, de kalender die we tot op vandaag nog altijd gebruiken, want die paus Gregorius XIII leefde 700 jaar later.
Het is de sterfdag van Harald Blauwtand in 986. Het begrip Bluetooth verwijst naar deze Deense koning. Hij bekeerde zich tot het Christendom en slaagde erin verschillende volken en groepen in zijn rijk te doen samenwerken. Het Bluetooth-logo bestaat uit zijn initialen, H en B, maar dan wel in een oud Noord-Europees geschrift.
In een zware aardbeving in Lissabon, vandaag in 1755, komen 70 000 mensen om het leven. De beving van 8,7 op de schaal van Richter zorgde voor een tsunami. Het epicentrum lag in de Atlantische oceaan. Niet alleen de hoofdstad van Portugal werd verwoest, maar heel de Algarve in het zuiden van het land. De aardbeving van Lissabon had ook zijn invloed op de filosofen van die tijd. Immanuel Kant beschouwde de ramp als een natuurfenomeen en niet als een straf van God, wat toch wel gedurfd was voor die tijd. De ruïne van het Carmoklooster in Lissabon is een blijvende herinnering aan de ramp van 1 november 1755.
Op 1 november 1955 begint de Vietnamoorlog. De Amerikaanse president Eisenhower had eerder al Amerikaanse steun aan Zuid-Vietnam beloofd. De tegenpartij, Noord-Vietnam, kreeg Russische en Chinese steun. Het slagveld lag in Vietnam, Laos en Cambodja. De Vietnamoorlog duurde 20 jaar tot april 1975 en eindigde met alleen maar verliezers.
In 1994 speelt tennister Venus Williams haar eerste wedstrijd in het profcircuit, vandaag dus dag op dag 30 jaar geleden. Ze was dan 14. Ze won het tornooi in Oakland met 6-3 en 6-4 van de 12 jaar oudere Shaun Stafford.
Maandag is het precies 45 jaar geleden, in 1979, dat in Iran de gijzeling van 52 Amerikanen begint die uiteindelijk één jaar en twee maanden zal duren. Je hoort er meer over maandag in een nieuwe TM.
Do2nov
Het is net een jaar geleden (2022) dat Leo Delcroix is overleden. De CD&V-politicus uit Limburg was minister van defensie in de eerste regering-Dehaene. Zijn belangrijkste verwezenlijking was de opschorting van de dienstplicht. Hij richtte met Frankrijk en Duitsland het multinationaal legerkorps Eurocorps op en zette het Belgisch leger meer en meer in voor vredesoperaties. Leo Delcroix trok meermaals het nut van het cordon sanitaire tegenover het Vlaams Blok in twijfel. Leo Delcroix werd 72.
Op 2 november 2018 schrijft Nina Derwael geschiedenis, vandaag dus exact vijf jaar geleden. Ze bezorgde ons land een eerste gouden medaille ooit op het WK gymnastiek. Dat was op de brug met ongelijke leggers. Het jaar daarop, in 2019, werd ze voor de tweede keer wereldkampioen. In datzelfde jaar (2019) won ze goud op de Europese Spelen in Minsk. En in Tokio werd ze, in de zomer van 2021, Olympisch kampioen. Op de brug met de ongelijke leggers werd Derwael eerder al twee keer Europees kampioen.
Lewis Hamilton is voor de eerste keer wereldkampioen Formule 1 in 2008, vandaag dus precies 15 jaar geleden. Hij deed dat met slechts één punt verschil op Felipe Massa. Intussen is Hamilton al zeven keer wereldkampioen, evenveel als Schumacher. De laatste keer was in 2020. Hij heeft het record van het aantal pole-positions aller tijden, nl. 104
Op 2 november 1936 vindt de eerste tv-uitzending van de Britse openbare omroep BBC plaats. De BBC zond dan al vier jaar lang, sinds 1932, sporadisch tv-programma’s uit. De BBC was het allereerste tv-station en dus meteen ook het oudste ter wereld. Wereldwijd geldt de BBC dan ook zowat als norm. De binnenlandse kanalen van de BBC hebben geen betaalreclame. De inkomsten komen onder meer van een soort kijk- en luistergeld, ook op de online uitzendingen.
In 1803 wordt Lodewijk Bakelandt op de markt in Brugge onthoofd met de guillotine, vandaag dus 220 jaar geleden. 24 leden van zijn Bende van Bakelandt werden eveneens terechtgesteld. Ze hadden veel geplunderd, maar uiteindelijk maar één moord gepleegd. Die was eerder toevallig gebeurd op een vrouw in Pittem die ze met een hoofdkussen tot stilte wilden dwingen, maar ze stikte.
Morgen is het 15 jaar geleden, in 2008, dat de vrt stopt met analoge tv, met antenne dus. Je hoort er meer over morgen in een nieuwe TM.
Ma3nov
Tussen Lex Hofman en Filip Dupré heb je elke dag de TM, jouw dagelijkse korte chronologische tijdsreis in de geschiedenis van de dag.
Net een jaar geleden, vandaag in 2024, overlijdt muziekproducer en muzikant Quincy Jones. Hij begon als jazzmuzikant en groeide uit tot een invloedrijke figuur in de pop- en filmmuziek. Hij produceerde ondermeer het album Thriller van Michael Jackson.
De geestelijke vader van Batman, Bob Kane, overlijdt in 1998. Voor zijn batman liet Bob Kane zich inspireren door een schets van Leonardo da Vinci. Da Vinci had in een van zijn schetsboeken een tekening gemaakt van een man vastgemaakt aan een tuig met gigantische vleermuisvleugels.
Op 3 november 1979 is de groep Abba te gast in ons land voor een optreden in Vorst Nationaal. Het was de laatste wereldtoernee van de groep. Het album Voulez-Vous was dan net uit. De setlist in Vorst begon met Voulez-vous en eindgde 22 nummers verder met Hole in your Soul, gevolgd door nog drie bisnummers om finaal het concert af te sluiten met Waterloo. Sinds 2021 treedt Abba op in Hologramconcerten.
In 1957 lanceren de Russen voor het eerst een levend wezen in de ruimte, nl. de hond Laika. De hond werd van straat geplukt. Enkele uren na de lancering was hij al overleden door oververhitting en stress, maar dat verzwegen de Russen bijna een halfeeuw tot in 2002. Het was trouwens niet eens de bedoeling om Laika terug levend naar de aarde te krijgen, want het ruimtetuig was niet gemaakt om te kunnen landen. De spoetnik brandde op in de atmosfeer in 1958, zes maanden na de lancering.
De Belgische architect Joseph Poelaert is overleden vandaag in 1879. Zijn naam blijft verbonden aan de bouw van het Justitiepaleis aan het Poelaertplein in Brussel. Hij zag zelf het eindresultaat nooit, omdat het gebouw pas in 1883 klaar was, vier jaar na zijn overlijden dus. Andere bekende Brusselse gebouwen van hem zijn onder meer de Congreskolom aan het graf van de Onbekende Soldaat, de kerk van Laken en de Muntschouwburg.
In 1869 verschijnt het eerste nummer van het Britse wetenschappelijk vakblad Nature. Het groeide uit van een eenvoudige publicatie voor amateur-wetenschappers tot een van de meest gerenommeerde wetenschappelijke tijdschriften.
Op 4 november 1992 wordt het graf van Toetanchamon ontdekt. Je hoort er meer over morgen in een nieuwe aflevering van de TM.
Di4nov
In 1922 wordt in Luxor het graf van Toetanchamon ontdekt. De Egyptische farao werd in het jaar 1333 voor X geboren en was vermoedelijk 19 toen hij stierf. Het was de Britse archeoloog Howard Carter die het graf van Toetanchamon ontdekte. Het werd pas 3,5 maand later geopend. Het graf en de meer dan 3000 kunstvoorwerpen waren nog vrijwel ongeschonden. Lang heerste er een zogenaamde vloek over het graf, omdat mensen overleden, die in het graf waren geweest of betrokken waren bij de opgraving. Met de wetenschap van nu weten we dat bacteriën en schimmels zich 3000 jaar lang hadden verzameld in de opgesloten piramide.
Op 4 november 1992 overlijdt de Vlaamse schrijver en dichter André Demedts. Na 17 jaar boeren op de ouderlijke hoeve werd hij in 1937 selfmade leraar Nederlands in het Heilig-Hartcollege in Waregem. In 1949 werd hij directeur van BRT West-Vlaanderen, toen nog Radio Kortrijk, nu R2-WVL. André Demedts ijverde voor de culturele integratie van Vlamingen, Nederlanders, Frans-Vlamingen en Zuid-Afrikanen. Hij richtte onder meer het Komitee voor Frans-Vlaanderen op, stond aan de wieg van het cultureel tijdschrift Ons Erfdeel, het Kunsttijdschrift Vlaanderen en het Festival van Vlaanderen. Sinds 1983 is er het cultuur- en kunstencentrum in het André Demedtshuis in St-Baafs-Vijve.
Het is dag op dag 30 jaar geleden, vandaag in 1995, dat de Israëlische premier Rabin vermoord wordt door een landgenoot. Een jaar eerder, in 1994, kreeg hij samen met Simon Peres en Yasser Arafat de Nobelprijs voor de Vrede. De belangrijkste reden voor de moord van de Israëlische premier Rabin was zijn inzet voor vrede met de Palestijnen.
Het Akkoord van Parijs van 2015 is het klimaatakkoord dat vandaag in 2016 in werking treedt. Dit historisch internationaal verdrag is een mijlpaal in de strijd tegen de klimaatverandering dat door bijna alle landen ter wereld is ondertekend. De drie doelen zijn de beperking van de opwarming, de vermindering van de broeikasgassen en de aanpassing aan de klimaatverandering. Het belangrijkste doel is om de wereldwijde temperatuurstijging te beperken door de CO2-uitstoot te verminderen. Dat kan door de fossiele brandstoffen te vervangen door hernieuwbare energie.
