Ma1dec
Vandaag 495 jaar geleden, op 1 december 1530, overlijdt Margaretha van Oostenrijk. Zij was de tante van Keizer Karel die ze ook opvoedde. De moeder van Keizer Karel was Johanna de Waanzinnige, de schoonzus van Margaretha van Oostenrijk. Door Margaretha van Oostenrijk was Mechelen 23 jaar de politieke hoofdstad van de Habsburgse Nederlanden. Nu is Mechelen alleen nog de kerkelijke hoofdstad van ons land, waar het aartsbisschoppelijk paleis staat en waar het hoofd van de katholieke kerk in ons land, Luc Terlinden, woont en werkt. Het standbeeld van Margaretha van Oostenrijk staat voor de St-Romboutskathedraal in Mechelen.
De Witte is de eerste bekende Belgische bioscoopfilm met geluid die vandaag in 1934 in première gaat. Het was een zwart-wit-film gebaseerd op het gelijknamige verhaal van Ernest Claes. Een jaar na het overlijden van Claes, kwam er in 1969 de tv-serie ‘Wij, Heren van Zichem’ over drie van zijn verhalen, nl. Het leven van Herman Coene, Het Kosthuis Fien Jansens en De Witte. In 1980 maakte Robbe De Hert de kleurenversie van de bioscoopfilm ‘De Witte van Sichem’.
De voorrang aan rechts is vanaf 1 december 1961 een nieuwe verkeersregel. En die is duidelijk: als er géén verkeersbord staat op jouw weg en er zijn geen verkeerslichten of een agent die het verkeer regelt, heeft het voertuig dat van rechts komt, voorrang. De voorrang aan rechts kan ook met een verkeersbord worden aangeduid.
De Gentse acteur en auteur Romain Deconinck is vandaag overleden in 1994. Hij was bekend als regisseur van Slisse & Cesar en De Kolderbrigade, waarin hij zelf ook de hoofdrol speelde samen met Gaston & Leo én zijn derde vrouw Yvonne Delcour, Adrie in De Kolderbrigade. Op tv vertolkte hij ook Titten in de ‘Filosoof van Hagen’. In de Urbanusfilm Koko Flanel was hij de vader van Urbanus. Romain Deconinck was ook auteur van verschillende toneelstukken, zoals ‘Mannen met Baarden’.
De Nederlandse wielrenster Annemiek van Vleuten krijgt de Velo d’Or, vandaag in 2022. Dat is de prijs voor de beste renster van het voorbije jaar. In dat jaar, 2022, was zij eerste in Luik-Bastenaken-Luik, de Ronde van Italië en de Ronde van Frankrijk. Ze werd bovendien ook in 2022 wereldkampioen.
Op 2 december 2019 is Michel Lelièvre vroegtijdig vrij. Hij was de gewezen handlanger van Marc Dutroux. Dat is voor morgen in een nieuwe TM.
Di2dec
In 2020 is acteur Ludo Busschots overleden, vandaag dus vijf jaar geleden. Op het scherm was hij bekend van onder meer de tv-reeksen Willem van Oranje, Alfa Papa Tango, Stille Waters en Windkracht 10, waarin hij de rol van de licht arrogante Flight Engineer, Patrick Adams, vertolkte. In 2010 maakte hij een zware depressie door. Ludo Busschots werd 64.
Op 2 december 2019 is Michel Lelièvre vroegtijdig vrij onder voorwaarden. De gewezen handlanger van Marc Dutroux kreeg 15 jaar eerder, in 2004, 25 jaar cel voor onder meer foltering en opsluiting van vier meisjes. Twee van hen, An Marchal en Eefje Lambrecks, overleefden de gruwel niet. Lelièvre zat 23 jaar in de cel, voorhechtenis inbegrepen.
In 1994 wordt in ons land de alcoholgrens verstrengd van 0,8 promille naar 0,5. Voor beroepschauffeurs staat de limiet sinds 2015 op 0,2 promille wat eigenlijk een nultolerantie is. Dronkenschap achter het stuur werd strafbaar in 1939. In 1958 werd de wettelijke alcoholgrens en de bloedproef verplicht. Bij de invoering van het rijbewijs in 1963 werd ook de mogelijkheid van intrekking voorzien. De promillegrens werd in 1975 verlaagd tot 0,8‰ en dus vandaag in 1994 tot 0,5‰.
In 1994 zinkt het Italiaanse cruiseschip Achille Lauro na een brand die al twee dagen duurt. 579 opvarenden konden het schip verlaten. Voor twee Britten en twee Nederlanders kwam alle hulp te laat. De Achille Lauro raakte bekend door de Palestijnse kaping in 1985, waarbij de Amerikaanse jood Leon Klinkhoffer werd doodgeschoten en in zijn rolstoel overboord werd gegooid.
In 1594 overlijdt de Vlaamse cartograaf Gerardus Mercator. Hij paste als eerste een hoekgetrouwe kaartprojectie toe, wat nu de mercatorprojectie wordt genoemd. Google Maps bijvoorbeeld gebruikt de Mercatorprojectie. Mercator introduceerde ook het woord atlas. Gerardus Mercator heeft een standbeeld in Rupelmonde.
Op 3 december 1967 vindt de eerste geslaagde harttransplantatie plaats door de Zuid-Afrikaanse chirurg Christiaan Barnard. Meer hierover morgen in een nieuwe TM.
Wo3dec
Precies 60 jaar geleden, vandaag in 1965, komt het album Rubber Soul van The Beatles op de markt. Het vormde de overgang van de brave Beatles met pak en das, naar The Beatles van Sergeant Pepper’s Lonely Hearts Club Band met lange haren en snor al dan niet met baard. Op de lp Rubber Soul staan nummers zoals Michelle, Drive my car, Norwegian Wood, Girl en In my life.
Op 3 december 1967 vindt de eerste geslaagde harttransplantatie plaats. Het was de Zuid-Afrikaanse chirurg Christiaan Barnard die de operatie uitvoerde in Kaapstad. Een man van 55 kreeg het hart van iemand die om het leven was gekomen bij een auto-ongeluk. De man met het nieuwe hart overleed aan een longontsteking 18 dagen na de operatie. Voor de wetenschap in 1967 was dit toch al een prestatie te noemen.
Op 3 december 1984 sterven meer dan 6000 mensen in Bhopal in India door een lek in het pesticide-bedrijf Union Carbide. De dag zelf al stierven meer dan 2000 mensen van de gifwolk. Door een menselijke fout ontsnapte 40 ton van een giftig product. Een afsluiter was tijdens een routineklus bij het schoonmaken van leidingen niet goed dichtgedraaid. Volgens het bedrijf was terrorisme en industriële sabotage de schuld van de ramp. In 1989, vijf jaar na de ramp, werd een schikking overeengekomen, waarin Union Carbide 470 miljoen dollar schadevergoeding betaalde.
De Britse technicus en programmeur Neil Papworth verstuurt vanop zijn computer de allereerste sms. De 22-jarige man stuurde de vroege kerst-boodschap ‘Merry Christmas’ naar zijn baas vandaag in 1992. En daarmee was de allereerste sms geboren.
Bij een uitbarsting van de Marapi-vulkaan op Sumatra in Indonesië, sterven elf bergbeklimmers vandaag in 2023. 49 bergbeklimmers konden gered worden weliswaar met zware brandwonden. Twee dagen later werd bekend dat het dodental was opgelopen tot 22. De Marapi is de meest actieve vulkaan van West-Sumatra. De naam betekent immers Vuurberg.
Op 4 december 1999 traden kroonprins Filip en jonkvrouw Mathilde in het huwelijk. Dat is voor morgen in een nieuwe TM.
Do4dec
Vandaag tien jaar geleden, in 2015, overlijdt 7-voudig wereldkampioen veldrijden Erik De Vlaeminck, de jongere broer van Roger De Vlaeminck. Erik De Vlaeminck was vier keer Belgisch kampioen veldrijden. Hij werd 70.
Op 4 december 1999 treden kroonprins Filip en jonkvrouw Mathilde in het huwelijk. Op het huwelijk droeg ze de kanten sluier van haar schoonmoeder koningin Paola. Haar huwelijksboeket schonk ze als devotiegeschenk aan Onze-Lieve-Vrouw van Halle. Zowel Filip als Mathilde hebben een voornaam die je zowel in het Nederlands als in het Frans kan uitspreken. Zij is onze eerste koningin die in België geboren is.
In 1953 is het op 4 december behoorlijk warm met 17°C op de thermometer.
In 1952 vallen in London op 4 december voor het eerst doden door een combinatie van rook en mist in de stad. Sindsdien spreekt men van smog.
Het Vaticaan keurt de periodieke onthouding goed als de enige manier voor anticonceptie en geboortebeperking. We leze en schrijve 4 december 1930, dag op dag 95 jaar geleden. In zijn eenvoudigste vorm bestaat periodieke onthouding erin de dagen vanaf het begin van de menstruatie te tellen om zo het begin van de vruchtbare periode in te schatten. Deze zogenaamde kalendermethode is uiteraard relatief onbetrouwbaar.
Op 4 december 1918 ligt het eerste nummer van de krant De Standaard in de winkel. De krant vond zijn wortels in de Eerste Wereldoorlog. Het werd opgericht in mei 1914, maar door de Duitse bezetting in de Eerste Wereldoorlog verscheen de eerste krant pas 4,5 jaar later, op woensdag 4 december 1918. De geschiedenis van de krant is verbonden met de Vlaamse Beweging van die tijd.
En in 1917 ligt in ons land een witte laag sneeuw. In Bokrijk is die 28 cm dik. In de Ardennen is die zelfs 40 cm.
In 2022 begint eindelijk, na uitstel, het assisenproces tegen tien verdachten van de terroristische aanslagen op Brussels Airport en het metrostation van Maalbeek. Meer hierover morgen in een nieuwe TM.