Morgen verneem je hoe het komt dat Franklin Roosevelt in 1940 voor de derde keer werd verkozen tot president van Amerika.
Wo5nov
In 2006 wordt de gewezen Iraakse president Sadam Hoesein ter dood veroordeeld. De ophanging zelf vond acht weken later plaats op de voorlaatste dag van 2006. Hoesein werd veroordeeld, wegens misdaden tegen de menselijkheid. Drie jaar eerder, begin 2003, viel een leger, onder leiding van de VS en het VK, Irak binnen om Hoessein af te zetten. De reden was het vermoeden van massavernietigingswapens en banden met terroristen.
In 1983 krijgt Lech Walesa de Nobelprijs voor de Vrede. Walesa was de Poolse leider van de toen nog verboden vakbond Solidarnos. Later werd dit de eerste onafhankelijke vakbond in het communistische Oostblok, waarmee hij een beweging in de Oostbloklanden op gang bracht, die uiteindelijk leidde tot het einde van de Sovjet-Unie en het einde van de Berlijnse Muur. Lech Walesa werd in 1990 president van Polen.
Franklin Roosevelt is de eerste president van Amerika, die vandaag 85 jaar geleden, in 1940, voor de derde keer wordt verkozen. Op het einde van de Tweede Wereldoorlog, in 1944, deed hij dat zelfs nog voor een vierde keer, maar hij overleed twee maanden later aan een beroerte. Hij werd 63. Zijn record van vier ambtstermijnen kan niet meer gebroken worden, want de Amerikaanse presidenten kunnen nu maar één keer meer herkozen worden.
Op 5 november 1916 overlijdt Antoon Stillemans. Hij was de bisschop van Oost-Vlaanderen die de bekende pastoor Daens uit Aalst schorste in 1899.
Op 5 november 1879 overlijdt de Schotse wetenschapper in wiskunde en natuurkunde, James Clerk Maxwell. Hij wordt in één adem genoemd met Einstein, Newton en Hawking. James Clerk Maxwell zette cruciale stappen in het begrip van elektriciteit, magnetisme en licht.
Op 5 november 1605 vindt het buskruitverraad plaats in London, vandaag 420 jaar geleden. Dat was een poging van de katholieken om het Britse parlement op te blazen en zo de protestantse koning met zijn aristocratische adel te doden. Militair Guy Fawkes en zijn samenzweerders werden veroordeeld tot ophanging en vierendeling. Guy Fawkes probeerde te ontsnappen en sprong van de galg, maar brak daarbij zijn nek. Het masker van Guy Fawkes ken je ongetwijfeld, want dat wordt gebruikt onder meer door Anonymous, het internationaal collectief van hackers.
In de TM van morgen hebben we het onder meer over het overlijden van Marc Sleen, de geestelijke vader van Nero, op 6 november 2016.
Do6nov
Aldophe Max, gewezen burgemeester van Brussel, overlijdt in 1939. Hij was burgemeester voor, na en tijdens de Eerste Wereldoorlog. Via pamfletten aan de Brusselaars vroeg hij om zich niet te verzetten tegen de Duitse bezetter, wanneer zij de stad Brussel zouden binnenvallen, teneinde gruweldaden te vermijden. De Brusselaar verzette zich niet. Na de Wapenstilstand was hij voor de Brusselaars een held. Hij bleef burgemeester tot aan zijn dood, vandaag in 1939, op de vooravond van de Tweede Wereldoorlog dus.
Zwitser Hugo Koblet was de eerste niet-Italiaan die de Giro won. Hij overlijdt in een verkeersongeval vandaag in 1964.
En de Zwitserse wielrenner Heiri Suter overlijdt in 1978. Hij was de eerste buitenlander die de Ronde van Vlaanderen won. Bovendien was hij ook de eerste renner die de dubbel won in hetzelfde seizoen, nl. de Ronde van Vlaanderen en Parijs-Roubaix. Samen met zijn landgenoot Fabian Cancellara was hij de enige niet-Belg die daarin slaagde.
In 2009 stapt wielrenner Dimitri De Fauw uit het leven. Hij werd 28. Drie jaar eerder in 2006, tijdens de Zesdaagse van Gent, kwam De Fauw in botsing met Spanjaard Isaac Gálvez, die de val niet overleefde. De Fauw stortte hiervan mentaal in elkaar, leefde drie jaar lang met een schuldgevoel en stapte uit het leven, vandaag in 2009. Wie vragen heeft over zelfdoding kan dag en nacht terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 of online.
Vandaag precies tien jaar geleden, in 2015, winnen Klaasje, Marthe en Hanne de wedstrijd voor de nieuwe K3. In een talentenjacht werd gezocht naar de nieuwe gezichten en stemmen. Ook de look moest dezelfde zijn, tot de kapsels toe. Maar liefst 6000 meisjes schreven zich in. Het eerste nummer van de nieuwe K3 heette 10 000 luchtballonnen. Julia kwam er in 2021 bij na het vertrek van Klaasje. De huidige K3 bestaat dus uit Hanne, Marthe en Julia.
Marc Sleen, de geestelijke vader van Nero, overlijdt in 2016. Marc Sleen heeft zijn strips nooit laten gebruiken voor merchandising of andere commercialiseringen. Dat leidde er ook toe dat zijn werk nooit een internationale carrière kende.
Ik hang alvast de TM opnieuw aan de computer om ze op te laden met het nieuws uit de geschiedenis van 7 november. In 2017 werd voor de eerste keer een vonnis uitgesproken aan de hand van de seksismewet. Waarvoor was dat ook alweer? Je hoort het morgen in een nieuwe TM. Mijn naam is DV. Graag tot morgen.
Vr7nov
Voor de eerste keer maakt een Chinese vrouwelijke taikonaut een ruimtewandeling, vandaag in 2021. De missie duurde zes uur. De 41-jarige Wang Yaping voerde samen met haar mannelijke collega’s onderhoudswerken uit aan het Chinese ruimtestation Tiangong.
In 2017 wordt voor de eerste keer een vonnis uitgesproken aan de hand van de seksismewet van drie jaar eerder in 2014. Een man die in Zaventem een agente op straat beledigde en uitschold voor vuile hoer, kreeg een boete van 3000 euro. De wet kwam er naar aanleiding van de documentaire ‘Femme de la rue’, waarin Sofie Peeters zichzelf liet volgen door een camera in de straten van Brussel. Ze werd herhaaldelijk achtervolgd, aangesproken op een beledigende en seksistische wijze en aangestaard op een onrespectvolle manier.
Op 7 november 2001 is de luchtvaartmaatschappij Sabena in Zaventem failliet. Met 12 000 ontslagen was dit het grootste failliet in ons land ooit. Een fusie met Virgin Express was het begin van Brussels Airlines in 2006, vijf jaar na het faillissement van Sabena. Brussels Airlines in Brussels Airport heeft een samenwerkingsovereenkomst met het Duitse Lufthansa.
Op 7 november 1938 pleegt een Pool van 17 een dodelijke aanslag op een Duits diplomaat in Parijs. Dit was de aanleiding voor Kristallnacht in de nacht van 9 op 10 november, waarbij honderden synagogen en Joodse winkels werden vernield of in brand gestoken. Ongeveer 130 Joden kwamen om het leven. Vele duizenden werden in concentratiekampen opgesloten. De Duitse katholieke kerk reageerde niet.
Op 7 november 1917 begint de Oktoberrevolutie in Rusland. Samen met Leon Trotski leidde Vladimir Lenin de communisten in een staatsgreep tegen de Voorlopige Regering, na het aftreden van tsaar Nicolaas II. Na vijf jaar werd dan in 1922 de Sovjet-Unie opgericht. De Oktoberrevolutie vond plaats op 25 oktober 1917, maar toen de Juliaanse kalender werd vervangen door de Gregoriaanse, werden tien dagen geschrapt, waardoor de eerste verjaardag van de Oktoberrevolutie vanaf 1918 op 7 november viel.
Op 10 november 1926 treden kroonprins Leopold en prinses Astrid van Zweden in het huwelijk. Meer hierover maandag zelfde tijd in een nieuwe TM.
Vr8nov
In 2022 is Will Ferdy overleden. Hij werd bekend met liedjes, zoals Christine, Belijdenis, De stervende, Ziede gij me gere en Het Schrijverke, gebaseerd op het gelijknamige gedicht van Guido Gezelle. Hij was een voorbeeld binnen de holebi-gemeenschap, omdat hij als eerste bekende Vlaming uit de kast kwam. Will Ferdy werd 95.
In Nederland is in 2022 Pierre Kartner overleden. Hij werd vooral bekend als Vader Abraham en ‘t Smurfenlied. Pierre Kartner werd 87.
8 november is de sterfdag van actrice Dora van der Groen in 2015. In 1978 werd ze artistiek leider van de toneelafdeling van het Koninklijk Vlaams Muziekconservatorium in Antwerpen tot dit werd samengevoegd met de Studio Herman Teirlinck. Dora van der Groen werd bij het grote publiek bekend in haar dubbelrol in de tv-serie Wij, Heren van Zichem. Samen met An Petersen speelde ze in de kortfilm Pauline en Paulette.
In 2013, is de supertyfoon Haiyan in de Filipijnen de hevigste storm ooit. De wind haalde pieken tot 300 km/u. met zelfs windstoten tot 378 km/u. In twee uur tijd kwamen meer dan 5700 mensen om het leven.
In Luik, in 1983, vallen twee doden en tientallen gewonden bij een aardbeving van 5 op de schaal van Richter. De aardbeving gebeurde ’s nachts om 10 voor 1 en richtte veel schade aan. De zwaarste aardbeving in ons land dateert van 1692 in Verviers. De zwaarste aardbeving voor Vlaanderen was in Ronse in 1938.
In 1968, scheiden John Lennon en Cynthia Powell. Toen zij een dag vroeger van haar vakantiereis in Griekenland naar huis kwam, betrapte ze haar man in bed met zijn vriendin Yoko Ono. Het was het begin van een pijnlijke echtscheiding, waarbij Lennon weigerde alimentatiegeld te betalen, terwijl zij wel recht had op de helft van zijn miljoeneninkomen. Uiteindelijk kreeg ze 100.000 Britse pond, omgerekend 135 000 euro, én het volledige zeggenschap over haar zoon Julian.
Op 8 november 1949 overlijdt de Vlaams-nationalistische priester-dichter en collaborateur Cyriel Verschaeve, vandaag dus 75 jaar geleden. In de jaren voor de Eerste Wereldoorlog was hij leraar in het college in Tielt.
In de vroege ochtend van 11 november 1918 werd de Duitse capitulatie ondertekend. Dat betekende het einde van de Eerste Wereldoorlog. Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van 11 november hoor je maandag in een nieuwe TM.
Do9nov
Op 9 november 2017 neemt Bart de Pauw een videoboodschap op, omdat de VRT de samenwerking met hem, na 30 jaar, onmiddellijk stopzet. Dit gebeurde na klachten over stalking, grensoverschrijdend gedrag en elektronische belaging door duizenden ongepaste sms’en naar meerdere vrouwen te sturen. Bij de bekende namen gaat het onder meer om de actrices Maaike Cafmeyer, Liesa Naert en Lize Feryn. Hij werd veroordeeld tot 6 maanden met uitstel voor stalking en elektronische overlast van 5 vrouwen. In oktober vorig jaar (2022) kwam er dan ook een uitspraak bij de burgerlijke rechtbank van De Pauw tegen de vrt. Hij vroeg 13 miljoen euro schadevergoeding aan de VRT voor zijn direct ontslag. Maar Bart de Pauw kreeg geen gelijk van de rechter.
Herman Liebaers, eregrootmaarschalk van het koninklijk hof, is op 9 november 2010 overleden. Hij was jarenlang vertrouweling van koning Boudewijn. Hij was het die bij zijn vertrek aan het hof, in 1981, voor ophef zorgde over kroonprins Filip als toekomstige koning. Liebaers zei hierover: ‘Hij kan het niet hé’, einde citaat. Dus, kroonprins Filip was niet geschikt voor de troon. De hofmaarschalk viel hierdoor in ongenade bij het hof. Zo moest hij bij het overlijden van Boudewijn, net als alle Belgen aanschuiven aan het paleis om ”zijn koning” een laatste groet te brengen.
In 1989 wordt vandaag wereldgeschiedenis geschreven: de Berlijnse Muur gaat tegen de vlakte. De muur verdeelde Berlijn in twee en verdeelde ook Duitsland in twee aparte landen, West- en Oost-Duitsland. De Berlijnse Muur werd opgetrokken in augustus 1961 en werd na bijna 30 jaar afgebroken vandaag in 1989.
Op 9 november 1985 slaat de Bende van Nijvel voor de laatste keer toe. Die overval in Delhaize in Aalst was wel de ergste van alle aanslagen van de Bende. Acht mensen kwamen om het leven. De buit bedroeg omgerekend 23 250 euro. De overvallers waren al een half uur vóór sluitingstijd ter plaatse.
In de nacht van 9 op 10 november 1938 vindt de eerste Jodenvervolging plaats in Nazi-Duitsland, beter bekend als Kristallnacht, vandaag dus 85 jaar geleden. Op één nacht werden 267 synagogen vernield. Naziminister Joseph Goebbels was het brein achter Kristallnacht.
Morgen is er een nieuwe TM. Dan tijdreizen we onder meer naar 1926 als kroonprins Leopold en prinses Astrid in het huwelijk treden.
Ma10nov
Journalist Henry Morton Stanley vindt de vermiste Schotse arts, missionaris en ontdekkingsreiziger, David Livingstone, in een Afrikaans dorpje in 1871. Livingstone was dan al vier jaar vermist. Stanley sprak bij de ontmoeting wellicht de legendarische woorden: “Doctor Livingstone, I presume?”, hoewel daar officieel geen enkel bewijs van is. Livingstone was de ontdekker van de Victoriawatervallen in Zimbabwe, de breedste watervallen ter wereld, genoemd naar koningin Victoria. Hij was op zoek naar de bronnen van de Nijl. Door de meeste geografen van nu wordt het Victoriameer beschouwd als de bron van de Nijl. Livingstone ligt begraven in Westminster Abbey.
Gottlieb Daimler demonstreert in 1885 de eerste motorfiets, vandaag exact 140 jaar geleden. Daimler is later, samen met Carl Benz, de ontwikkelaar van de Mercedes-Benz auto.
Op 10 november 1926 treedt kroonprins Leopold in het huwelijk met prinses Astrid van Zweden. Acht jaar later, in 1934, werden ze het vierde koningspaar van ons land. Nog eens een jaar later, in 1935, verongelukte koningin Astrid bij een auto-ongeluk in Zwitserland. Zij was zeer geliefd bij de Belgische bevolking.
Het beeldje van Manneke Mis in Brussel is in 1965 van zijn sokkel afgebroken, vandaag dus 60 jaar geleden. Zeven maanden later werd het teruggevonden in het kanaal Brussel-Charleroi. Intussen was een nieuw beeld gegoten. Het is dat beeld dat nu nog altijd op de hoek van de Stoofstraat en de Eikstraat staat. Het originele beeld van Manneke Pis van 1619 werd hersteld en het staat in hetmuseum Broodhuis (Frans: Maison du Roi!!) op de Grote Markt. Leuk weetje nog: het is pas sinds 2019 dat het water van de fontein in een gesloten circuit zit, zodat niet langer meer dan duizend liter drinkwater per dag in de riool verdwijnt.
Vandaag precies een halve eeuw geleden, op 10 november 1975, beslist de VN dat zionisme een vorm van racisme en rassendiscriminatie is. Zionisme is de politieke stroming die het stichten van een joodse staat in Palestina tot doel heeft. De VN-resolutie leidde tot veel internationale kritiek vooral van Israël en de westerse landen. De beslissing van de Verenigde Naties werd na 15 jaar, in 1991, weer ingetrokken. De VN beschouwt zionisme dus niet langer als racisme.
Op 11 november kunnen we niet voorbij aan het einde van de Eerste Wereldoorlog in 1918. Dit en nog veel meer uit het archief van 11 november hoor je morgen in een nieuwe TM. Mijn naam is DV. Graag tot morgen.
Di11nov
Vandaag in 2004 overlijdt de palestijnse leider Yasser Arafat. Hij was de eerste gekozen president van de Palestijnse Autoriteit. Samen met Yitzhak Rabin en Shimon Peres kreeg hij tien jaar eerder, in 1994, de Nobelprijs voor de Vrede. Nochtans werd Arafat door Israël en de Verenigde Staten beschouwd als een terrorist, wegens zijn vermeende betrokkenheid bij aanslagen op burgers. De meest bekende aanslag is die tijdens de Olympische Spelen van München in 1972, waarbij elf doden vielen. In 2012, acht jaar na zijn overlijden, werd Yasser Arafat terug opgegraven, omdat er twijfel was over de doodsoorzaak. Na enkele tegenstrijdige conclusies in het onderzoek is voorlopig die van 2016 de laatste, waarin staat dat Arafat niet vermoord of vergiftigd is, maar een natuurlijke dood is gestorven.
De stichter van het bedrijf Janssen Pharmaceutica, arts Paul Janssen, overlijdt vandaag in 2003. Zijn eerste geneesmiddel was een pijnstiller tegen menstruatiepijn. Meerdere geneesmiddelen van het bedrijf staan op de zogenaamde lijst van de ‘essentiële geneesmiddelen’. Dat is een lijst van de Wereldgezondheidsorganisatie met de geneesmiddelen die noodzakelijk zijn in een maatschappij en die tegen een verantwoorde prijs voldoende aanwezig moeten zijn.
In de vroege ochtend van 11 november 1918 wordt in het Bos van Compiègne, in een luxe treinwagon, de Duitse capitulatie ondertekend. Intussen vielen aan beide kanten nog slachtoffers, terwijl de overgave wel al ondertekend was. Nu staat er in het bos van Compiègne een replica.
In het begin van de Eerste Wereldoorlog, vandaag in 1914, wordt Ieper opnieuw aangevallen door het Duitse leger. Maar de Britse en Franse troepen waren sterker. Na elf dagen trok het Duitse leger zich terug op 22 november 1914. Ze schoten daarbij de stad kapot, maar de Britten bleven wel de baas in Ieper. Dit was het einde van de Eerste Slag om Ieper. Er volgde nog een Tweede Slag om Ieper met de bekende gifgasaanval in 1915, een Derde Slag om Ieper in 1917 ook wel de Slag om Passendaele genoemd, en uiteindelijk nog een Vierde Slag waarbij Ieper helemaal verwoest werd in 1918, op het einde van de Eerste Wereldoorlog dus.
In 2014 landt voor het eerst een onbemand toestel op een komeet. Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van 12 november hoor je morgen in een nieuwe TM, zelfde uur. Mijn naam is DV. Graag tot morgen.