Vr5dec
In 2022 begint het assisenproces tegen tien verdachten van de terroristische aanslagen op Brussels Airport en het metrostation van Maalbeek van 22 maart 2016. Het proces had drie maanden eerder al moeten beginnen, maar werd uitgesteld, omdat de beschuldigden niet wilden verhoord worden in individuele glazen boxen. Negen maanden later, op 15 september in 2023, kregen drie beschuldigden levenslang, kreeg Mohamed Abrini -de man met het hoedje- 30 jaar cel, en nog twee anderen 20 en 10 jaar. Twee beschuldigden kregen geen bijkomende straf, waaronder Salah Abdeslam. Hij kreeg eerder al levenslang voor de aanslagen in Parijs.
In 2014 overlijdt koningin Fabiola Mora y Aragon. De Spaanse gravin trouwde met koning Boudewijn in 1960. Zij werd dan de vijfde koningin van ons land. Fabiola was enkele keren zwanger. Toch bleef het koningspaar kinderloos. Ze schreef twaalf sprookjes in het Spaans, in het Nederlands vertaald als De twaalf wonderlijke sprookjes van Koningin Fabiola. De attractie ‘De Indische Waterlelies’ in de Efteling is een van de twaalf sprookjes. Koningin Fabiola werd 86.
Vandaag in 2013 overlijdt Nelson Mandela, gewezen president van Zuid-Afrika en nobelprijswinnaar voor de vrede. In 1963 werd hij opgepakt en kreeg hij een levenslange gevangenisstraf. In 1990 kwam hij vrij. Zijn levenlang streed hij tegen het apartheidsregime in zijn land.
25 jaar na de split van The Beatles brengen, de dan nog drie levende Beatles, de single ‘Free as a Bird’ uit in 1995, vandaag 30 jaar geleden. Ze hadden het nummer een jaar eerder opgenomen in de studio van Paul McCartney in London. Ze gebruikten daarbij de stem van John Lennon uit een demo-opname van drie jaar voor zijn overlijden.
Tweevoudig winnaar van De Ronde van Frankrijk en winnaar van Parijs-Roubaix, Sylvère Maes, overlijdt in 1966. Hij werd 57.
5 december 1791 is de sterfdag van Wolfgang Amadeus Mozart. Hij was een wonderkind dat op uitzonderlijk jonge leeftijd viool, klavecimbel en orgel speelde en kwalitatief hoogstaand werk componeerde. Hij was een veelzijdig componist. Samen met Bach en Beethoven wordt hij beschouwd als dé componist die nieuwe muzikale concepten bedacht en een invloed uitoefende op vele componisten. Amadeus Mozart werd 35.
Maandag is het dag op dag 45 jaar geleden, in 1980, dat John Lennon werd doodgeschoten. Dat is voor maandag in een nieuwe TM.
Vr6dec
Het Amerikaanse tijdschrift Time Magazine verkiest Taylor Swift tot ‘Person of the Year’ als enige soloartiest, ooit vandaag in 2023. De Amerikaanse zangeres kreeg die voor haar grote invloed en prestaties in de muziek- en entertainmentindustrie. In 2023 brak ze talloze records, vulde ze stadions met haar Eras Tour en bracht ze meerdere nummer 1 albums uit. Haar vermogen om kunst en gewiekstheid als zakenvrouw samen te brengen, was een meerwaarde voor de titel ‘Person of the Year’. De winnaar kan een persoon, groep, idee, plaats of machine zijn die ‘for better or for worse’ de meeste invloed heeft gehad op het afgelopen jaar.
In 2011 vindt Elio Di Rupo in zijn schoentje een nieuwe regering. Na een recordformatie van 541 dagen hebben we eindelijk weer een federale regering. Het was niet alleen een record voor ons land, maar ook voor Europa en zelfs wereldwijd. Bijgevolg staat ons land vermeld in het Guiness Book of Records. En het meest verrassende was nog in dat anderhalf jaar, dat de burger nauwelijks last ondervond van een land zonder federale regering.
De gewezen doelman en bondscoach Raymond Goethals is overleden in 2004, vandaag 20 jaar geleden. Op zijn palmares staat ook trainer van Standaard Luik, Anderlecht en Olympique Marseille. Goethals was bij het grote publiek bekend voor zijn sappig Brussels dialect. Hij raakte ook een paar keer betrokken bij omkoopschandalen.
Op sinterklaasdag in 1989 heeft vrt-omroeper Gert Verhulst een hondje mee in de studio om de kinderprogramma’s aan te kondigen. De stem van Samson was de poppenspeler Danny Verbiest. Vandaag 35 jaar geleden. En the rest is history.
Ook op 6 december, maar dan wel in 1988, is zanger Roy Orbison overleden. Zijn naam blijft vereeuwigd aan de evergreens Pretty Woman, Only the Lonely en You got it.
In 1953 is het behoorlijk warm met 15°C in de Ardennen. En hopelijk hadden de sint en toen nog zwarte pieten in 1933 anti-slips aan, want dan vriest het -10°C.
Op sinterklaasdag in 1941 trouwt koning Leopold 3de met prinses van Retie, Lilian Baels. Het kerkelijk huwelijk vond voor het burgerlijk huwelijk plaats. Dat gebeurde snel en discreet op een geheime plaats. Het huwelijk was immers controversieel, onder meer wegens het plotse overlijden van koningin Astrid. Het burgerlijk huwelijk tussen weduwnaar Leopold en Lilian Baels volgde later, op 11 december 1941, om de wettelijke formaliteiten te vervullen.
Maandag tijdreizen we onder meer naar het jaar 425 als de KU Leuven wordt opgericht. Dat is voor maandag in een nieuwe TM.
Do7dec
In 1941 bombardeert Japan de Amerikaanse marinebasis Pearl Harbor op Hawai. Drie weken eerder had de Amerikaanse ambassadeur in Japan, het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken hiervan verwittigd. Maar de telegram werd niet au-sérieux genomen. Toch zei Amerika verrast te zijn toen de Japanners vandaag in 1941 aanvielen. Door die zogenaamde verrassingsaanval kwam Amerika in de Tweede Wereldoorlog terecht. De aanval van Japan was bedoeld om het grootste deel van de Amerikaanse vloot te vernietigen, zodat Japan vrij spel zou hebben in de Stille Oceaan. Bij de aanval kwamen 2402 Amerikanen om het leven. Aan de Japanse kant vielen slechts 65 slachtoffers. Uiteindelijk dropte Amerika vier jaar later, in 1945, twee atoombommen op Japan.
Op 7 december 1971 wordt het Vlaams Parlement opgericht. Het heette dan nog de Nederlandse Cultuurraad. Vanaf 1980 werd dat de Vlaamse Raad en vanaf 1996 het Vlaams Parlement. Het jaar daarvoor, in 1995, vond voor het eerst een eigen verkiezing plaats. Daarmee kwam een eind aan het dubbelmandaat, want de Vlamingen uit het federale parlement kregen een zitje in het Vlaams Parlement. De verkiezing voor het Vlaams Parlement is 5-jaarlijks en kan niet ontbonden worden. De volgende verkiezing vindt plaats in 2024.
Vandaag in 1972 vertrekken voor de laatste keer drie astronauten naar de maan. Het was ook de laatste keer dat de SaturnusV-raket werd gelanceerd. Met Apollo 17 reisden ook vijf muizen mee die na hun terugkomst op aarde het laboratorium ingingen. Apollo 17 nam tijdens de reis foto’s van de aarde. Die zijn tot op vandaag nog altijd de laatste foto’s van de aarde door mensen gefotografeerd vanuit de ruimte. Alle recentere opnames van de aarde zijn genomen door satellieten.
Nog nieuws van de Nasa in 1993, want dan repareren astronauten de ruimtetelescoop Hubble, vandaag dus precies 30 jaar geleden. Dat gebeurde aan een snelheid van 27 000 km/u ofwel 7 km/seconde. De dan gloednieuwe Hubble keek wat scheel en moest daarom een nieuwe lens krijgen. De restauratie duurde een paar dagen. Hubble heeft er intussen (2022) een grote broer bij, nl. de ruimtetelescoop James Webb.
Morgen hebben we onder meer een afspraak in 1980 als John Lennon wordt vermoord. Meer van dit hoor je morgen in een nieuwe TM.
Ma8dec
Vandaag in 1941 verklaren Amerika en Engeland de oorlog aan Japan. Dat had alles te maken met het bombardement van Japan op de Amerikaanse marinebasis Pearl Harbor op Hawaï. Drie weken eerder had de Amerikaanse ambassadeur in Japan, het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken hiervan verwittigd. Maar het telegram werd niet au-sérieux genomen. Toch zei Amerika verrast te zijn toen de Japanners aanvielen. Bij de aanval kwamen 2402 Amerikanen om het leven. Aan de Japanse kant vielen slechts 65 slachtoffers. De aanval van Japan was bedoeld om het grootste deel van de Amerikaanse vloot te vernietigen, zodat Japan vrij spel zou hebben in de Stille Oceaan. Uiteindelijk dropte Amerika vier jaar later, in 1945, twee atoombommen op Japan.
Dag op dag 45 jaar geleden, vandaag in 1980, wordt John Lennon doodgeschoten voor zijn huis aan het Dakota-gebouw in New York. Het motief van de moordenaar, Mark David Chapman, was bekend worden. Bij het verlaten van zijn huis signeerde John Lennon voor zijn moordenaar een exemplaar van zijn album Double Fantasy, terwijl een andere man hiervan een foto nam. ’s Avonds iets voor 11u, werd Lennon door Chapman neergeschoten met vier kogels. De moordenaar kreeg 20 jaar én levenslang. Hij zit nu al 45 jaar in de cel. De as van John Lennon werd uitgestrooid in Central Park waar nu Strawberry Fields memorial is. John Lennon werd 40.
In 1991 tekenen de leiders van Rusland, Wit-Rusland en Oekraïne, het Akkoord van Bialowieza. Daarmee kwam een einde aan 69 jaar Sovjet-Unie en begon het Gemenebest van Onafhankelijke Staten. De kernramp van Tsjernobyl in Oekraïne van vijf jaar eerder, in 1986, was het begin van het einde van de Sovjet-Unie, wegens geen beleid én bewust of onwetend geen of foute communicatie naar de bevolking.
John Glenn, de oudste astronaut in de ruimte ooit, overlijdt op 8 december 2016. Hij werd 95. Op zijn 77ste vloog hij nog mee met de Space Shuttle. Hij behoorde tot de allereerste zeven astronauten van de Nasa, de zogemaande Mercury Seven. John Glenn was de eerste Amerikaan in een baan om de aarde in 1962. Een jaar eerder, in 1961, was de Russische kosmonaut Joeri Gagarin de allereerste mens in de ruimte.