Wo12nov
Op 12 november 2015 gaat het cultuurcentrum Gildhof in Tielt voor onbepaalde tijd dicht wegens verhoogde asbestwaarden, vandaag tien jaar geleden. Een jaar eerder, in 2014, was al vastgesteld dat de onderdakplaten asbest bevatten. Dat werd gemeten tijdens de werken aan de dakisolatie. Vermoedelijk waren het trillingen van geluidsgolven tijdens optredens, die voor asbest in de lucht van de schouwburgzaal zorgden. Mensura, dat is de externe dienst voor preventie en bescherming, adviseerde het stadsbestuur van Tielt om het Gildhof onmiddellijk te sluiten en het gebouw grondig te saneren om vooral het personeel te beschermen. Ook Foyer De Scene werd gesloten. De optredens weken uit naar Malpertuis, de Europhal en de pop-up langs de weg Tielt-Deinze. Na ruim drie jaar vond in januari in 2019, de officiële opening plaats van de vernieuwe schouwburgzaal.
Vandaag in 2014 wordt ruimtevaartgeschiedenis geschreven: een onbemand sonde van de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA landt op een komeet. Tien jaar duurde de ruimtereis om uiteindelijk op 500 miljoen km afstand te landen op een brok ruimtesteen niet groter dan 4 km doorsnede. Het sturen van een commando naar de ruimtesonde Rosetta duurde bijna een half uur. Kometen zijn de meest primitieve objecten in het heelal die uit een soort van vuil ijs bestaan. Als ze dicht bij de zon komen, smelt het ijs en vormen ze de bekende staart.
Op 12 november 2001 begint Qmusic. Dat was het eerste commerciële radiostation voor heel Vlaanderen. Het behoort tot het moederbedrijf van onder meer VTM. Qmusic is de tweede grootste radiozender van Vlaanderen na Radio2.
Het weer is op 12 november voor ieder wat wils. In 1995 is het zomerswarm met bijna 21°C op de thermometer. In 1977 zijn er windsnelheden tot 122 km/u aan de kust met dijkbreuken en overstromingen tot gevolg. En in 1971 vriest het 10° onder nul in de Ardennen.
Voila! Morgen is het tien jaar geleden, op 13 november 2015, dat op één dag in Parijs, zes terreuraanslagen plaatsvinden, onder meer op de concertzaal Bataclan. Dat is voor morgen in een nieuwe TM.
Do13nov
Op 13 november 2019 is de gewezen Franse wielrenner Raymond Poulidor overleden. Poupou, zoals hij werd genoemd, ging de wielergeschiedenis in als de Eeuwige Tweede. Zo werd hij in de Ronde van Frankrijk drie keer tweede en vijf keer derde, zonder één rit in de gele trui te rijden. In het begin van zijn carrière was Jacques Anquetil zijn grootste concurrent. Later werd dit Eddy Merckx. Poulidor was wel niet altijd de tweede, want hij won de Ronde van Spanje in 1964 en Milaan San Remo, drie jaar eerder, in 1961. Hij was de schoonvader van wielrenner Adrie van der Poel en dus de grootvader van David en Mathieu van der Poel.
In 2019 verlaagt de Nederlandse regering de maximumsnelheid op de autosnelweg van 130 naar 100 km/u. De Nederlandse regering nam de spoedmaatregel na de uitspraak van de Raad van State, dat het Nederlandse stikstofbeleid niet genoeg bescherming biedt aan natuurgebieden. Na het plaatsen van de nodige verkeersborden gebeurde de invoering half maart in 2020. Vanaf 19u ’s avonds tot 6u ’s ochtends mag er wel nog 130 gereden worden op de autosnelwegen in Nederland.
In 2015 was 13 november een vrijdag. In Parijs was dat wel echt vrijdag de 13de, want dan vonden zes terreuraanslagen plaats, onder meer op de concertzaal Bataclan. 131 mensen kwamen hierbij om het leven. De zes aanslagen werden opgeëist door IS. Eén van de daders was Salah Abdeslam, die vier maanden later, halverwege maart 2016, in Molenbeek werd gearresteerd. Hij zit voor de aanslag in Parijs 20 jaar in de gevangenis. De zes terreuraanslagen van vandaag in 2015 mag je niet verwarren met de aanslag op de redactie van Charlie Hebdo. Die was ook in 2015, maar dan wel van in het begin van dat jaar.
Vandaag 80 jaar geleden, in 1945, overlijdt Nederlander Albert Heijn, stichter van de gelijknamige supermarktketen. In 1920 gaf hij de leiding van het bedrijf door aan zijn twee zonen en schoonzoon. Zijn kleinkinderen bouwden het familiebedrijf verder uit.
De Franse fietsenmaker en uitvinder Paul Cornu maakt de eerste helikoptervlucht, vandaag in 1907. De eerste helikoptervlucht duurde 20 sec en hoger dan anderhalve meter kwam hij niet.
Het zit vooraan in het nieuws op 14 november 1968: in het Gentse Universitair ziekenhuis is de eerste longtransplantatie geslaagd. Meer over deze wereldprimeur hoor je morgen in een nieuwe TM, zelfde uur.
Vr14nov
In 1922 vindt de eerste radio-uitzending plaats van de Britse openbare omroep BBC. Het was meteen de start van een nieuwe manier om het nieuws te verspreiden. Die eerste uitzending was het radionieuws om 6u ’s ochtends, gevolgd door het weerbericht. Het nieuws werd twee keer gelezen. Een eerste keer aan een normale leessnelheid en een tweede keer trager, zodat de luisteraars de kans kregen om notities te nemen.
In de Duitse stad Neurenberg begint in 1945 het proces tegen 24 nazi-leiders, vandaag dus dag op dag 80 jaar geleden. Twaalf van de 24 kopstukken werden ter dood veroordeeld, waarvan tien daadwerkelijk zijn geëxecuteerd. Neurenberg was het eerste proces waarbij individuen wél persoonlijk verantwoordelijk werden gesteld voor oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid en misdaden tegen de vrede. Men kon zich niet verschuilen achter het uitvoeren van bevelen. Het argument “Befehl ist Befehl” werd verworpen. Na het proces van Neurenberg volgden nog twaalf vervolgprocessen.
Het zit vooraan in het nieuws op 14 november 1968: in het Gentse Universitair ziekenhuis is de eerste longtransplantatie geslaagd. Het kreeg meteen de aandacht van de wereldpers. Patiënt Aloïs Vereecken, een metaalarbeider van 23, overleed wel bijna een jaar later, maar voor eind jaren zestig was de transplantatie toch al een spectaculair resultaat.
In 2010 wint Sebastian Vettel de Grote Prijs Formule 1, vandaag 15 jaar geleden. Hij was 21 en dan ook de jongste wereldkampioen Formule 1. Hij werd vier keer na elkaar wereldkampioen. Vettel was ook de jongste F1-piloot die een boete kreeg van 1000 dollar wegens overdreven snelheid in de pitsstop.
Vorig jaar (2024) is de Britse gitarist Vic Flick overleden. Hij speelde de bekende gitaarriff van het James Bond Theme. Hij gebruikte hiervoor een hard plectrum en speelde iets vóór de maat, wat de klank spannend en bijna aanvallend maakte, perfect passend bij het imago van James Bond. Voor deze wereldberoemde opname kreeg hij destijds slechts zes pond.
De Japanse aanval op Pearl Harbor in Hawaï, in de Tweede Wereldoorlog, is géén verrassingsaanval. Hoe dat zit, hoor je maandag in een nieuwe TM.
Vr15nov
Op 15 november 1902 wordt een aanslag gepleegd op koning Leopold II. Het was een Italiaanse werkloze schrijnwerker die na het Te Deum een paar schoten vuurde op de koninklijke koets. Daarmee wou hij wraak nemen, omdat in het voorjaar tijdens een betoging voor het algemeen stemrecht, betogers waren neergeschoten. De mislukte aanslag op koning Leopold II, vandaag in 1902, gebeurde twee maanden na het overlijden van zijn vrouw, koningin Maria-Hendrika.
Op 15 november 1913 sluit de wereldtentoonstelling in Gent de deuren. De wereldtentoonstelling opende zeven maanden eerder. Voor die gelegenheid werd het St-Pietersstation gebouwd. De trein was trouwens voor de gewone burger het enige vervoermiddel om in Gent te geraken. De auto was immers alleen voor de rijken. De gewezen eerste minister Paul de Smet de Naeyer was ere-voorzitter van de wereldtentoonstelling. Hij heeft de slotdag van vandaag in 1913 niet meer meegemaakt, want hij overleed twee maanden eerder op 70-jarige leeftijd.
In 1969 zendt de BBC-televisie voor het eerst uit in kleur, vandaag dus 55 jaar geleden. Het allereerste programma in kleur was het verjaardagsconcert van Petula Clark. En ook de puntoren van Mr Spock in de tv-serie Star Trek zien de Britten, vandaag in 1969, voor het eerst in kleur.
15 november is de sterfdag van graaf Pierre Harmel in 2009, vandaag 15 jaar geleden. Pierre Harmel zorgde ervoor dat het niet-officieel onderwijs, beter bekend als het vrij onderwijs, evenveel subsidie kreeg als het officieel onderwijs, beter bekend als het rijksonderwijs, nu gemeenschapsonderwijs, en het OVSG, het onderwijs voor steden en gemeenten is dat. Als minister van cultuur vormde Harmel de NIR om tot Belgische Radio en Televisie, kortweg BRT, nu vrt. De rol van premier was niet zijn ding. Zijn regering hield het amper acht maanden vol. De regering Harmel heeft ook de twee doden van de steenkoolmijn in Zwartberg op haar geweten.