Morgen is het exact 600 jaar geleden, in het jaar 1425, dat de KU Leuven wordt opgericht. Dat is voor morgen in een nieuwe TM.
Di9dec
22 toeristen en gidsen komen om het leven en 25 anderen lopen zware brandwonden op. Dat is de trieste balans van de uitbarsting van de Whakaari-vulkaan op het White Island in Nieuw-Zeeland, vandaag in 2019. De toeristen en gidsen waren in de krater en rond de vulkaan op het moment van de uitbarsting. Twee lichamen, van een meisje van 17 en een man van 40, zijn niet meer teruggevonden. De eigenaar van het eiland, drie broers, werden veroordeeld, omdat die niet genoeg deden om de risico’s te beperken. Nog zes andere personen, onder meer van de touroperators, zijn ook schuldig bevonden.
Op 9 december 2012 is de Fyra de nieuwe hogesnelheidstrein tussen Brussel en Amsterdam. Maar vanaf dag één kreeg de Fyra af te rekenen met pannes. De internationale treindienst tussen Amsterdam en Brussel werd na amper 40 dagen stopgezet, wegens dagelijkse mankementen aan de software, maar ook door de koude. Eén treinstel verloor zelfs een bodemplaat. De NMBS kon de bestelling van de Fyra-treinstellen nog net annuleren.
Op 9 december 2010 krijgt Jim Morrison postuum excuses van de staat Florida, vandaag dus 15 jaar geleden. De zanger van The Doors heeft het niet meer geweten, want hij was dan al 39 jaar overleden. Tijdens een concert in Miami, op 1 maart 1969, werd Jim Morrison opgepakt voor exhibitionisme, schennis van de goede zeden en openbaar dronkenschap. Tijdens het concert zou hij onder meer zijn penis getoond hebben aan het publiek. Iets wat op geen enkele foto van het concert te zien is. Nog voor hij naar de gevangenis moest, stierf hij in zijn bad in 1971.
In 1991 wordt het Verdrag van Maastricht van kracht. De toenmalige Europese leiders zetten hiermee een grote stap in de Europese integratie. Het betekende immers het begin van de Europese Unie en van de euro.
9 december 1641 is de sterfdag van de Vlaamse schilder Antoon van Dyck. Hij portretteerde dikwijls mannen met korte, puntige baarden die in het Engels een Van Dike werden genoemd. Antoon van Dyck ligt begraven in St-Pauls Cathedral in Londen.
In het jaar 1425 wordt de KU Leuven opgericht, vandaag dus exact 600 jaar geleden. Nu is het de grootste Nederlandstalige universiteit van de Lage Landen. Severine Vermeire is sinds dit jaar rector van de KU Leuven. Ze is de eerste vrouwelijke rector in de geschiedenis van de KU Leuven.
Op 10 december 1865 overlijdt onze eerste koning Leopold I, morgen dus exact 160 jaar geleden. Dat is voor morgen in een nieuwe aflevering van de TM.
Wo10dec
Op 10 december 1865 overlijdt onze eerste koning Leopold I, vandaag dus precies 160 jaar geleden. Leopold van Saksen-Coburg-Gotha, zoals de koningstitel dan nog was, legde de eed af als allereerste koning van België op 21 juli 1831. Ons land was dan al één jaar onafhankelijk van Nederland. Zijn leven lang streed koning Leopold I om de Nederlanders buiten te houden. Hij wou van zijn klein landje een sterke staat maken. Onder zijn bewind kreeg ons land de eerste spoorlijn van Europa, nl. tussen Brussel en Mechelen. Zijn eerste vrouw én zoon stierven in het kraambed. Hij kwam die schok nooit helemaal te boven. In zijn tweede huwelijk met Louise-Marie van Orléans, een verstandshuwelijk trouwens, had hij drie zonen en een dochter, waaronder kroonprins Leopold II.
10 december 1896 is de sterfdag van de Zweedse chemicus en industrieel Alfred Nobel. Zijn bekendste uitvinding was het dynamiet, waardoor de mijnontginning een minder zware arbeid werd. Hij had wel nooit gedacht dat zijn uitvinding ook als wapen kon worden gebruikt. Daarom wou hij het goed maken door zijn kapitaal te besteden aan de nobelprijzen. De eerste prijzen kwamen er pas vijf jaar na zijn overlijden. De Duitse natuurkundige Wilhelm Röntgen ontving in 1901 de allereerste Nobelprijs voor Natuurkunde voor zijn ontdekking van de röntgenstralen. Henri Dunant kreeg de allereerste Nobelprijs voor de Vrede voor de oprichting van het Rode Kruis.
En vandaag 50 jaar geleden, in 1975, ontvangt de Russische atoomgeleerde Andrej Sacharov de Nobelprijs voor de Vrede. Hij lag aan de basis van de Russische waterstofbom. Zijn vrouw nam de prijs in ontvangst, omdat hij de Sovjet-Unie niet mocht verlaten. Hij wist te veel over de Russische atoomgeheimen, hoewel hij dan allang niet meer actief betrokken was bij het nucleair onderzoek. Andrej Sacharov overleed in 1989.
In 1948 neemt de Verenigde Naties ‘De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens’ aan. Dit kwam er als gevolg van de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust. Het doel is om de mensenrechten wereldwijd te beschermen en te bevorderen. De bescherming van vrouwen tegen geweld én de bescherming tegen kinderarbeid waren toen, in 1948, nog niet opgenomen in het internationaal recht.
Morgen is het precies 30 jaar geleden, in 1995, dat Jean-Pierre Van Rossem voor vijf jaar de cel in moet. Waarom was dat ook alweer? Dat is voor morgen in een nieuwe TM.
Do11dec
Vandaag in 2003 is actrice Ann Petersen overleden. Bij het jonge publiek werd zij bekend als Mevrouw Jeannine in Samson & Gert. Ze blijft ook vereeuwigd als ‘Ons moe’ in Thuis, en als Paulette in de kortfilm Pauline en Paulette. Ook in de Urbanusfilms Hector en Koko Flanel speelde ze een hoofdrol.
In 1995 gaat Jean-Pierre Van Rossem voor vijf jaar de cel in, vandaag precies 30 jaar geleden. De veroordeling werd in beroep én in cassatie bevestigd. Van Rossem werd schuldig bevonden aan schriftvervalsing, misbruik van vertrouwen en het uitgeven van ongedekte cheques, tijdens zijn activiteiten met zijn firma Moneytron. Na drie jaar kwam hij vervroegd vrij. In november 2018 werd hij nog eens veroordeeld tot twee jaar effectieve gevangenisstraf voor valsheid in geschrifte, witwassen, belastingfraude en oplichting. Kort na deze veroordeling overleed hij.
In 1994 overlijdt de Poolse generaal Stanislav Maczek. Hij was de bevrijder van onder meer Tielt in de Tweede Wereldoorlog. Hij sprak Nederlands wat hem bij de bevrijding, in 1944, sympathiek maakte. Hij studeerde taalwetenschappen aan de universiteit in Oekraïne. Maczek ligt begraven op het Pools militaire kerkhof in Breda in Nederland. Generaal Maczek werd 102.
Vandaag in 1972 landen voor de laatste keer mensen op de maan. Twee astronauten van Apollo 17 bleven er drie dagen. Met een maanjeep legden ze een afstand van 35 km af om 108 kg maanstenen te verzamelen. Twaalf astronauten hebben op de maan gewandeld in drie jaar tijd. De resterende drie geplande maanvluchten Apollo 18, 19 en 20 werden geannuleerd, wegens te veel geld nodig voor de Vietnamoorlog.
In 1936 doet koning Edward Vlll afstand van de Engelse troon. Hij was dan bijna een jaar koning. De reden voor zijn troonsafstand was de bekendmaking van zijn huwelijk met de gescheiden Amerikaanse Wallis Simpson die niet van adel was. Als koning was hij ook leider van de Anglicaanse kerk en die zou Wallis Simpson nooit als koningin kunnen accepteren. Edward koos dan maar voor het huwelijk boven de troon. Zijn broer werd dan King George VI, vader van Queen Elizabeth II en grootvader van King Charles III. Eduard trouwde met Wallis Simpson in Frankrijk. Hij overleed in Parijs in 1972.
In 2021 wordt Max Verstappen voor het eerst wereldkampioen in de Formule 1. Dat is voor morgen in een nieuwe TM, zelfde uur.
Vr12dec
Net voor de Eerste Wereldoorlog wordt vandaag in 1913, de Mona Lisa teruggevonden in het Italiaanse Florence. Twee jaar eerder was het schilderij uit het Louvre in Parijs gestolen. De dief was de Italiaanse glazenier Vincenzo Peruggia. Hij verstopte zich in het Louvre in een bezemkast en was op de sluitingsdag met het schilderij onder zijn jas, het museum uitgelopen. Hij bewaarde het twee jaar in een houten koffer onder zijn bed in een logement in Parijs. Dan keerde hij terug naar Italië en bood de Mona Lisa te koop aan bij een antiquair. Daar loopt hij tegen de lamp, vandaag dus in 1913. Peruggia werd veroordeeld tot één jaar cel, die later werd verminderd tot zeven maanden.
Louis Zimmer overlijdt in 1970, vandaag 55 jaar geleden. Deze Belgische horlogenmaker en amateur-astronoom schonk zijn naam aan de Zimmertoren in Lier. Een half jaar voor zijn overlijden kreeg hij de titel van ere-burger van Lier.
In 2007 overlijdt Ike Turner, de mannelijke helft van Ike & Tina Turner. Ze waren ook een tijdlang getrouwd, maar Ike mishandelde Tina, zo erg zelfs, dat ze een zelfmoordpoging ondernam. Tina Turner wist uiteindelijk, zonder Ike, een veel grotere carrière op te bouwen die duurde tot aan haar overlijden op 24 mei 2023.
Het Akkoord van Parijs is een internationaal verdrag dat op 12 december 2015 is aangenomen tijdens de 21e VN-klimaatconferentie in Parijs. Het doel van het akkoord is om de opwarming van de aarde te beperken tot ruim onder de 2°C, met inspanningen om de temperatuurstijging te beperken tot 1,5°C. Landen die het Akkoord van Parijs hebben ondertekend, moeten nationale inspanningen leveren om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen en zich aan te passen aan de gevolgen van de klimaatverandering. Maar de bijdragen van de landen zijn vrijwillig en niet bindend, wat de vraag oproept of de gezamenlijke inspanningen voldoende zullen zijn om de doelen van het akkoord te bereiken.
In 2021 wordt Max Verstappen voor het eerst wereldkampioen in de Formule 1. Louis Hamilton werd hierdoor géén wereldkampioen en kon zo zijn record met Schumacher niet breken. Verstappen werd intussen al voor de vierde keer op rij wereldkampioen Formule 1.
Maandag is het precies 30 jaar geleden, in 1995, dat de voetbalwereld grondig veranderde door het Bosman-arrest. Hoe zat dat ook alweer? Dat hoor je maandag in een nieuwe TM.
Vr13dec
ENGIE en de Belgische regering tekenen vandaag in 2023 een overeenkomst om de kernreactoren, Doel 4 en Tihange 3, met tien jaar te verlengen tot 2035. Dat betekent dat na 2025, nog twee resterende kernreactoren van de zeven in ons land, actief zullen zijn. De eerste, Doel 3, werd van het elektriciteitsnet gehaald in september 2022. De tweede was Tihange 2 begin 2023. In 2025 sluiten dan nog eens drie kernreactoren.
In 2018 is Jean-Pierre Van Rossem overleden. Hij sukkelde al geruime tijd met zijn gezondheid. De ex-beursgoeroe en ex-politicus van 73 leefde teruggetrokken in een appartementje in Kapelle-op-den-Bos. Bij de eedaflegging van koning Albert II riep Van Rossem ‘Vive la Republique Europe’. In 1995 ging hij voor vijf jaar de cel in, wegens fraude met zijn firma Moneytron. Na drie jaar kwam hij vervroegd vrij. In zijn laatste levensjaar, in 2018, werd hij nog eens veroordeeld tot twee jaar effectieve gevangenisstraf voor belastingfraude en oplichting.
Het is voorpaginanieuws in 2011. In Luik pleegt een vervroegd vrijgelaten crimineel van 33, tijdens een kerstmarkt, een aanslag met granaten en geweren. Er vielen zes doden: twee tieners van 15 en 17, een peuter van 17 maanden, een bejaarde vrouw van 75 en een jongen van 20. De dader pleegde op het plein zelfmoord.
Het zit vooraan in het nieuws van 13 december 1995. Tijdens een huiszoeking bij Marc Dutroux, acht maanden voor zijn arrestatie, hoort rijkswachter René Michaux de stemmen van de meisjes Julie en Melissa niet. Een week na de eerste huizoeking volgde een tweede, maar ook zonder resultaat. In 1996 was er dan nog een derde huiszoeking van twee dagen met acht rijkswachters, twee personen van het labo en een speurhond. De beruchte kelder werd uiteindelijk pas gevonden toen Dutroux zélf hen vertelde waar die was.
In 1968 vriest het 5° onder nul in Koksijde. En het weer is uitzonderlijk, een jaar eerder op 13 december in 1967, want dan worden we wakker met 12 cm sneeuw.
Maandag is het net 80 jaar geleden, op 16 december 1944, dat het Ardennenoffensief begint als de laatste grote verrassingsaanval van Hitler. Meer hierover maandag in een nieuwe TM.
Do14dec
Vandaag in 2019 is kunstenaar-beeldhouwer Panamarenko overleden. Hij maakte veel kunstwerken die met vliegen te maken hadden. Panamarenko was een samentrekking van Pan American Airlines and Company. Zijn echte naam was Henri Van Herwegen. De inspiratie voor zijn pseudoniem ontstond toen hij op de radio Ponomarenko hoorde, de Russische oud-generaal uit de Koude Oorlog. De liefde voor techniek en bouwen kreeg hij mee van zijn vader en grootvader, die respektievelijk elekro-ingenieur en architect waren. Panamarenko werd 79.
In 2017 is acteur Marc Van Eeghem overleden. Vijf jaar eerder in 2012 maakte hij bekend aan prostaatkanker te lijden. Hij overwon die ook een tijdlang. We blijven Marc Van Eeghem onder meer herinneren als Jan de Ridder in de tv-serie De Parelvissers. Hij was de broer van Kurt Van Eeghem.
De Franse president Jacques Chirac opent in 2004 het viaduct van Millau over de rivier de Tarn in Zuid-Frankrijk. Het is de hoogste viaduct ter wereld, nl. 343 meter en ligt op de autosnelweg van Clermont-Ferrand en Montpellier. Dat is een belangrijk deel van de route van Parijs naar Zuid-Frankrijk.
In 1990 schenkt Michael Gorbatsjov zijn Nobelprijs voor de Vrede aan medische centra in Rusland. Dat was een bedrag van een half miljoen euro. Gorbatsjov kreeg de Nobelprijs voor zijn inzet voor het einde van de Koude Oorlog tussen Oost en West, én tussen Oost- en West-Duitsland, toen nog twee aparte landen. Ongewild had hij op die manier ook het einde van de politieke almacht van de communistische partij én het einde van de Sovjet-Unie op zijn naam geschreven.
In 1977 vindt de première plaats van de film Saturday Night Fever. John Travolta vertolkte de rol van een probleemjongere uit Brooklyn in New York. Om zijn problemen te vergeten, ontpopte hij zich tot de koning van de dansvloer. De filmmuziek was van The Bee Gees. Met de film Saturday Night Fever werd de discomuziek geboren.
De Noorse ontdekkingsreiziger Roald Amundsen is de eerste mens op de Zuidpool in 1911. Hij moest er drie dagen blijven om met de nodige astronomische metingen van toen, zijn precieze locatie te kunnen bepalen. Bij zijn vertrek liet hij in een tent een brief achter voor de koning van Noorwegen, Haakon VII. Dat deed Roald Amundsen uit voorzorg voor het geval hij de terugtocht niet zou overleven.
Op 15 december 1916 eindigt de Slag bij Verdun. Dat was de langste veldslag van de Eerste Wereldoorlog. Je vermeent er meer over morgen in een nieuwe TM.
Ma15dec
De kerncentrale van Tsjernobyl wordt vandaag in het jaar 2000 definitief gesloten, 14 jaar na de kernramp van 1986. In 2016 werd een enorme stalen boog over de oude betonnen bescherming van 1986 geplaatst, om minstens 100 jaar geen stralingsgevaar te waarborgen. Twee kranen met afstandsbediening in die stalen boog, zullen de ontmanteling en de opruiming van het radioactief materiaal in de oude betonnen bescherming mogelijk maken, zonder risico voor personeel.
In 1995 vindt het Bosman-arrest plaats, vandaag precies 30 jaar geleden. De uitspraak van het Europees Hof van Justitie gaf voetballer Jean-Marc Bosman gelijk die vijf jaar eerder, in 1990, zijn vrijheid opeiste, nadat zijn contract met zijn club was afgelopen. Sinds het Bosman-arrest kunnen clubs geen transfersom meer vragen voor spelers die einde contract zijn en naar een andere club willen. De transfersommen blijven wel bestaan voor spelers die nog niet einde contract zijn. Jean-Marc Bosman haalde het bij de rechter, maar hield er zelf wel een depressie aan over. Na het arrest was hij immers in geen enkele club nog welkom.
Vandaag in 1916 eindigt de Slag om Verdun. Die duurde tien maanden en was de langste veldslag van de Eerste Wereldoorlog. Het ontaardde in een prestigeslag tussen Frankrijk en Duitsland. Het was een poging van het Duitse leger om Parijs in te nemen, wat hen in de Eerste Wereldoorlog nooit is gelukt. Frankrijk won uiteindelijk de Slag om Verdun ten koste van vele mensenlevens.
Op 15 december 1890 verschijnt de eerste Amerikaanse paper over Privacy, vandaag 135 jaar geleden. De aanleiding was dat foto’s bij het grote publiek hun intrede deden en die konden wat binnenskamers gebeurde, naar buiten brengen. In de geschiedenis van de fotografie bestond dan de kleurenfoto al en was de filmrol van Kodak de meest recente uitvinding.
185 jaar geleden, vandaag in 1840, worden de resten van keizer Napoleon Bonaparte in een staatsbegrafenis bijgezet in het Hôtel des Invalides in Parijs. Zoals bekend, werd Napoleon verbannen en overleed hij op het eiland St-Helena, vermoedelijk aan een arseenvergiftiging. Arseen werd in die tijd vaak voorgeschreven als behandeling van maagklachten en psychische problemen.
De Belgische hockeymannen, Red Lions, worden in 2018 wereldkampioen. Dat is voor morgen in een nieuwe TM.
Di16dec
De Belgische hockeymannen, Red Lions, worden in 2018 wereldkampioen. In de WK-finale tegen Nederland stond het na een uur wedstrijd nog altijd 0-0. Dus kwamen er shoot-outs. De Belgen kregen de titel niet cadeau, want de videoref zag bij de winning goal een voetfout. Het was uiteindelijk doelman Vanasch van Red Lions die in totaal vier ballen van Oranje kon stoppen en zo de titel voor zijn ploeg binnenhaalde. Eindstand 3-2.
In 1990 wordt de eerste genetisch gemanipuleerde stier geboren, vandaag 35 jaar geleden. In het DNA van de Nederlandse stier werd een stukje menselijk-DNA ingebouwd. Daardoor zouden de vrouwelijke nakomelingen melk produceren die kon worden gebruikt voor babyvoeding. Maar dat resultaat bij 55 nakomelingen van de stier was zeer mager. Na 13 levensjaren liet men stier Herman, in 2004, inslapen, omdat die te veel pijn had van artrose.