In 2020 is radiostem Lutgart Simoens overleden. Ze was vooral bekend van haar verzoekprogramma Vragen staat vrij op BRT 2 Omroep Antwerpen, nu Radio 2, dat ze bijna een kwarteeuw presenteerde op zondagavond. Een verzoekprogramma, toen nog per brief of gele briefkaart.
Maandag is het 65 jaar geleden, in 1959, dat de première van de film Ben Hur plaatsvindt. De film behoort bij de top drie van de meest gekregen filmprijzen. Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van 18 november hoor je maandag in een nieuwe TM.
Do16nov
We maken vandaag met de TM een reis van 89 jaar van 2022 naar 1933.
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft dag op dag een jaar geleden (2022) haar nieuwe raket naar de maan gelanceerd. Het was de allereerste testvlucht nog zonder bemanning aan boord. Het is een halve eeuw gelden dat de NASA mensen op de maan zette. De nieuwe maanlander landde nog niet op de maan en vloog twee keer tot op 130 kilometer van de maan. De NASA stuurde het ruimteschip daarna ook zo’n 44.000 kilometer voorbij de maan, op 430.000 kilometer van de aarde, verder dus dan een mens ooit is geweest. De NASA wil over anderhalf jaar, in 2025, opnieuw mensen naar de maan vliegen, onder wie voor het eerst ook een vrouw.
Op 16 november 2001 gaat de eerste Harry Potterfilm ‘De Steen der Wijzen’ wereldwijd in première. Bijzonder aan de films was dat de personages, in de loop van de acht films, door dezelfde acteurs gespeeld werden, op één uitzondering na. Zo kan de kijker de hoofdrolspelers zien groeien in hun rol en hun filmische leven. Waar de eerste film een jeugdfilm was, was de laatste een sf-horrorfilm voor meerderjarigen.
Gastland China wint de openingswedstrijd van het allereerste WK-voetbal voor vrouwen in 1991 door Noorwegen met 4-0 te verslaan. Datzelfde Noorwegen haalde wel twee weken later de finale, maar de dames van de Verenigde Staten waren met 2-1 sterker dan de Noorse. Het jaar daarop, in 1995, won Noorwegen wel het WK.
Vandaag in 1959 gaat de allereerste musical van The Sound of Music in première in Broadway. De eerste productie in Londen opende twee jaar later, in 1961. Maar de meest bekende was de filmversie van vier jaar later, in 1965, met Julie Andrews en Christopher Plummer. Alle producties waren gebaseerd op de memoires van Maria Von Trapp uit 1949 en twee West-Duitse documentaire-films uit 1956 en 1958.
In 1933 sluiten de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie opnieuw diplomatieke banden, vandaag dus precies 90 jaar geleden. 16 jaar, sinds 1917, waren die door Amerika verbroken na de oktober-revolutie in Rusland. Het duurde dus tot vandaag in 1933 vooraleer de nieuwe Sovjetregering formeel werd erkend door de Amerikaanse president Franklin Roosevelt.
Morgen is het precies vijf jaar geleden, in 2018, dat de gele hesjes voor het eerst op straat komen in Parijs. Waarom was dat ook alweer? Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van 17 november hoor je morgen in een nieuwe aflevering van de TM.
Ma17nov
In 2022 heeft de rechtbank van Den Haag twee Russen en een Oekraïner bij verstek veroordeeld tot levenslang, wegens hun betrokkenheid bij de crash van vlucht MH17, acht jaar eerder, in 2014. Boven Oekraïne werd dan een Nederlands passagiersvliegtuig uit de lucht geschoten door een Russische luchtdoelraket. Alle 298 inzittenden kwamen om het leven. Onder hen ook vier Belgen.
De eerste grote protestactie van de gele hesjes in Frankrijk vindt plaats op 17 november 2018. De actie was gericht tegen de hoge brandstofprijzen, maar al snel werd het een veel bredere protestbeweging. In de maanden die volgden, kwamen duizenden mensen op straat tegen het sociale en fiscale beleid van president Macron.
In 2007 komt de Nederlandse versie van het zevende en laatste Harry Potter-boek uit. ‘Harry Potter en de Relieken van de Dood’ is in de Engelse versie dan al vier maanden te koop. Het eerste boek verscheen tien jaar eerder in 1997.
Op 17 november 1970, vandaag 55 jaar geleden, krijgt Douglas Engelbart het patent voor de uitvinding van de computermuis.
In 1963 vindt in volle zee de geboorte plaats van een nieuw eiland. Dit gebeurde na een vulkaanuitbarsting voor de zuidkust van IJsland. De bevalling van het eiland Surtsey duurde uiteindelijk 3,5 jaar tot in juni 1967.
In 1947 krijgen drie Amerikaanse natuurkundigen het patent op hun uitvinding van de transistor. Voor hun uitvinding kregen ze ook de Nobelprijs voor Natuurkunde. Een transistor is een klein elektronisch onderdeel dat werkt als een schakelaar of een versterker in elektrische circuits. Ze zitten in vrijwel alle elektronische apparaten, van computers en smartphones tot radio’s en auto’s.
“Japan is van plan Pearl Harbor aan te vallen.” Dat staat in de dringende telegram van de Amerikaanse ambassadeur in Japan aan het Amerikaans Ministerie van Buitenlandse Zaken, vandaag in 1941. Maar deze belangrijke telegram werd genegeerd. Drie weken later viel Japan Pearl Harbor in Hawai aan. Door die zogenaamde verrassingsaanval verklaarde Amerika, een dag later, de oorlog aan Japan en raakte Amerika betrokken in de Tweede Wereldoorlog.
Op 18 november 1916 eindigde De Slag bij de Somme met één miljoen doden aan beide kanten, de zwaarste slag aan het westelijke front van de Eerste Wereldoorlog. Dat is voor morgen in een nieuwe TM.
Di18nov
Halverwege de Eerste Wereldoorlog, op 18 november 1916, eindigt De Slag bij de Somme. De tol was zeer hoog, nl. één miljoen doden aan beide kanten. Op de eerste dag alleen al stierven duizenden soldaten. De Britse legerleiding weigerde het verlies in te zien en zette de strijd nog 4,5 maand verder. Het was in de Eerste Wereldoorlog de zwaarste slag aan het westelijke front.
Vandaag in 1922 overlijdt de Franse auteur Marcel Proust. Zijn belangrijkste werk is ‘A la recherche du temps perdu’. Een bekend tafereel uit ‘Op zoek naar de verloren tijd’ is de ‘madeleine-scène’. De verteller eet een madeleine die in een bloesemthee is gesopt. Door de smaak, die hij lang niet meer had geproefd, kwamen de herinneringen uit zijn jeugd terug naar boven.
In 1959 gaat in New York de film Ben Hur in première. De film van regisseur William Wyler speelt zich af in het Romeinse Rijk in de tijd van Christus. De film behoort bij de top drie van de meest gekregen Oscars, samen met Titanic en The Lord of the Rings, the return of the king.
Wegens de oliecrisis vindt in ons land de eerste van zes autoloze zondag plaats op 18 november 1973. De oliecrisis was het opzettelijk dichtdraaien van de oliekraan in het Oosten als boycot om de olieprijs te doen stijgen in de Westerse landen. De oliecrisis duurde de hele winter tot begin 1974. Eerder waren er in ons land al eens autoloze zondagen in 1956 naar aanleiding van de Suezcrisis.
In 1987 is de Franse wielrenner Jacques Anquetil overleden. Hij was de eerste die vijf keer de Ronde van Frankrijk won. Zoals bekend, slaagden Merckx, Hinault en Indurain daar later ook in. En Lance Armstrong deed nog beter, maar die verloor zijn titels wegens doping. Jacques Anquetil stak het echter niet onder stoelen of banken dat ook hij doping gebruikte.
In 2006 overlijdt auteur Karel Verleyen aan kanker. Hij was hoofdredacteur van het tienerblad Top, adjunct-hoofdredacteur van de krant Het Volk en hoofdredacteur van Uit-Magazine van de VTB-VAB en Wintersportmagazine. Karel Verleyen was ook een medewerker van Radio Tequila.
Morgen is het exact 35 jaar geleden, op 19 november 1990, dat er officieel een einde komt aan 35 jaar Koude Oorlog. Wat was dat ook alweer die Koude Oorlog? Dat is voor morgen in een nieuwe TM.
Wo19nov
Vandaag 35 jaar geleden, op 19 november 1990, komt officieel een einde aan 35 jaar Koude Oorlog. Het begin van het einde van de Koude Oorlog was bijna dag op dag een jaar eerder, in 1989, met de val van de Berlijnse Muur. Die kwam er tien jaar na de Tweede Wereldoorlog. De Koude Oorlog was een periode van gewapende vrede tussen de twee grootmachten, nl. de communistische wereld van de Sovjet-Unie én China tegenover de kapitalistische wereld geleid door de Verenigde Staten. Het was een periode waarin gedreigd werd met kernraketten, zoals in de Cubacrisis in 1962. Er vonden ook wel echte oorlogen plaats, zoals de Vietnamoorlog tussen Oost en West die 20 jaar duurde.
In hetzelfde jaar van de eerste mens op de maan, in de zomer van 1969, vindt ook nog een tweede landing plaats op 19 november 1969. Apollo 12 bracht Pete Conrad en Alan Bean als derde en vierde mens op de maan. Ze maakten twee maanwandelingen van telkens vier uur. In totaal zijn er zeven maanvluchten geweest in 3,5 jaar tijd, waarbij twaalf astronauten op de maan hebben gestaan. Zoals bekend, moest Apollo 13 rechtsomkeer maken.
De Braziliaanse voetbal-legende Pelé maakt zijn 1000ste doelpunt vandaag in 1969. Dat was een strafschop in het laatste kwartier van de wedstrijd. Pele maakte in zijn carrière 1208 doelpunten.