Op 16 december 1962 wordt het schip van de allereerste Belgische zeezender Radio Uilenspiegel in een zware storm beschadigd. Het anker brak en het schip raakte op drift. De bemanning werd van boord gehaald. Voor één bemanningslid van de tender liep dit slecht af, want die overleed toen hij tussen het radioschip en de tender terechtkwam. Het radioschip Uilenspiegel strandde diezelfde avond nog op het strand van Cadzand. Twee dagen later, op 18 december 1962, werd dan in ons land de anti-zeezenderwet goedgekeurd. Daarmee kwam een einde aan de allereerste Belgische zeezender van radiopionier Georges De Caluwé.
Op 16 december 1944 begint de Slag om de Ardennen, ook wel het Ardennenoffensief genoemd. Het was een laatste poging van Hitler om door te stoten naar Antwerpen. Daar viel vandaag in 1944 een V2-raket op de Rex-bioscoop. 567 mensen kwamen hierbij om het leven. De Slag om de Ardennen duurde enkele weken en kostte aan honderdduizend Amerikaanse en Duitse soldaten het leven.
In 1631 barst de Vesuvius uit. Het was de tweede grootste uitbarsting van de Italiaanse vulkaan sinds de uitbarsting in het jaar 79, waarbij de Romeinse stad Pompei werd bedolven onder lava en as. Sinds Pompei is de Vesuvius al negen keer uitgebarsten, waarvan de laatste keer in 1944.
In 1865 wordt Leopold II de tweede koning van ons land, morgen dus 160 jaar geleden. Dat is voor morgen in een nieuwe TM.
Wo17dec
Net een jaar geleden, vandaag in 2024, is tweevoudig wereldkampioen Rik Van Looy overleden. De keizer van Herentals, zoals hij werd genoemd, stond bekend als een sprinter. In het begin van zijn carrière kreeg hij te maken met Rik Van Steenbergen, in de nadagen was dat met Eddy Merckx, die als beginnende renner één jaar, tot in 1966, in de ploeg van Van Looy reed. Van Looy won als eerste de drie ‘keienklassiekers’, nl. de Ronde van Vlaanderen, Gent-Wevelgem en Parijs-Roubaix, alle drie op een rij in 1962. Tijdens het WK van 1963 in Ronse verwachtte iedereen dat Van Looy voor een derde keer wereldkampioen zou worden. Ploegmaat Beheyt zat mee in de kopgroep. In de sprint klopte hij verrassend Van Looy en werd zo wereldkampioen in plaats van Van Looy. Dit werd gezien als een verraad, omdat Beheyt de regenboogtrui van Van Looy had afgepakt.
In 1983 vindt een bomaanslag plaats aan het chique Londense warenhuis Harrods. De aanslag werd opgeëist door het IRA, het Iers Republikeins Leger. Door de bomauto kwamen drie politiemensen en drie burgers om het leven, 90 raakten gewond. Het IRA pleegde bomaanslagen op commerciële doelen om de economie schade aan te brengen en zo druk uit te oefenen op de Britse regering om zich terug te trekken uit Noord-Ierland. Tien jaar later, in 1993, werd het bekende warenhuis Harrods in London nog eens het doelwit van het IRA.
Op 17 december 1865 wordt Leopold II de tweede koning van ons land, vandaag dus 160 jaar geleden. Leopold II was de stichter én de privébezitter van de Onafhankelijke Congostaat. Eén jaar voor zijn dood nam de regering de eigendom over en doopte het land om tot Belgisch Congo. Zelf was koning Leopold II er nooit geweest. Uiteindelijk werden er in Congo velen gemarteld en verloren velen hierbij het leven. Leopold II heeft ook geprobeerd om Zeeuws-Vlaanderen en Nederlands-Limburg te veroveren. Hij maakte die plannen al toen hij nog kroonprins was. Onder zijn beleid kwamen er de Koninklijke Serres van Laken, het Jubelpark en het Park van Tervuren. En onder het koninklijk kasteel van Laken op 10 meter diepte, liet Leopold II een treinstation bouwen. Het station is nooit gebruikt. Als er van Leopold II één standbeeld moet blijven staan, is het toch wel in Oostende, want hij gaf het vissersdorp van toen een uitstraling tot badstad.
Op 18 december 2014 rolde bij Ford Genk de laatste Mondeo van de band. Hoe dat precies zat, hoor je morgen in een nieuwe TM.
Do18dec
Op 18 december 2019 wordt Michel Lelièvre voor de deur van zijn tijdelijk schuiladres in Anderlecht in elkaar geslagen. Hij moest voor verzorging naar het ziekenhuis. Lelièvre was pas twee weken vrij na 23 jaar cel. Hij sliep niet op zijn gewone verblijfplaats, omdat hij eerder die dag was herkend en uitgemaakt op straat. ’s Nachts was er ook al bij hem ingebroken en werd zijn kamer kort en klein geslagen. De daders plasten daarbij ook op zijn spullen. Op het proces-Dutroux werd Michel Lelièvre veroordeeld tot 25 jaar cel, wegens zijn hulp bij de ontvoeringen van An Marchal, Eefje Lambrecks, Sabine Dardenne en Laetitia Delhez. Michel Lelièvre werd niet veroordeeld als pedofiel.
In Rwanda kiest een overgrote meerderheid van de bevolking in 2015 voor de afschaffing van de limiet van twee termijnen voor een president. Daardoor kan Kagame president van Rwanda blijven tot 2034. Kagame is al president sinds het jaar 2000, een kwarteeuw dus.
Op 18 december 2014 rolt bij Ford Genk de laatste Ford Mondeo van de band om diezelfde dag nog definitief de deuren te sluiten. De laatste 4.000 werknemers verloren hiermee hun job. Er was overcapaciteit door de dalende vraag naar auto’s in Europa. Een fabriek in Duitsland OF in België moest dicht. Een fabriek sluiten in Duitsland was wel veel duurder, omdat de wettelijke ontslagverplichtingen daar veel strenger waren dan bij ons. Het Amerikaanse hoofdkwartier van Ford koos dan maar voor de goedkoopste sluiting.
In 1892 overlijdt de Britse bioloog Richard Owen. Hij was de ontdekker van de dinosaurus een halve eeuw eerder in 1842. De dinosaurussen leefden 150 miljoen jaar op aarde. Ze zijn 66 miljoen jaar geleden uitgestorven. Met andere woorden, ze hebben hier twee keer langer geleefd dan dat ze al uitgestorven zijn. Het is de langst levende soort op aarde geweest, na de bacteriën die hier al drie miljard jaar leven. Kikkers leefden ook al tijdens de dino’s en overleefden de inslag van de meteoriet op aarde. De eerste apen dateren van 60 miljoen jaar geleden, de eerste mensensoort van 2 miljoen jaar en de mens zoals we die nu kennen van 100 000 jaar geleden.
Morgen is het 110 jaar geleden, in 1915, dat Alois Alzheimer is overleden. Wie was die Duitse neuropatholoog en psychiater? Dat is voor morgen in een nieuwe TM.
Vr19dec
Net een jaar geleden, vandaag in 2024, is christendemocratische minister van Staat, Miet Smet, overleden. Haar strijd tegen de loonkloof en seksisme was een van haar belangrijkste verwezenlijkingen. Als staatssecretaris en minister voor onder meer Gelijke Kansen ontstonden de zogenaamde Smet-banen om langdurig werklozen opnieuw aan het werk te helpen. Miet Smet was getrouwd met partijgenoot en voormalig premier Wilfried Martens. Ze werd 81.
In 2008 valt de regering Leterme I wegens het Fortis-dossier. Leterme was premier op het moment dat de Fortis Bank ineenstortte, gered werd door de BeNeLux en uiteindelijk werd verkocht aan het Franse BNP Paribas. Onbewust leverde de premier in dit dossier een schuldbekentenis dat zijn kabinetschef had geprobeerd de rechters te beïnvloeden. Enkele maanden later heeft een parlementaire onderzoekscommissie Leterme wel witgewassen.
De dienstplicht wordt opgeschort op 19 december 1994. Mannen van 18 of ouder hoefden geen dienstplicht in het leger meer te vervullen. Bovendien was de internationale context gewijzigd, enerzijds door de val van de Berlijnse muur en anderzijds door de inzet van militairen voor humanitaire acties en vredesmissies. De laatste miliciens zwaaiden af in februari 1995. In 2004 was er een wetsvoorstel in het parlement voor de definitieve afschaffing, maar de wet is nooit bekrachtigd en is dus niet omgezet in een wet die de dienstplicht afschaft.
In 1964 krijgt dominee Martin Luther King de Nobelprijs voor de Vrede. Het jaar daarvoor, in 1963, sprak hij de legendarische woorden ‘I have a dream’, waarmee hij stelde dat iedereen, ongeacht de huidskleur, kan samenleven. Vijf jaar later, in 1968, werd Martin Luther King doodgeschoten in Memphis.
In 1915 overlijdt de Duitse neuropatholoog en psychiater Alois Alzheimer, vandaag 110 jaar geleden. Hij was vooral beroemd door de ziekte die naar hem genoemd is. In de volksmond ook wel dementie genoemd, hoewel er medisch gezien, een verschil is tussen de ziekte van Alzheimer en dementie. Het is een aandoening waarbij de zenuwcellen in de hersenen langzaam afsterven, wat zich uit in geheugenverlies, achteruitgang van het redeneren en het denken, en verandering van gedrag en persoonlijkheid.
Op 22 december 2004 kwam de laatste terdoodveroordeelde in ons land vrij en dat was geen onbekende, nl. topgangster Philippe Lacroix van de Bende van Haemers. Dat is voor maandag in een nieuwe TM.
Do20dec
Adolf Hitler wordt vroegtijdig vrijgelaten uit de gevangenis in 1924, vandaag precies een eeuw geleden. Hij was veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf voor een mislukte staatsgreep. Na tien maanden kwam hij alweer vrij. Hij was in Duitsland meteen beroemd en geliefd door de bevolking. In de cel schreef hij het eerste deel van zijn bekende boek Mein Kampf, vrij vertaald ‘Mijn Strijd, Mijn Gevecht’.