Op 19 november 1949 overlijdt in Oostende baron James Ensor. De kunstschilder van het symbolisme werd beschouwd als een belangrijke vernieuwer van de moderne kunst in ons land. Hij dreef de spot met dood, ziekte en seks.
De Oostenrijkse componist Franz Schubert overlijdt in 1828 aan tyfus. Hij werd amper 31. Schubert ligt begraven naast Ludwig van Beethoven, die anderhalf jaar eerder overleed.
Morgen is het exact 40 jaar geleden, in 1985, dat de Rode Duivels zich plaatsen in een onvergetelijke match voor het WK-voetbal in Mexico in 1986. Hoe zat dat ook alweer? Dat is voor morgen in een nieuwe TM, zelfde uur.
Do20nov
In 1998 wordt de allereerste module van het Internationaal Ruimtestation ISS de ruimte ingestuurd. Het vliegt nog altijd rond de aarde op ongeveer 385 km hoogte en is met het blote oog te zien. Het vliegt aan een snelheid van 27 000 km/u, maar vanop aarde lijkt het op de snelheid van een passagiersvliegtuig. Een toertje van het ISS rond de aarde duurt slechts anderhalf uur.
Vandaag 40 jaar geleden, in 1985, plaatsen de Rode Duivels zich in een onvergetelijke match voor het WK-voetbal in Mexico. Dankzij een rake kopbal van Georges Grün, in de laatste vijf minuten, kwam de thuiszege op 1-0 tegen Nederland. De heenwedstrijd hadden de Belgen wel verloren met 2-1. België eindigde als vierde in het WK, na 4-2-verlies in de troostfinale tegen Frankrijk. Argentinië heeft het WK toen in Mexico, in 1986, gewonnen. Guy Thys was bondscoach van De Rode Duivels.
Dag op dag een halve eeuw geleden, vandaag in 1975, overlijdt de Spaanse president Franco na een doodstrijd die ruim een maand duurde. De generaal pleegde een staatsgreep tegen de linkse republikeinse regering. Het was het begin van de Spaanse Burgeroorlog die drie jaar duurde. Franco kreeg hierbij de actieve steun van Hitler. Het waren ook Duitse troepen die het stadje Guernica in puin legden. Die gebeurtenis werd vereeuwigd in het gelijknamige schilderij van Picaso. Franco regeerde 35 jaar als een dictator. Met zijn overlijden, vandaag in 1975, kwam er in Europa een einde aan het laatste totalitaire regime in een niet-communistisch land. Koning Boudewijn en koningin Fabiola hadden een goede band met Franco en deelden zijn strenge katholieke overtuiging.
Vandaag in 1958 wordt in ons land onderwijsgeschiedenis geschreven. Op 20 novemver 1958 werd het Schoolpact ondertekend. Dat maakte een einde aan vier jaar schoolstrijd van 1954 tot 1958 tussen de twee grootste onderwijsnetten van toen. De wet garandeerde bestaanszekerheid en werkingsmiddelen van de overheid voor twee onderwijsnetten: het officieel onderwijs en het niet-officieel onderwijs of ook wel het vrij onderwijs genoemd. Het schoolpact maakte ook een einde aan het inschrijvingsgeld voor het secundair onderwijs, omdat leerplichtonderwijs tot 18 jaar gratis moest zijn.
In 1905 publiceert Albert Einstein zijn alombekende formule van de massa-energie E=mc2. Het is de bekendste formule uit zijn relativiteitstheorie. Meer hierover morgen in een nieuwe TM.
Vr21nov
Bij veilinghuis Sotheby’s in New York is het kunstwerk Comedian van de Italiaanse kunstenaar Maurizio Cattelan verkocht voor maar liefst 6,2 miljoen dollar, vandaag net een jaar geleden, in 2024. Het werk bestaat uit een echte banaan die met ducttape aan een muur is vastgeplakt. De koper kocht het idee en het concept van het kunstwerk, niet de tentoongestelde banaan met ductape zelf dus. Hij at bovendien de banaan op.
In 1978 wordt het bekende viaduct van Vilvoorde op de Grote Ring in Brussel geopend. Bouwer Frans Cools was dezelfde als die van het Atomium. Momenteel wordt het viaduct van Vilvoorde helemaal vernieuwd. Dit zal klaar zijn tegen 2031, over zes jaar dus.
Vier jaar na de Titanic zinkt ook het zusterschip de Brittanic, vandaag in 1916. We waren dan volop in de Eerste Wereldoorlog. Eerst werd gedacht dat het schip geraakt was door een torpedo, maar uiteindelijk bleek dat het schip tegen een Duitse mijn was gevaren. Twee reddingssloepen werden naar de nog draaiende rechterschroef van het schip gezogen en vermalen. Dertig passagiers kwamen hierbij om. Het wrak van de Brittanic werd 59 jaar later, in 1975, ontdekt door onderzee-ontdekkingsreiziger Jacques Cousteau.
Vandaag 120 jaar geleden, in 1905, publiceert Albert Einstein zijn alombekende formule van de massa-energie E=mc2. Het is de bekendste formule uit zijn relativiteitstheorie. De formule toont aan dat massa kan omgezet worden in energie en omgekeerd. De E staat voor energie, de M voor massa en de C voor de lichtsnelheid afgerond 300 000 km/sec. De formule betekent dan dat de energie die je uit de massa haalt, gelijk is aan die massa vermenigvuldigt met de snelheid van het licht, maar omdat die lichtsnelheid in het kwadraat staat, wordt dit een enorm groot getal. De kern van de formule is dus dat een klein beetje massa een enorme hoeveelheid energie kan geven. De zon is een mooi voorbeeld van de formule van Einstein. De zon zet voortdurend via kernfusie massa om in energie die wij op aarde voelen als warmte en licht. Nog voorbeelden zijn het opwekken van elektriciteit in kerncentrales, de vernielende kracht van een kernwapen of een atoombom, of in de medische wereld bij het maken van PET-scans van het lichaam.
Charles Darwin publiceerde in 1859 zijn evolutietheorie. Dat is voor maandag in een nieuwe TM.
Vr22nov
In 1914, in het begin van de Eerste Wereldoorlog, wordt de Lakenhallen in Ieper door een brand verwoest, vandaag dus 110 jaar geleden. De Duitsers schoten met brandbommen de kathedraal, de lakenhallen en het belfort in brand. Door de brand ging het archief van Ieper in vlammen op. De heropbouw van de Lakenhallen duurde een halve eeuw tot in 1967. Het werd een getrouwe reconstructie. De onderste stenen zijn nog de originele. De Lakenhallen is een beschermd monument van de UNESCO.
In 1963 wordt de Amerikaanse president John F Kennedy doodgeschoten tijdens een rondrit in zijn open limousine in Dallas. Hij was net geen drie jaar president. Hij blijft vereeuwigd als de president die bekendmaakte dat de eerste mens op de maan een Amerikaan zal zijn en dat die ook veilig naar de aarde zal terugkeren. Voorts blijven ook de Cubacrisis, zijn poging om de wapenwedloop te stoppen en uiteraard de Vietnamoorlog aan zijn naam verbonden. President Kennedy werd 46.
22 november is in 1980 de sterfdag van Mae West. De actrice werd bekend met haar suggestieve en seksueel getinte dialogen op het randje van de censuur van de jaren dertig. Een bekende oneliner van haar was Is that a gun in your pocket or are you just glad to see me? Kunstenaar Salvador Dali vereeuwigde haar wulpse mond in een zitbank gemaakt in de vorm van twee rode lippen. De soldaten daarentegen noemden hun opblaasbare reddingsvesten “Mae Wests” omdat die deden denken aan haar boezem.
Mike Tyson wordt vandaag in 1986 de jongste kampioen zwaargewicht. Hij was 20.
Er wordt filmgeschiedenis geschreven op 22 november 1995: Toy Story is de allereerste tekenfilm die een volledig computer-geanimeerde bioscoopspeelfilm is. De twee hoofdfiguren waren Buzz Lightyear en cowboy Woody. Voor de première in ons land was het nog wachten tot na de winter, eind maart 1996. De liedjes in de Vlaamse versie werden ingezongen door Arno. In de originele versie was dat Randy Newman.
Benidorm Bastards wint als eerste Vlaamse tv-programma de ‘International Emmy Award’ voor de Best Comedy in 2011. Het programma volgde het concept van de verborgen camera met dat verschil dat de cast bestond uit bejaarden. Ze trokken de straat op met de missie jongeren bij de neus te nemen.
In 2021 wordt Bart De Pauw veroordeeld tot een half jaar cel met uitstel voor belaging en elektronische overlast van vijf vrouwen. Meer hierover maandag in een nieuwe TM.
Do23nov
In 2016 is Andrew Sachs overleden. I know nothing, de Spaanse ober Emanuel in de komische tv-serie Fawlty Towers. Andrew Sachs was niet van Spanje afkomstig, want hij werd geboren in Berlijn. Toen hij acht was, verhuisde het gezin naar Engeland op de vlucht voor het Nazi-regime.
Koning Albert ll weigert het ontslag van formateur Di Rupo vandaag in 2011. Vandaag in 2011 waren we één jaar en vijf maanden na de verkiezing en was er nog altijd geen regering. Dat duurde dan uiteindelijk maar drie dagen meer tot 26 november 2011. Op sinterklaasdag, 6 december 2011, legde de regering-Di Rupo dan de eed af. De formatie had uiteindelijk 541 dagen geduurd en werd in die hele tijd bestuurd door de regering-Leterme II in lopende zaken. De formatie werd erkend door het Guinness Book of Records als de langste formatie aller tijden.
Schrijver Roald Dahl overlijdt aan leukemie in 1990. Zijn meest bekende jeugdboek is De GVR, de Grote Vriendelijke Reus, dat ook verfilmd is en bewerkt voor toneel.
In 1965 overlijdt koningin Elisabeth van België. Ze werd 89. Zij was de derde koningin van ons land en de echtgenote van de verongelukte koning Albert I, 31 jaar eerder, in 1934. Ze was zeer kunstminnend: ze beeldhouwde en speelde viool. De Koningin Elisabethwedstrijd is naar haar genoemd. Dat is een jaarlijkse wedstrijd afwisselend voor piano, viool en zang. Volgend jaar (2024) is dat voor viool.
De eerste aflevering van de populaire tv-serie Doctor Who is te zien op de BBC in 1963, vandaag dus exact 60 jaar geleden. De science-ficton-serie met de tijdreiziger bestaat nog altijd. 15 acteurs hebben de rol van Doctor Who al mogen vertolken. Jodie Whittaker was de eerste vrouwelijke Doctor Who. Ncuti Gatwa is de huidige Doctor Who en de eerste gekleurde.
Eén jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog begint vandaag in 1946 de Eerste Indo-Chinese Oorlog. Die was de voorloper van de Vietnamoorlog. Het waren Franse oorlogsschepen die begonnen met het bombarderen van de havenstad Haiphong in Vietnam. De eigenlijke Vietnamoorlog begon dan 9 jaar later, in 1955, en duurde 20 jaar.
Morgen is het exact 60 jaar geleden, in 1963, dat in Dallas Lee Harvey Oswald live op tv wordt doodgeschoten. Oswald was de vermoedelijke dader van de moord op de Amerikaanse president Kennedy twee dagen eerder. Meer hierover morgen in een nieuwe TM.
Ma24nov
De Britse bioloog Charles Darwin publiceert in 1859 zijn boek ‘De Oorsprong der Soorten’. Zijn evolutietheorie stelt dat al het leven op aarde een gemeenschappelijke afstamming heeft én dat natuurlijke selectie het belangrijkste mechanisme is voor evolutie, het voortbestaan van de soorten dus. De natuurlijke selectie gebeurt niet op basis van de sterkste, maar wel op basis van zich het best kunnen aanpassen aan veranderingen. Zo passen bacteriën zich het gemakkelijkst aan.
Op 24 november 1923 begint Radio Bruxelles. Deze allereerste Belgische radio-omroep veranderde een maand later al in Radio Belgique. De Franstalige zender was een realisatie van een fabrikant in radiotoestellen. Drie jaar later, in 1926, werd het eerste radiojournaal uitgezonden, wat door de kranten als concurrentie werd beschouwd. Nog eens vier jaar later, in 1930, ging het radiostation failliet en werd de apparatuur, maar vooral de manschappen, ingezet voor de oprichting van het NIR, wat nu de vrt is.
Het is voorpaginanieuws op 24 november 1963. In het politiekantoor in Dallas wordt Lee Harvey Oswald live op tv doodgeschoten door nachtclubuitbater Jack Ruby. Oswald was de vermoedelijke dader van de moord op de Amerikaanse president Kennedy twee dagen eerder én de moord op een politieagent driekwartier na Kennedy.
Kolonel Mobutu Sese Seko grijpt de macht in Congo in 1965, vandaag 60 jaar geleden. Zijn eerste staatsgreep van vijf jaar eerder was mislukt. Mobutu leidde Congo en daarna Zaïre een kwarteeuw lang als een dictator.
In 1991 is 24 november een zondag. Op die dag vonden in ons land de federale verkiezing plaats. Die ging de geschiedenis in als Zwarte Zondag. Het was de eerste keer in ons land dat een extreemrechtse partij, nl Het Vlaams Blok, nu Vlaams Belang, een enorme sprong vooruit maakte. In de verkiezingscampagne van 1991 gebruikte het Vlaams Blok gele bokshandschoenen. De federale verkiezing leidde tot het einde van premier Wilfried Martens van de CD&V én ook tot het ontstaan van het cordon sanitair.
Twee voetballegendes overlijden op 25 november. In 2020 is dat Argentijn Diego Maradona en in 2005 is dat Noord-Ier George Best. Dat is voor morgen in een nieuwe TM.
Di25nov
In 2021 wordt Bart De Pauw veroordeeld tot een half jaar cel met uitstel voor belaging en elektronische overlast van vijf vrouwen. Vijf jaar eerder, in 2017, werd hij op staande voet door de vrt aan de deur gezet, wegens het sturen van duizenden ongepaste sms’en naar meerdere vrouwen. Bij de bekende namen ging het onder meer om de acteurs Maaike Cafmeyer, Liesa Naert en Lize Feryn, maar van deze drie kreeg alleen Liesa Naert gelijk van de rechter.
Vandaag vijf jaar geleden, in 2020, is de Argentijnse voetballegende Diego Maradona overleden aan een hartstilstand. Op het WK in 1986 was hij dé vedette die Argentinië naar de wereldtitel leidde. Op het WK van 1994, werd hij na twee wedstrijden naar huis gestuurd, nadat hij positief testte op de drug efedrine. Van 2008 tot en met 2010 was Diego Maradona bondscoach van het Argentijns voetbalelftal. Hij werd 60.
We blijven nog even bij voetbal, want vandaag 20 jaar geleden, op 25 november 2005, overlijdt de Noord-Ierse voetballegende George Best. Dribbelen was zijn specialiteit. Manchester United werd met hem twee keer kampioen van Engeland en in 1968 won de club de Europacup I. George Best was echter ook berucht voor zijn levensstijl met veel drank, vrouwen en sportauto’s. Daarom werd hij na tien jaar bij Manchester United ontslagen en begon hij een zwerftocht langs verschillende voetbalclubs wereldwijd. Eind 1984 kreeg hij drie maanden gevangenisstraf voor het rijden onder invloed en het beledigen van een politieagent. En in 2004 werd hij nog eens veroordeeld voor rijden onder invloed. Het was kort na dat rijverbod dat hij overleed aan meerdere infecties in een ziekenhuis in London. George Best werd 59.
We ronden deze TM af met theater, want in 1952 gaat The Mousetrap in première in London. Het detectiveverhaal van Agatha Christie wordt nog alle dagen opgevoerd in London en is daarmee de langstlopende theatervoorstelling ter wereld, dit jaar dus al 73 jaar. In het testament van Agatha Christie staat dat het stuk niet mag worden verfilmd, zolang de voorstellingen in London lopen.
John Lennon geeft zijn medaille van ridder terug aan de queen in 1969. Dat is voor morgen in een nieuwe TM. Mijn naam is DV. Graag tot morgen.
Wo26nov
In 2019 stelt de paus de abt van de trappistenabdij van Orval aan als de nieuwe bisschop van Oost-Vlaanderen. Lode Van Hecke was de eerste monnik in ons land die bisschop werd. De 69-jarige Lode Van Hecke kwam in de plaats van de 78-jarige Luc Van Looy die met pensioen ging. De nieuwe bisschop was geen onbekende in Rome. Hij was er twee jaar secretaris van de abt-generaal van de cisterciënzerorde, waartoe de trappisten behoren. Omdat Lode Van Hecke dit jaar (2025) 75 werd, diende hij zijn ontslag in. De paus heeft zijn ontslag op 30 juni van dit jaar (2025) aanvaard. Totdat er een nieuwe paus wordt benoemd, neemt vicaris-generaal Joris De Jonghe de taken van bisschop waar.
In 2018 is schrijver Luc Deflo overleden aan pancreaskanker. Hij schreef thrillers die meer handelden over waarom iemand een misdaad begaat, dan wel de vraag te stellen wie het nu eigenlijk gedaan heeft. In 2008 ontving hij de Hercule Poirotprijs voor zijn boek Pitbull. In 20 jaar tijd schreef hij 40 boeken. Luc Deflo werd 60.
Vandaag 15 jaar geleden, in 2010, slagen wetenschappers erin om het universum te reconstrueren, zoals het was enkele ogenblikken na de oerknal. De reconstructie van de oerknal zelf werd enkele maanden eerder al, ook in 2010, gereconstrueerd. Beide reconstructies vonden plaats in het CERN in Genève in de 27 km lange en 100 meter diepe tunnel van de ondergrondse deeltjesversneller. De oerknal staat voor het ontstaan van ons heelal 13,8 miljard jaar geleden.
In 1969 lezen we in de krant dat John Lennon zijn medaille van ridder teruggeeft aan de queen. The Beatle deed dit uit protest tegen de steun die het Verenigd Koninkrijk gaf aan Amerika in de Vietnamoorlog én de rol van het Verenigd Koninkrijk in Biafra, dat toen nog een onafhankelijke staat was, nu is dat Nigeria. John Lennon voegde er nog aan toe dat hij zijn medaille ook teruggaf aan de queen, wegens de slechte notering van zijn nummer Cold Turkey in de Britse hitparade. Dat laatste was als grap bedoeld natuurlijk.
In 1895 ondertekent de Zweedse chemicus Alfred Nobel zijn testament, morgen dus exact 130 jaar geleden. Wie was die man die zijn naam schonk aan de Nobelprijzen? Dat is voor morgen in een nieuwe TM.
Do27nov
Vandaag in 2011 hebben we eindelijk bijna een regering. Na meer dan 500 dagen onderhandelen, wordt na een marathonzitting van 18 uur de begroting voorgesteld. Di Rupo had een week eerder zijn ontslag als formateur ingediend, maar de koning weigerde dit. Op sinterklaasdag, in 2011, had ons land dan eindelijk opnieuw een regering met Di Rupo als eerste minister na een formatie van 541 dagen. Ze is trouwens erkend door het Guinness Book of Records als de langste formatie aller tijden.