In de voorbije nacht van 19 op 20 december 1975 gaat de auto van de jonge onderzoeksrechter Guy Jespers in de vlammen op. Achter het stuur zat zijn vrouw, Rosine De Sutter, die de ontploffing van de auto wonderwel overleefde. Het incident werd geklasseerd als een ongeluk. Een half jaar later, op een bloedhete zomerdag in 1976, verdronk ze in haar bad na een tennistoernooi. Haar dood werd geklasseerd als een tragisch ongeluk. Hij werd in ons land de eerste onderzoeksrechter die zelf voor de rechter moest verschijnen. In 1978 werd hij veroordeeld tot 20 jaar dwangarbeid, niet voor de moord, maar voor de moordpoging met voorbedachten rade en de miljoenendiefstal.
Waarschijnlijk de grootste scheepsramp in vredestijd vindt plaats op 20 december 1987. De veerboot Dona Paz zinkt na een aanvaring met de olietanker Vector in de Filipijnen. Officieel kwamen 1576 mensen om het leven. In de realiteit was dit meer dan het dubbel, nl. 4000 doden. Slechts 21 overleefden de ramp door onder water te zwemmen en zo de vlammenzee te vermijden.
Op 20 december 2013 stuurt communicatie-directeur Justine Sacoo deze tweet bij haar vertrek met het vliegtuig: “Ik ga naar Afrika. Hopelijk krijg ik geen aids. Grapje! Ik ben blank.” Toen ze landde in Zuid-Afrika was haar racistische tweet over aids meer dan 3500 keer gedeeld. Door deze zogenaamde ‘digitale tattoo’ verloor de jonge dertigster de steun van haar familie en ook haar werk in het Amerikaanse bedrijf dat datingservices exploiteerde, zoals Tinder bijvoorbeeld. Vijf jaar later, in 2018, kreeg ze haar job wel terug.
Het Brits parlement keurt de Brexit-deal goed op 20 december 2019, vandaag precies vijf jaar geleden. 2020 was dan het overgangsjaar. Zoals bekend, had een nipte meerderheid van de Britten 3,5 jaar eerder, op 23 juni 2016, in een referendum geadviseerde om uit de EU te stappen.
Op 23 december 1888 snijdt Vincent Van Gogh zijn linkeroor af of toch een stuk ervan. Dat is voor maandag in een nieuwe TM, zelfde uur.
Do21dec
Exact 35 jaar geleden, in 1988, stort bij een aanslag een Amerikaanse Boeing 747 neer in het Schotse Lockerbie. 259 inzittenden én 11 mensen op de grond kwamen hierbij om het leven. Het waren twee agenten van de Libische inlichtingendienst die een bom in de bagageruimte hadden binnengesmokkeld. Hun opdrachtgever was kolonel Kadafie. De aanslag leidde tot een jarenlange handelsboycot, omdat Libië de daders niet wou uitleveren. Uiteindelijk gebeurde dat wel, 10 jaar later in 1998. Eén Libische agent werd veroordeeld tot levenslang.
Apollo 8 wordt vandaag in 1968 gelanceerd, vandaag 55 jaar geleden. Het was de eerste bemande vlucht rond de maan. En het was meteen ook de eerste bemande vlucht die verder ging dan enkel rondjes draaien rond de aarde. De Apollovluchten waren een voorbereiding op de maandlandingen. Het werd dan uiteindelijk Apollo 11 die de eerste twee mensen op de maan zette in de zomer van 1969, amper een half jaar dus na Apollo 8 van vandaag in 1968.
Karel Van Wijnendaele overlijdt in 1961. Hij was medestichter van de eerste grote Vlaamse sportkrant, De Sportwereld, en later sportjournalist bij Het Nieuwsblad. Hij stond mee aan de wieg van de Ronde van Vlaanderen. Zijn leven was de fiets. Hij probeerde het zelf als wielrenner, baatte een wielerzaak uit, werd beheerder van een velodroom, organiseerde wielerwedstrijden, was manager van wielerploegen, koers-directeur, bondscoach, adviseur van KBWB en stond mee aan de wieg van de UCI Pro Tour. Karel Van Wijnendaele ligt begraven op het kerkhof van St-Maartens-Latem. Op de Kwaremont staat een monument ter ere van hem.
In 1937 wordt filmgeschiedenis geschreven. Voor het eerst was de hoofdfilm in de bioscoop een tekenfilm. Het was de kleurentekenfilm van Sneeuwwitje. De film was gebaseerd op het gelijknamige sprookje van de gebroeders Grimm uit de 19e eeuw. Elke dwerg heeft een unieke eigenschap en persoonlijkheid, wat bijdraagt tot de diversiteit. Leuk om weten is dat Walt Disney aan de tekenaars omgerekend 5 euro premie schonk voor elke visuele grap die ze bedachten.
Morgen hebben we een afspraak in 2004 als op 22 december de laatste ter dood veroordeelde is ons land vrijkomt. Dat was Philippe Lacroix, het brein van de Bende van Patrick Haemers.
Ma22dec
Een eenvoudige optelling van 36 + 56 = 92 was het antwoord om de eerste kernsplitsing te doen op 22 december 1938. Het was de Duitse natuurkundige Otto Hahn die de splijting van uranium kon aantonen. De kern van het uranium-atoom bevat maar liefst 92 protonen. De ontdekking leidde tot de eerste atoombom, zeven jaar later in 1945, door de Joods-Amerikaanse natuurkundige Oppenheimer, nadat Einstein had gezegd dat Nazi-Duitsland bezig was met een atoombom, wat niet waar bleek te zijn. Het duurde dan nog eens zes jaar, tot in 1951, voordat kernreactie werd ingezet om energie op te wekken.
Twee schrijvers met naam overlijden op 22 december. In 1971 is dat Godfried Bomans van de roman ‘Erik of het Klein Insectenboek’. En in 1989 is dat de Ier Samuel Beckett van ‘Wachten op Godot’.
Het is vandaag in het jaar 2000 de eerste dag met vorst, nl. een half graadje onder nul in Ukkel. Dat was dus een zeer laat begin van de winter in het jaar 2000. Het record was wel voor 29 december, nog een week later dus, in 1984. Die dag is de meest laattijdige vorst van de 20e eeuw.
Topgangster Philippe Lacroix is vandaag in 2004 vrij. Hij kreeg tien jaar eerder, in 1994, als laatste in ons land de doodstraf. Die werd twee jaar later omgezet in levenslang. Lacroix was het brein van de Bende van Patrick Haemers die gewelddadige overvallen pleegde op geldtransporten, met één zeer jonge geldkoerier als dode. De bende ontvoerde ook oud-premier Paul Vanden Boeynants. Philip Lacroix toonde spijt van zijn daden. Hij kreeg eerherstel van justitie. Hij heeft nu terug een blanco strafblad. Dat betekent dat zijn vroegere veroordelingen officieel uit zijn strafregister zijn verwijderd, omdat hij zijn straf heeft uitgezeten en jarenlang geen nieuwe feiten heeft gepleegd. Na zijn vrijlating, vandaag in 2004, ging hij aan de slag als licentiaat Nederlands-Engels in het volwassenonderwijs.
De Britse zanger Joe Cocker overlijdt vandaag in 2014. Een greep uit zijn vele nummers zijn: N’oubliez jamais, Unchain my heart, Up where we belong, With a little help from my friends en You can leave your hat on.
Morgen is het dag op dag 30 jaar geleden, in 1995, dat de eerste aflevering van Thuis wordt uitgezonden. Wat gebeurde er ook alweer in die allereerste aflevering? Dit en nog veel meer uit de geschiedenis van 23 december hoor je morgen in een nieuwe TM.
Di23dec
Op 23 december 1888 snijdt Vincent Van Gogh zijn linkeroor af of toch een stuk ervan. Dit was het begin van een reeks ernstige inzinkingen tot aan zijn zelfmoord, anderhalf jaar later in de zomer van 1890. Het succes van zijn werk heeft hij nooit gekend. Waarschijnlijk verkocht Vincent Van Gogh zélf maar één werk, terwijl nu recordbedragen voor zijn werken worden betaald. Leuk weetje nog: het was wel degelijk het linkeroor dat Van Gogh bij zichzelf afsneed, omdat het schilderij van zijn zelfportret een spiegelbeeld is.
Vandaag in 1946 wordt de Raad van State opgericht. Het kan besluiten, reglementen of vergunningen die in strijd zijn met de wet, schorsen en/of vernietigen. En het kan advies geven over nieuwe wetten, decreten of besluiten om te zien of die niet in strijd zijn met de grondwet.
Dag op dag 30 jaar geleden, vandaag in 1995, wordt de eerste aflevering van Thuis uitgezonden. In die eerste aflevering nam Peggy Verbeeck, op vraag van haar vriendje, een XTC-pil. Voorts probeerde Frank Bomans komaf te maken met zijn zoveelste minnares Simonne Backx. Hij slaagde erin zijn relatie geheim te houden voor Jenny, maar niet voor zijn dochter Bianca. En bij dokter De Decker stond zoon Tom onverwachts weer voor de deur. Die eerste aflevering van Thuis, vandaag in 1995, telde 810.000 kijkers
Een kwarteeuw geleden, in het jaar 2000, is musicus Victor Borge overleden. Hij maakte de klassieke muziek bereikbaarder voor het grote publiek. Als hij in zijn shows over Bach of Beethoven vertelde, kwamen er details aan het licht waarmee iedereen kon lachen en die toch historisch juist waren. Hij was als het ware de eerste standup comedian van de klassieke muziek.
Seriemoordenaar Andras Pandy is op 23 december 2013 overleden in de gevangenis van Brugge. Samen met zijn dochter Agnes werd de dominee van Hongaarse afkomst, in 2002 veroordeeld voor de moord op zes vrouwen. Met Agnes had hij een incest-relatie. Zij stapte naar de politie om de verdwijning van enkele familieleden te melden. Hij liet de lichamen van de slachtoffers oplossen in een sterk zuur.
In 2013 overlijdt de Russische militair en wapenontwerper Michail Kalasjnikov. Zijn ideëen om machinepistolen te ontwikkelen kreeg hij toen hij in een ziekenhuis lag.
In 1524 overlijdt de Portugese ontdekkingsreiziger Vasco da Gama. We kennen de man vanop de schoolbanken, maar waarvan precies? Je hoort het morgen in een nieuwe TM.
Wo24dec
Op 24 december 1492 zinkt het Spaanse vlaggenschip Santa Maria van de Italiaanse ontdekkingsreiziger Christoffel Columbus voor de kust van Haïti. In de zomer vertrokken drie schepen richting India, weliswaar bewust niet naar het oosten maar naar het westen. Zoals bekend, ontdekte Columbus zo Amerika, terwijl hij ervan overtuigd was India te hebben bereikt. Door het verlies van het schip Santa Maria liet Columbus 40 mannen achter in Amerika. Halverwege januari 1493 keerde hij dan terug naar Spanje met de twee resterende schepen, Pinta en Nina. Hij had nog wél plaats over voor tien gevangen indianen.
In 1524 overlijdt de Portugese ontdekkingsreiziger Vasco da Gama. Hij leidde de allereerste expeditie naar India ruim zes jaar na de ontdekking van Amerika door Columbus die zoals bekend, zèlf beweerde India te hebben ontdekt via westelijke route.
In 1903 wordt de wet op de arbeidsongevallen goedgekeurd. Arbeiders kregen hierdoor een bescherming tegen beroepsrisico’s. Ook een beperkte groep bedienden die aan dezelfde gevaren en risico’s werden blootgesteld als arbeiders én niet te veel verdienden, genoten ook van een tegemoetkoming bij arbeidsongevallen. Ruim een kwarteeuw later, vanaf 1930, werd dit voor iedere werknemer zo.
In 1979 wordt de allereerste Europese raket Ariane 1 gelanceerd. Die was ontworpen om twee telecommunicatiesatellieten tegelijk in een baan om de aarde te brengen. Ariane 6 is nu de meest recente, in twee versies zelfs.
VTM-journalist Danny Huwé wordt doodgeschoten in Roemenië vandaag in 1989. Wie er precies schoot is tot op vandaag nog altijd niet duidelijk. Eerst werd gedacht dat het om de geheime politie van Ceausescu ging, de Securitate, maar het kon ook het leger zijn geweest. Danny Huwé is de enige Belgische journalist die om het leven kwam tijdens het uitoefenen van zijn werk. Danny Huwé werd 46.
60 jaar na zijn dood krijgt informaticus Alan Turing postuum gratie van de Britse koningin Elisabeth II. Dat gebeurde op kerstavond van 2013. Door de gratie werd zijn veroordeling wegens homoseksualiteit geschrapt. Alan Turing was de Brit die erin slaagde om de Duitse Nazi-Enigmacode te ontcijferen wat het begin van het einde van de Tweede Wereldoorlog betekende.
Morgen is het precies 15 jaar geleden, in 2010, dat er nog eens een witte Kerst was. Meer hierover morgen in een nieuwe TM.
Do25dec
De laatste witte kerst in ons land was op 25 december 2010, vandaag dus 15 jaar geleden. Behalve voor de Westhoek dan, want daar lag géén sneeuw. Volgens het KMI moet er minstens 1 cm sneeuw liggen in Ukkel om van een witte Kerst te kunnen spreken. Vandaag in 2010 lag er dus wel sneeuw, nl. een wit tapijt van 25 cm. In Oost-Vlaanderen was dat maximaal 19 cm. In West-Vlaanderen was dat veel minder, nl. maximaal 5 cm. Een witte kerst is dus heel uitzonderlijk: sinds 1906 is het nog maar elf keer gebeurd.
Kerstmis is de sterfdag voor dictator Ceaucescu van Roemenië. Hij werd samen met zijn vrouw openbaar geëxecuteerd op Kerstmis in 1989. Het proces duurde slechts twee uur en vond plaats in een klaslokaal dat een rechtbank voorstelde.
Vandaag 45 jaar geleden, in 1980, verongelukken Louis Neefs en zijn vrouw Liliane. Beiden werden 43. Hun 15-jarige zoon Günther Neefs belandde met een dubbele schedelbreuk in het ziekenhuis. De auto van de familiie Neefs was door een snelheidsduivel aangereden op de ring rond Lier. Bekende meezingers van Louis Neefs zijn Benjamin, Ik heb zorgen, Aan het strand van Oostende, Jennifer Jennings, Zondagmiddag Lilian, Martine, Als ik ooit eens vijf minuten tijd heb en Laat ons een bloem. Louis Neefs vertegenwoordigde België twee keer op het Eurovisiesongfestival.
Op Kerstmis, 1 225 jaar geleden, in het jaar 800, werd Karel de Grote door paus Leo III tot keizer gekroond. Karel de Grote werd gezien als een van de grondleggers van West-Europa. Hij voerde daarvoor wel veel oorlogen. Karel de Grote stimuleerde ook de kunst, de wetenschappen en het onderwijs. Hij werd in 1165 heilig verklaard.
De Romeinse keizer Constantijn de Grote beslist in het jaar 321 dat de geboorte van Jezus voortaan gevierd wordt op 25 december. Wellicht was Jezus niet geboren in december, maar in september en wellicht ook twee of zelfs vijf jaar vroeger. Er zijn maar twee evangelisten, Lucas en Matteüs, die de geboorte van Jezus in de bijbel beschrijven. Voor de Kerk is immers de geboorte van Jezus minder belangrijk dan de verrijzenis, maar je kunt nu eenmaal geen verrijzenis hebben als er geen geboorte is geweest.
Herinnert u zich nog de beelden van de zware tsunamie in Zuidoost-Azië die het leven kostte aan maar liefst 300 000 mensen? Dat was op tweede kerstdag in 2004. Je hoort er meer over morgen in een nieuwe TM. Geniet nog van deze feestdag! Filip Dupré brengt je met zijn muziek wel in de juiste stemming.
Vr26dec
Tweede kerstdag is de sterfdag van CVP-politicus Leo Tindemans, vandaag in 2014. Tindemans is nog altijd de absolute stemmenkampioen van ons land: bij de Europese verkiezingen van 1979 haalde hij een record van bijna één miljoen voorkeurstemmen. Maar hij blijft vooral bekend om zijn dramatische vertrek als premier op 11 oktober 1978. Toen sprak hij de legendarische woorden: “Voor mij is de grondwet geen vodje papier. Ik ga van deze tribune weg, ik ga naar de koning en ik bied het ontslag van deze regering aan.” Daarmee was het Egmontpact definitief begraven, een akkoord dat de oprichting van Gemeenschappen en Gewesten moest regelen.
Vandaag in 2012 overlijdt Gerry Anderson. Hij was de bedenker en schrijver van de science-fiction-poppenserie The Thunderbirds. De serie paste, samen met Star Trek en Doctor Who, perfect in het optimisme van de jaren zestig rond technologie en ruimtevaart. Het sloot aan bij de Space Race en de Koude Oorlog tussen de VS en de Sovjet-Unie.
In 2004 kost een tsunami in Zuidoost-Azië het leven aan 300 000 mensen, waarvan 100 000 kinderen en ook 100 Belgen. De tsunami was het gevolg van een aardbeving op de zeebodem in de Indische Oceaan bij Indonesië acht uren eerder. Het ging om een zware beving op 10 km diepte met een kracht van maar liefst 9,1 op de Schaal van Richter. De vloedgolf verplaatste zich op volle zee aan een snelheid van 700 tot 900 km/u. Dit is vergelijkbaar met de snelheid van een passagiersvliegtuig. De golven waren op volle zee niet hoger dan een meter, maar aan de kust kwamen die tot 10 m en op sommige plaatsen zelfs tot 30 m hoog.
De Amerikaanse intocht in Bastenaken vandaag in 1944, verplettert de Duitse bezetter in het Ardennenoffensief. De Slag om de Ardennen was dan al twee weken bezig. Het was in de Tweede Wereldoorlog de laatste grote poging van het Duitse leger aan het westfront. De Slag om de Ardennen kostte aan bijna 40 000 Amerikaanse en Duitse soldaten het leven.
James Mason krijgt het patent voor zijn uitvinding van de percolator, vandaag 160 jaar geleden, in 1865.
Op 29 december 1976 verongelukte atleet Ivo Van Damme. Dat is voor maandag in een nieuwe TM.
Vr27dec
Vandaag in 1831 vertrekt Charles Darwin voor zijn historische wereldreis met het schip The Beagle. De reis rond de wereld van bijna vijf jaar, zal zijn leven en vooral dit van de mensheid, grondig veranderen. Charles Darwin onderzocht en classificeerde de natuur. Zijn besluit was revolutionair. Zo is de mens niets meer dan een zoogdier en de evolutietheorie toont dit ook aan. De bemanning van The Beagle nam op de Galapagos-eilanden enkele zeer jonge reuze landschildpadden mee als voedsel. Eén schildpad kon aan de keuken van het schip ontsnappen. Schildpad Harriet overleed pas in 2006 op 176-jarige leeftijd.
Op 27 december in 1923, is ingenieur Gustave Eiffel overleden, de ontwerper van de Eiffeltoren in Parijs en de ontwerper van de inwendige structuur van het Vrijheidsbeeld in New York.
Jack Swigert is overleden vandaag in 1982. Voor de vlucht met Apollo 13 was hij geselecteerd als back-upastronaut-piloot, maar door een mogelijke besmetting van de eerste piloot, reisde hij toch mee. Zoals bekend, ging de derde maanlanding niet door, wegens een ontploffing van een zuurstoftank. Het was Jack Swigert die de legendarische woorden “Houston, we’ve had a problem” uitpsrak, in de veronderstelling dat het was opgelost. De drie astronauten waren nog net op tijd terug op aarde.
Op 27 december 2016 overlijdt Carrie Fisher, prinses Leia in Star Wars. Vier dagen daarvoor was ze nog in Brugge. Op weg naar huis kreeg ze tijdens de vlucht van Londen naar Los Angeles een hartaanval. Ze werd in kritieke toestand naar het ziekenhuis gebracht, waar ze overleed. Bij de lijkschouwing werden drie soorten hard- en softdrugs in haar bloed gevonden. Een dag later overleed ook haar moeder van 84, actrice Debbie Reynolds. Carrie Fisher werd 60. Ze werd gecremeerd en samen met haar moeder begraven.
In 2019 is de Belgische zanger Art Sullivan overleden, vandaag vijf jaar geleden. In het jaar 2000 bracht hij Ode à Mathilde uit, een nummer opgedragen aan onze huidige koningin Mathilde met wie hij, langs moederszijde, een gemeenschappelijke betovergrootvader deelde, nl. Albert d’Udekem d’Acoz. We kennen Art Sullivan het best van zijn bekende slows Ensemble en Et si tu pars.