Uit beelden van de ruimtetelescoop Hubble, in 2001, blijkt dat er op de planeet Osiris water en zuurstof is. De planeet vertoont ook een blauwe staart van waterstof. En water betekent leven, buitenaards leven dus. Verhuizen naar Osiris is echter geen optie. De planeet ligt op meer dan 150 lichtjaar van ons.
Guido Gezelle overlijdt vandaag in 1899. De priester-dichter was een romanticus met als thema’s: natuur, vriendschap en dood. O ’t ruischen van het ranke riet, ‘Moederke’ en ‘Het Schrijverke’ zijn slechts drie van zijn bekendste werken. Na zijn dood werden 150 000 papierkes gevonden met woordverklaringen uit verschillende dialecten. Guido Gezelle was de oom van schrijver Stijn Streuvels. Guido Gezelle werd 69.
130 jaar geleden, vandaag in 1895, ondertekent de Zweedse chemicus Alfred Nobel in Parijs zijn testament. Daarin schonk hij zijn hele vermogen aan de prijs met zijn naam. De Nobelprijzen zijn bestemd voor zij die in het afgelopen jaar aan de mensheid het grootste nut hebben verschaft. Zo staat het letterlijk in zijn testament. Een jaar later, in 1896, overleed Alfred Nobel.
Op 27 november 1888 wordt in het Belgisch parlement voor het eerst een Nederlandstalige speech gegeven. Dan is ons land al 57 jaar onafhankelijk, sinds 1830. Frans was dan de taal van het parlement. De eerste Nederlandse toespraak was van advokaat Edward Coremans van de Antwerpse Katholieke Meetingpartij. Coremans lag trouwens aan de basis van verschillende taalwetten in ons land.
Morgen is er opnieuw een TM. Dan is het precies een kwarteeuw geleden, op 28 november van het jaar 2000, dat Nederland als eerste land in de wereld euthanasie toelaat. Mijn naam is DV. Graag tot morgen.
Vr28nov
Vandaag in 2023 vindt de allereerste commerciële passagiersvlucht plaats die volledig op biobrandstof vliegt, zonder aanvulling van fossiele kerosine. Dat was de trans-Atlantische passagiersvlucht van Londen Heathrow naar New York JFK met Boeing 787-9 Dreamliner van Virgin Atlantic. De brandstof van het vliegtuig was 100% biobrandstof, bestaande uit 88% afvalvetten en 12% resten van maïsproductie. Het voordeel is dat het gebruikt kan worden in bestaande vliegtuigmotoren. De allereerste commerciële passagiersvlucht met 100% biobrandstof van vandaag in 2023 toont aan dat duurzaam vliegen technisch wel mogelijk is.
Op 28 november van het jaar 2000 stemt het Nederlandse parlement in met een wetsvoorstel om euthanasie toe te laten onder bepaalde voorwaarden. Nederland was daarmee het eerste land ter wereld waar hulp bij levensbeëindiging, onder bepaalde voorwaarden, niet meer strafbaar was. Ons land was het tweede land in de wereld, twee jaar later, in 2002.
De eerste vrouwelijke Britse premier, Margareth Thatcher, biedt 35 jaar geleden, vandaag in 1990, haar ontslag aan bij Queen Elisabeth. Een dag eerder was de minister van financiën, John Major, door haar Conservatieve Partij aangeduid als de nieuwe premier. De Iron Lady, zoals ze werd genoemd, trad af na rellen over de invoering van de poll taks. Dat was een inkomens-onafhankelijke belasting. De Conservatieve Partij van premier Margareth Thatcher zag het niet meer zitten met haar. Ze besloot dan maar de eer aan zichzelf te houden en af te treden. 11,5 jaar was ze eerste minister.
Het Nasa-lanceerplatform Cape Canaveral in Florida heet vanaf vandaag in 1963 Cape Kennedy. De nieuwe naam kwam er een week na de moord op president Kennedy. Hij blijft vereeuwigd als de president die bekendmaakte dat de eerste mens op de maan een Amerikaan zal zijn, dat die veilig zal terugkeren en dat dit zal gebeuren nog voor het eind van de jaren zestig. In de zomer van 1969 zette Neil Armstrong dan als eerste mens voet op de maan.
De voorrang aan rechts is vanaf 1 december 1961 een nieuwe verkeersregel. Dat is voor maandag in een nieuwe TM.
Vr29nov
In 2018 wordt reggaemuziek officieel erkend als ‘cultuureel werelderfgoed’. Volgens de Unesco leverde reggae een belangrijke bijdrage aan de internationale bewustwording om zich via liefde en menselijkheid, te verzetten tegen onrecht en onderdrukking. Reggae ontstond na 1930 bij de afstammelingen van de Afrikaanse en Indiase slaven op Jamaïca. De grootste reggae-hit ooit is “No woman no cry” van Bob Marley, wat een ode is aan de kracht van de Jamaicaanse vrouwen uit de sloppenwijken. Reggae beïnvloedde latere muziekgenres zoals de ska, dub, rap en hiphop.
Vandaag exact tien jaar geleden, in 2014, is Luc De Vos overleden. Zijn overlijden was heel plots op de 14e verjaardag van zijn zoon. Naast zijn vele bekende liedjes met de groep Gorki schreef De Vos ook acht boeken. Hij blijft toch voor altijd vereeuwigd in zijn liedjes, zoals Anja, Lieve kleine piranha en Mia. Luc De Vos werd 52.
In 2001 is Georges Harrison van The Beatles overleden aan keelkanker. Hij werd 58. George Harrison schreef, net als Lennon en McCartney, òòk nummers voor The Beatles. Zijn meest bekende Beatles-hit was ‘Here comes the sun’, zijn mooiste was ‘When my guitar gently weeps’ met Eric Clapton als gelegenheidsgitarist bij The Beatles. Daarna schreef Harrison nog ‘Something’. Ook nà The Beatles schreef hij enkele evergreens bijeen, zoals ‘My Sweet Lord’, ‘What is life’, ‘All those years ago’ en het kerstlied ‘Ding Dong, Ding Dong’.
Cary Grant overlijdt vandaag in 1986. Zijn naam blijft vereeuwigd aan enkele Hitchcock-films. Cary Grant werd gevraagd als de allereerste James Bond. Maar de dan 57-jarige acteur vond zichzelf al te oud voor die rol. Sean Connery deed het dan maar.
29 november is de sterfdag van actrice Natalie Wood in 1981. De rol van Maria in de film West Side Story maakte haar wereldberoemd. Natalie Wood werd 43.
In 1947 besluit de Verenigde Naties om Palestina te verdelen tussen Arabieren en Joden. En exact 65 jaar later, vandaag in 2012, erkent de Verenigde Naties nagenoeg unaniem Palestina als waarnemend niet-lidstaat. Of anders gezegd: de VN erkent Palestina als een soevereine staat.
Maandag is het precies vijf jaar geleden, op 2 december 2019, dat Michel Lelièvre vroegtijdig vrijkomt onder voorwaarden. De handlanger van Marc Dutroux kreeg 25 jaar cel voor onder meer foltering en opsluiting van vier meisjes. Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van 2 december hoor je maandag in een nieuwe TM.
Do30nov
Het is breaking news op de Franse tv, radio en nieuwssites vandaag een jaar geleden (2022): het Franse stokbrood, de baguette, is cultureel werelderfgoed. Dat heeft de VN-organisatie Unesco besloten. De organisatie prijst niet alleen het broodje op zich en de ingrediënten ervan, maar ook de cultuur en de levenstijl dat samen gaat met het Franse stokbrood.
In 2021 is de Brusselse zanger Lange Jojo overleden. Grand Jojo was tweetalig, praatte Brussels, maar zong het meest in het Frans. ‘Chef, un petit verre, on a soif’ en ‘Jules César’ zijn zijn meest bekende. Ook eerde hij, als supporter van Anderlecht, de ploeg met het lied Anderlecht Champion. Lange Jojo werd 85.
Nelly Byl, tekstschrijfster van Will Tura en ook nog wat andere Vlaamse artiesten, is vandaag in 2011 overleden. Ze werd 92.
Vandaag in 1994 sluit Boelwerf in Temse definitief de deuren wegens faillissement. Daarmee kwam een einde aan een stuk vaderlandse geschiedenis, want met de sluiting van de scheepswerf kwam een einde aan de industriële bouw van zeeschepen in ons land. Meer dan 1000 werknemers stonden op straat.
In 1982 brengt Michael Jackson zijn best verkochte LP op de markt. Thriller telde maar liefst zeven singles. Vier nummers schreef Michael Jackson zelf. De muziek was grotendeels het werk van drie muzikanten van de groep Toto. De eerste videoclip-tv-zender MTV weigerde Thriller uit te zenden, omdat Michael Jackson geen blanke man was. Maar wegens het grote succes moest MTV dan toch plooien.
In 1922 wordt de auteursvereniging Sabam opgericht. Het was componist Emiel Hullebroeck, leraar van de rijksnormaalschool in Gent, die het initiatief nam. In 2011 nam het tv-programma Basta op Eén de werking van Sabam op de korrel. In die uitzending kwam aan het licht dat SABAM onterecht geld inde. Sabam betaalde dit na de uitzending terug.
Op 1 december 1934 gaat de eerste Belgische bioscoopfilm in de Vlaamse taal met geluid in première, nl. De Witte, gebaseerd op het gelijknamige verhaal van Ernest Claes. Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van de kranten en de journaals van de eerste dag van december hoor je morgen in een nieuwe TM.