Maandag is het precies vijf jaar geleden, op 30 december 2019, dat we voor het eerst over corona horen. Het virus werd vastgesteld in Wuhan in China. Dat is voor maandag in een nieuwe TM.
Do28dec
Exact een halve eeuw geleden, vandaag in 1973, publiceert schrijver Alexander Solzjenitsyn zijn omstreden boek ‘De Goelag Archipel’ over de concentratiekampen van Rusland. Solzjenitsyn zat acht jaar in zo een kamp opgesloten. Zijn boek werd in Parijs gedrukt. Het verkocht goed in het Westen, maar was illegaal in zijn land. Daar werd het pas 16 jaar later, in 1989, uitgegeven. Het boek behoort tot de 100 beste boeken in de wereld. Solzjenitsyn is in 2008 overleden in Moskou.
In 1895 projecteren de broers Lumière hun eerste publieke en betalende filmvertoning. De bezoekers zagen tien filmpjes van telkens ongeveer een minuut. Ze toonden het leven van alledag. Het publiek was onder de indruk. Toeschouwers schreeuwden het uit, vielen flauw of doken weg als op het witte doek een trein op ze afkwam.
Op 28 december 1612 wordt de planeet Neptunus ontdekt in ons zonnestelsel door Galileo Galilei. Neptunus was dan de laatst ontdekte planeet in ons zonnestelsel. Ook nu is Neptunus weer de laatste planeet van ons zonnestelsel, omdat Pluto is gedegradeerd tot dwergplaneet.
Vandaag is het de dag van de onnozele kinderen. Dan herdenken de meeste christenen het martelaarschap van de onschuldige jongetjes van Bethlehem, of onnozele jongetjes in het oud-Nederlands. Dat kwam omdat koning Herodes de Grote gewaarschuwd was dat bij de geboorte van Jezus, een nieuwe Joodse koning op komst was. Hij vreesde zijn macht te verliezen en liet daarom in Bethlehem alle jongetjes tot en met 2 jaar oud, vermoorden. Jozef en Maria waren dan al met Jezus naar Egypte gevlucht. Historici trekken de moord op de onschuldige kinderen in twijfel, omdat er niets hierover terug te vinden is in historische bronnen. Hoe dan ook, liet Herodes wél zijn tien eigen zonen vermoorden om te vermijden dat ze hem van de troon zouden stoten. Wellicht heeft dit evangelist Mattheüs geïnspireerd om het verhaal van de kindermoord te schrijven.
Morgen is het dag op dag tien jaar geleden, in 2013, dat F1-piloot Michael Schumacher levensgevaarlijk gewond raakt bij een skiongeluk in de Alpen. Meer hierover morgen in een nieuwe TM.
Ma29dec
Net een jaar geleden, vandaag in 2024, is de gewezen Amerikaanse president Jimmy Carter overleden. Hij was president van 1977 tot 1981 en is vooral bekend van de Camp David-akkoorden over de vrede tussen Egypte en Israël. Een tweede termijn als president zat er niet in, wegens de gijzeling van 52 Amerikanen in de ambassade van Teheran. Die duurde 444 dagen en liep pas af op het moment dat Ronald Reagan de eed aflegde als nieuwe president. Voor zijn latere humanitaire werk ontving Jimmy Carter in 2002 de Nobelprijs voor de Vrede. Hij werd 100 jaar.
In 2020 is de Franse mode- en sieraadontwerper Pierre Cardin overleden, vandaag vijf jaar geleden. Zijn creatieve hoogtepunt beleefde hij in de jaren zestig en zeventig. In 1964 startte hij zijn futuristische Cosmocorps-collectie. Pierre Cardin werd 98.
In 1976 verongelukt atleet Ivo Van Damme. De middellangeafstandsloper verongelukte toen hij terug naar huis reed van een trainingskamp in Zuid-Frankrijk. Hij was 49 jaar lang houder van het Belgische record op de 800 en de 1000 meter. De jaarlijkse atletiekwedstrijd de Memorial Van Damme in het Koning Boudewijnstadion is naar hem genoemd. Ivo Van Damme werd 22.
Precies 200 jaar geleden, vandaag in 1825, is Jacques-Louis David overleden, hofschilder van Napoleon Bonaparte. Hij schilderde veel politieke en historische gebeurtenissen. Bekende werken van de Franse kunstschilder zijn: De dood van Marat in zijn bad, Napoleon met paard steekt de Grote St.-Bernardpas over, Marie-Antoinette zittend voor de guillotine, en De Eed van Horatii, met daarop drie Romeinen die groeten met opgestoken arm. Waarschijnlijk zag David deze groet in het theater, waardoor we nu denken dat de Romeinse groet zo werd uitgevoerd.
De Engelse aartsbisschop van Canterbury, Thomas Becket, wordt vermoord in 1170, vandaag 855 jaar geleden. Thomas Becket werd kort daarop heilig verklaard. Koning Hendrik II kwam dan in eigen persoon boete vragen op het graf van de heilige Thomas Becket. 350 jaar later liet koning Hendrik VIII de relieken van Thomas Becket in de Theems gooien.
Op 30 december 1916 is Grigori Raspoetin overleden. Meer over ‘Russia’s greatest lovemachine’ hoor je morgen in een nieuwe TM.
Di30dec
Vandaag in 2022 zijn de zes Makro-winkels in ons land voor een allerlaatste verkoopdag open. Sinds half november was er al een totale uitverkoop in de Makro-winkels. In 2024 werden de Makro-sites overgenomen door een projectontwikkelaar die voor de helft in handen is van de Groep Willy Naessens en voor de andere helft in handen van de Colruyt Group.
Op 30 december 2019 horen we voor het eerst over corona. Het virus werd drie dagen eerder voor het eerst vastgesteld in een ziekenhuis in Wuhan in China. De eerste patiënten waren bezoekers en werknemers van de vismarkt. Wereldwijd stierven 6,6 miljoen mensen in 2,5 jaar tijd. In ons land stierven 33 000 mensen in 2,5 jaar tijd.
Saddam Hoesein wordt opgehangen in 2006. Hij was bijna een kwarteeuw dictator van Irak. Drie jaar eerder, begin 2003, viel een leger onder leiding van de VS en het VK, Irak binnen om Hoessein af te zetten. De reden was het vermoeden van massavernietigingswapens en banden met terroristen. Hoesein werd gevangengenomen en ter dood veroordeeld tot ophanging voor de moord op 148 Iraakse sjiieten in 1982.
In 1922 richt Lenin de Sovjet-Unie op. Dat was een staat met één partij, nl. de Communistische partij. De Sovjet-Unie telde 15 republieken, waarbij de overheid en de economie sterk werden gecentraliseerd. Doordat de Sovjet-Unie in de Tweede Wereldoorlog Nazi-Duitsland kon verslaan, werd het samen met Amerika, een grootmacht. Daarna volgde de Koude Oorlog met een gewapende vrede tussen die twee grootmachten. Bijna dag op dag 69 jaar na de oprichting van de Sovjet-Unie vandaag in 1922, kwam er ook een einde aan de Sovjet-Unie door het aftreden van Michael Gorbatsjov op kerstdag in 1991.
En Grigori Raspoetin, Russia’s greatest lovemachine, wordt op 30 december 1916 vermoord met enkele kogels en messteken. Raspoetin ging de geschiedenis in als de man met de uitzonderlijk grote penis van 30 cm. In het Erotisch Museum in Sint-Petersburg is een object te zien dat beweert de penis van Raspoetin te zijn. Historici zijn het erover eens dat het verhaal over de uitzonderlijke grootte hoogstwaarschijnlijk een mythe is. Bobby Farrell van Boney M, die zingt over Raspoetin, overlijdt ook op 30 december, dag op dag 94 jaar later dan Grigori Raspoetin.
In 1994 vond de Switel-brand plaats in Antwerpen. 15 feestvierders kwamen hierbij om het leven. Hoe zat dat ook alweer? Je hoort het morgen in de laatste TM van 2024.
Wo31dec
Wereldnieuws uit Antwerpen op oudejaarsavond 1994. Nog voor het aftellen begon, onstond plots een hevige brand in het Switel-hotel. Acht kaarsen te dicht bij twee kerstbomen waren de oorzaak van de ramp. In de zaal hingen ook ballonnen met helium. 15 feestvierders kwamen om het leven, 164 raakten gewond. Elke organisator moet sindsdien verplicht op voorhand een brandverzekering afsluiten. Tien jaar na de ramp, in 2004, werd het Switel-hotel in Antwerpen gesloopt.
Rus Garri Kasparov is voor de derde keer wereldkampioen schaken in 1990, vandaag 35 jaar geleden. Hij haalde het van uitdager Karpov. Het tornooi duurde bijna drie maanden en telde 24 schaakpartijen. Kasparov werd daarna nog twee keer wereldkampioen.
De laatste dag van het jaar is ook de laatste in het leven van zanger Ricky Nelson. Hij kwam om het leven in een vliegtuigcrash in 1985, vandaag 40 jaar geleden. Zijn evergreen Hello Mary Lou kun je ongetwijfeld meezingen. Ricky Nelson werd 45.
In 1978 noteert Ukkel de meest spectaculaire temperatuurdaling, nl. van 7°C op 30 december naar -9,9° op 31 december. Dat is een daling van 16,9°C in 24 uur tijd. En in 1950 zakt de temperatuur op de laatste dag van het jaar tot 23° onder nul in de Ardennen.
In 1939 wordt het traditionele nieuwjaarsconcert vanuit Wenen voor de eerste keer uitgevoerd. Twee jaar later, in 1941, verhuisde het concert naar nieuwjaarsdag en zo is het nog altijd.
Thomas Edison versierde een park met tientallen gloeilampen in 1879. Hij demonstreerde daarmee op oudejaarsavond zijn nieuwe uitvinding: het elektrisch licht. Hopelijk brengt de feestverlichting ook bij jou de sfeer. Geniet van de laatste momenten van het jaar. Dan horen we elkaar volgend jaar voor de geschiedenis van 1 januari.